نفع و نفع‏طلبی از ویژگی های انسان است؛ زیرا وی موجودی نیازمند است و برای رفع نیازهای خود باید بکوشد. رفع نیاز به نوعی ایجاد شعف و لذت می کند و عدم توجه به رفع آن او را ناراحت و مکدر می سازد. از این رو آنچه به شادی و شعف در زندگی انسان بینجامد در اغلب موارد مفید و بر عکس آنچه او را ناخوش آید غیرمفید تلقی می شود. نیازهای اولیه و ذاتی انسان مشخص است اما وقتی از آن فراتر می رود و یا رفع نیاز با تنو...

توجه به مضمون گذر عمر در نهج البلاغه و شواهد و مضامین مشترک آن در شعر شاعران، به عنوان ترجمانی دلنشین و مجلایی لطیف و شاعرانه برای این موضوع، می‌تواند از برجسته ترین عوامل زدودن غفلت و بیداری و پویایی انسان به شمار آید. از میان خیل شاعران شیرین سخن، شعر حافظ که خود را دلباخته شحنه نجف می‌داند، دارای لطفی دیگر است. به تعبیر امیر بیانعلیه السلام، نَفَس‌های انسان گام‌های او به سوی مرگ است؛ «نفس الم...

هم رمان بوف کور وهم خشم و هیاهو دارای درونمایه های همسانند. دلیل این شباهت این نیست که یک نویسنده از کار نویسندة دیگر گرته برداری کرده‘ بلکه با کشف «ناخودآگاه همگانی» بوسیله کارل گوستاو یونگ‘ تحقیقاتی که ولادیمیر پراپ روی داستان های عامیانة روسی انجام داده وآن چه کلود لوی استروس درباره کارکرد زبان و اسطوره گفته‘ کاملاً روشن است که این شباهت ها بوسیله ناخودآگاه همگانی هنرمندان به وجود می آیند. اگ...

آداب سخن گفتن یکی از مباحثی است که همواره مورد توجه علمای اخلاق و ادب بوده است. سخن گفتن، از اعمال اختیاری انسانی است که انگیره فرد موجب ظهور آن می شود. هدف از بیان آداب سخن گفتن در واقع، شیوه درست اندیشیدن و به دنبال آن، زیبا سخن گفتن است که بین این دو تاثیری متقابل وجود دارد؛ بدین معنا که انسانی که زیبا می اندیشد، زیبا بیان می کند. در این نوشتار، به اهمیت بیان در قرآن، ارتباط سخن با شخصیت درو...

بیشترین پژوهش ها در سبک شناسی به بازشناسایی سبک های ادبی، زبان شخصی وفردیت خلاق موئلف اختصاص دارد. به همین دلیلی، در مطالعات سبکی کاربرد زبان درادبیات بسیار مورد توجه قرار می گیرد.این مقاله، نخست با اشاره به اهمیت سبک درادبیات وکارکردهای سبک شناسی در مطالعات ادبی، تمایزفرمالیستی میان زبان وادبیات را مورد تردید `فرار می دهد. و باور به امری مستقلی و ذاتی به نام زبان ادبی،را رد می کند و نشان می ده...

دربارۀ میرزا عبدالقادر بیدل تحقیقات زیادی در کشورهای گوناگون انجام شده؛ اما درمورد مشترکات و روابط ایجادی او با آثار باقی ماندۀ سردفتر ادبیات فارسی تاجیکی، رودکی، پژوهشی صورت نگرفته است. همچنین، دربارۀ ابوعبدالله رودکی سمرقندی تحقیقات فراوانی در کشورهای فارسی زبان و خارج از آن انجام شده است. هرچند درمورد پیروی شعرای فارسی زبان از اشعار رودکی مقالات متعددی چاپ شده، دربارۀ اثرپذیری بیدل از او، مح...