ایران و روسیه در پانصد سال گذشته روابطی پر فراز و نشیب و همراه با دوستی و دشمنی با یکدیگر داشته‎اند. این روابط از همکاری‎های دوره صفویه، به خصومت، جنگ و مداخلات دوره قاجار و سپس روابط خصمانه و گاه دوستانه دوره پهلوی و سرانجام همکاری های بیست سال اخیر(1368 تا 1388) رسیده است. در این مقاله تلاش شده تا با ترسیم وضعیت بیست ساله همکاری های دو کشور در عرصه های مختلف، به بررسی بسترهای داخلی، منطقه‎ای ...

چکیده در طول سه دهه گذشته پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، تنش و تخاصم محور اصلی روابط ایران و آمریکا را تشکیل داده است. اما پس از حادثه 11 سپتامبر، برخی تحولات منطقه ای از جمله اشغال افغانستان و عراق توسط آمریکا در سال 2003 م. و...، متغیرهای جدیدی را در مناسبات ایران و آمریکا مطرح کرده است.به طوریکه در برهه ای از این تاریخ باب مذاکرات و گفتگوها بین ایران و آمریکا پس از اشغال عراق بازگردید...

در دهه های اخیر، گاز طبیعی در جهان با توجه به سازگاری با محیط زیست و آلودگی کمتر آن در مقایسه با سایر سوخت های فسیلی بالاترین رشد تقاضا را داشته است بنابراین اهمیت ژئوپلیتیکی این انرژی بیشتر گردیده است. ایران با دارا بودن 2/18 درصد از کل ذخایر گاز جهان، بزرگترین دارنده گاز بشمار می آید اما نتوانسته است در ژئوپلیتیک گاز طبیعی نقش مهمی ایفاء کند. حتی در بین 10 کشور برتر صادر کننده ی گاز جهان قرار...

الگویرفتاریقدرت هایبزرگدرمدیریتبحران هادراثرتغییرساختارنظامبین المللوپیچیدهشدنآنپسازجنگ سردازمسائلمهمدرخورپژوهشاست.روسیه در سیاست گذاری امنیتی خود در جهان پساتاریخی، همچنان بر دو عنصر ذهنیت تاریخی و ژئوپلیتیک تأکید دارد به همین دلیل کدهای ژئوپلیتیک مناطق پیرامونی (خارج نزدیک) را براساس منافع خود تعریف می کند، بر این اساس، الگوی رفتاری این بازیگر در مدیریت بحران ها در حوزه ژئوپلیتیک اتحاد جماهیر...

تصویرسازی ژئوپلیتیکی عبارت است از رقابت قدرت¬ها بر سر شکل¬دهی به ادراک و ذهنیت اشخاص، نهادها و بازیگران سیاسی از موقعیت، ویژگی¬ها و محتوای فضای جغرافیایی بر اساس منافع مورد نظر خود. بر این اساس، پژوهش حاضر در صدد شناخت فرایند تصویرسازی ژئوپلیتیکی است. استدلال تحقیق حاضر بر این است که تصویر ژئوپلیتیکی در چارچوب گفتمان قدرت/دانش شکل گرفته و عمل می¬کند؛ به این معنا که کارگزاران قدرت، معناها و تصور...

شکل­گیری سلفی­گری، یکی از مهم­ترین رویدادهای ایدئولوژیکی و فکری تاریخ مسلمانان به شمار می­آید که توانسته است به پشتوانه ادبیات فقهی و کلامی، نیاز به گرایش­ها و جریان­های سیاسی سلفی را مجسّم و آنها را در اشکال روز، بازتولید کند. در این میان، عراق با موقعیت حساس و وابستگی­های عمیق ژئوپلیتیکی متقابل با جمهوری اسلامی ایران، یکی از معدود کشورهایی است که همواره از بدو شکل­گیری ایده سلفی­گری درگیر آن ب...

گرچه کشورهای حوزه خلیج فارس بر روی یک فلات­قاره واقع شده­اند و از جنبه­های متعددی دارای اشتراک هستند؛ اما، هرگز نتوانسته­اند در این حوزه از یک الگوی اعتمادسازی برخوردار شوند. در این میان کشور جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از قدمت و توانمندی ژئوپولیتیک واقع در شمال حوزه خلیج فارس به دلیل حضور قدرت­های فرامنطقه­ای در خلیج فارس همواره از لحاظ نقش­آفرینی با موانعی مواجه بوده است. لذا، در مقاله ح...

عوامل جغرافیایی و ژئوپلیتیک، از نظر تاریخی همواره نقش محرک و ترغیب ­کننده­ای برای سیاست مداران، فرمان روایان و راهبردپردازان داشته است؛ کشورهای مختلف دنیا با بهره­گیری از ظرفیت­های جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک خود، سعی در حفظ ثبات و ارتقاء جایگاه خود در مناسبات ژئوپلیتیک منطقه­ای و جهانی دارند. اتخاذ چنین رویکردهایی در سیاست خارجی همواره موجب تقابل و تعارض کشورهای یک منطقه می­شود، این بدین خاطر ا...

بر هم خوردن نظام دو قطبی، سبب تغییر ماهیت ژئوپلیتیکی ایران و بدست آوردن نقش جدید در منطقه و جهان شد؛ بطوریکه در نظام دگرگون شوندة جهانی، موقعیت ایران در سیستم تابع خاورمیانه بحساب آمد. پایان جنگ عراق و کویت، آغاز طرح استراتژی مذاکره از طرف ایران شد که در پی آن، استراتژی اتکاء بخود در مقابل سدبندی کلینتون را به همراه داشت. ضعف ذاتی نیروی زمینی عربستان سعودی، تنگناهای ژئوپلیتیکی عراق در دسترسی به...

امروزه نقش هر کشور در سیاست های جهانی تحت تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی است و  جغرافی دانان سیاسی معتقدند که قدرت هر کشور به شدت از محیط جغرافیایی آن تأثیر می پذیرد. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی چهره ژئوپلیتیکی جمهوری آذربایجان و منطقه تغییر یافت و به عنوان یکی از بی ثبات ترین مناطق بجای مانده از امپراطوری شوروی با خلاء قدرت مواجه گردید. این منطقه به جهت موقعیت ارتباطی و منابع انرژی فراوان به صحن...