پژوهش حاضر که در حوزۀ کاربردشناسی و جامعه‌شناسی زبان انجام‌شده، به بررسی و تحلیل نوع و تعداد راهبردهای بیان تقاضا در زبان کردی-گویش مُکری- با در نظر گرفتن تأثیر یا عدم تأثیر عوامل اجتماعی نظیر جنسیت کاربر زبانی و سطح قدرت مخاطب می‌پردازد. بدین منظور، جهت گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامۀ آزمون تکمیل گفتمان حاوی 12 موقعیت میان 130 نفر از گویشوران کردزبان (زن و مرد به تعداد مساوی با محدودۀ سنی بین 25 تا ...

مبنای علم معانی تناسب سخن با مقتضای اوضاع و احوال است، مواد علم معانی ساختار های نحوی است و منابع این علم در هر زبانی شاهکار های ادبی آن زبان می باشد. شاهنامه ی فردوسی یکی از مهم ترین شاهکار های ادبیات فارسی است که بررسی آن بر مبنای علم معانی برای کشف بخشی از اسرار بلاغی مختص زبان فارسی موضوع پژوهش حاضر است. در این بررسی، مسأله این است که برای کشف و توصیف اصول و معیارهای زیبایی شاهکارهای زبان و...

یکی از انواع پرکاربرد کلام، جملة پرسشی است که زبان‌شناسان و بلاغت­شناسان نقش‌های معنایی ـ منظوری گوناگونی برای آن در نظر گرفته‌اند. اشعار فریدون مشیری برای افزونی قدرت تأثیر و القای معانی به مخاطب، تجلی‌گاه نقش‌های معنایی ـ منظوری گزاره‌های پرسشی متعددی ­است. این ویژگی به دلیل بسامد بالا از شاخص­های برجسته در سبک مشیری است که سخن وی را در میان شاعران معاصر متفرّد و یگانه ساخته است. پژوهش حاضر در...

این مجموعه تلاشی است جهت استخراج رویکرد جان سرل به نظریه افعال گفتاری. سرل سخن گفتن یا افعال گفتاری را افعالی قاعده مند می داند، در واقع از نظر او در حین سخن گفتن کاری مطابق با قواعد انجام می دهیم. در پی اثبات این فرضیه سرل موضوعات متعددی را مورد بررسی قرار می دهد. او مسائلی نظیر قواعد و نهادها را مورد تحقیق قرار داده و به ارتباط آن ها با زبان می-پردازد. همچنین او به بررسی موضوع معنا می پردازد ...

سبک‌شناسی گفتمانی-انتقادی شیوه‌ای از تحلیل است که بر مبنای آن تقابل و تعامل بافت متنی و بافت موقعیتی در ضمن تحلیل لایه­های مختلف سبکی متن و ارتباط آن‌ها با گفتمان‌های رایج و غالب جامعه زمان تولید متن می­پردازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و لایه نحوی و کاربردشناسی غزل سعدی را از منظر سبک‌شناسی گفتمانی/ انتقادی موردبررسی قرار می­دهد؛ نتایج پژوهش بیانگر مهارت سعدی در چینش نحوی جملات و بسامد ا...

هدف این مقاله بررسی امکانات دستوری زبان فارسی برای بیان هم پایگی عطفی است. در این زبان، علاوه بر استفاده از همجواری پایه ها، از هم پایه سازها در ایجاد ساخت های هم پایه استفاده می شود. در انتخاب هم پایه سازهای عطفی عوامل کاربردشناسی، معنایی و نیز مقولۀ پایه ها نقش دارند. هنگامی که نوع ارتباط دو پایه از رهگذر مراجعه به بافت و کاربرد معین می شود، معمولاً هم پایه ساز مورد استفاده قرار نمی گیرد. هم پ...

کاربردشناسی به کارکرد زبان در بافت مربوط است و هر جمله ثابت در بافت‌های متغیر می‌تواند کارکردهای متفاوتی داشته باشد؛ ازاین‌رو، معنا همان کاربرد است و مستقل از بافت وجود ندارد، اما نوع جمله‌ها از عوامل تعیین‌کننده در استنباط معانی است. جمله پرسشی در زبان فارسی دارای دوگونه ایجابی و غیرایجابی است. هدف از گزاره‌های پرسشی غیرایجابی یا بلاغی انتقال پیام به طرز غیرمستقیم و مؤثرتر است. قیصر امین‌پور د...

این تحقیق توصیفی- تحلیلی بعد از گردآوری داده­ها از زبان گفتاری آنها را واج­نگاری و مورد تحلیل معنایی،نحوی و کاربرد شناختی قرارداد تا مشخّص شود که آیا طبقه بندی ون ولین و مشخّصه­های مورد نظر وی در ترکی آذری وجود دارد یا نه.مهم­ترین نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که سببی­های گروه دوم وامری مورد نظر ون ولین در زبان ترکی آذری وجود دارند.همچنین ارتباط خاصی بین مشخّصه­های نحوی،معنایی و کاربرد شناختی سب...