سال های سال از دو منظر درام و واقعیت، خط تمایزهای جدی میان سینمای داستانی و مستند کشیده شده بود. اما به نظر می رسد مدتی است که این خط تمایزها تا حدود قابل توجهی کم رنگ شده اند. اوج این اتفاق در ظهور ژانری تحت عنوان «درام مستند» قابل مشاهده است. به نظر می رسد «درام مستند» حاصل بررسی هایی است که سعی دارد مرزهای نا مطمئن میان سینمای داستانی و مستند را به چالش بکشد. باید پرسید «درام مستند» چیست و چ...

واژه «شخصیت» در ادبیات داستانی، معادل واژه کاراکتر«character» در زبان لاتین و در روانشناسی معادل واژه پرسون«persona» است که در تحلیل شخصیت¬های داستان در هر دو معنا و کاربرد خود مورد توجه است. شخصیت¬ها استعاره¬ای برای ذات و طبیعت بشر هستند و همان¬طور که هر کدام از اشخاص واقعی دارای ویژگی¬های روحی و روانی هستند، انسان¬های غیر واقعی داستان نیز می¬توانند دارای همین ویژگی ها باشند. ضمن این که شخصیت¬...

هدف پژوهش حاضر، مقایسه‌ی افسانه‌های ایرانی، کتاب‌های داستانی- تصویریایرانی و کتاب‌های داستانی- تصویری خارجی بر مبنای مؤلفه‌های تفکر فلسفی بوده است. داستان‌های  بررسی شده در این پژوهش 10 افسانه‌ی ایرانی، 10 کتاب داستانی- تصویری ایرانی و 10 کتاب داستانی- تصویری خارجی بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی قیاسی و بر اساس مؤلفه‌های تفکر فلسفی تحلیل شدند. نتایج پژوه...

سام یکی از پهلوانان اسطوره ای ایران زمین است که در آثار ادبی پیش و پس از اسلام چه با نام گرشاسپ و چه با نام سام در آثاری چون روان گرشاسپ، شاهنامه، گرشاسپ نامه و در دوران متأخّرتر در سام نامه شرح پهلوانی های او به تفصیل آمده است . از آنجاکه معیار حماسه در نزد ایرانیان همواره شاهنامه حکیم توس بوده است،طبیعی است که تمام آثاری که پس از آفرینش آن اثر سترگ در همان بحر-متقارب مثمّن محذوف- سروده شده اند...

مفهوم کهن الگو ابزاری بایسته برای شناخت کارکرد شخصیت ها در داستان است. هفت کهن الگوی بنیادی شخصیت که« ووگلر» آنها را در کتاب « سفر نویسنده » برشمرده قابل انطباق با بسیاری از داستانهاست. این کهن الگوها انواع ثابت شخصیت نیستند بلکه به عنوان کارکردهای انعطاف پذیر شخصیتی، گاه صورتک هایی بر چهره می زنند و با جذب انرژی و ویژگی های شخصیت های دیگر، داستان را پیش می برند. ووگلر درسفر نویسنده، از الگویی ...

مکتبی شیرازی، شاعر قرن نهم هجری، با اثر لیلی و مجنون خود به شهرت رسیده، اثری که در قالب مثنوی و با طرحی داستان­وار سروده شده است. منظومه­هایی نظیر لیلی و مجنون، مرز بین حکایت و داستانِ هنری هستند. به همین دلیل در رد­یابیِ عناصر داستانیِ آنها گاه توجیه یک ادعا یا تخصیصِ یک عنوان، چندان آسان نیست و به خصوص در تقسیم‌بندی‌ها، امکان دوگانگی بعضی انواع در داستانی واحد نیز وجود دارد. با این­همه، هدف اصلی ...

در دهۀ ۱۹٦۰ میلادی جنبش مینی مالیسم در بیشتر هنرها از موسیقی گرفته تا هنرهای تجسمی و ادبیات رخنه کرد و شکل ویژه خود را یافت و در ادبیات داستانی به شکل داستان کوتاه درآمد. از مهم ترین ویژگی های این نوع داستان کوتاه می توان به ایجاز و اختصار، پیرنگ ساده، زمان و مکان محدود و استفاده از عنصر گفت و گو اشاره کرد. هرچند این نوع ادبی به عنوان پدیده ای نوظهور در غرب شناخته می شود، اما با مراجعه به متون ...

ارزیابی آثار و پرداخت های ادبی استاد خلیلی نشان می دهد که این استاد توانا با آشنایی و تسلط کامل بر رموز آفرینش و سخن گستری در همۀ نوشته هایش نیاز فرهنگ و ادب را مطمح نظر داشته است. از نگاه اسلوب نگارش، نثر خلیلی مصنوع و متکلف نیست؛ بلکه نثر سادۀ مرسل است و با ترنم و آهنگ ویژۀ خویش گونه ای ناب را اختیار کرده است. در این مقاله، ویژگی های نثر خلیلی از نظر کاربرد واژه ها، ساختار کلام، شکل و محتوا، ...

محمود دولت آبادی از نویسندگان شاخص ادبیات معاصر ایران است و شاهکار او،‌ رمان کلیدر در ادبیات داستانی از جایگاهی ویژه و ممتاز برخوردار است.‌ خلق زبان تازه، بیان شاعرانه در توصیف ماجرایی تاریخی و تلفیق ادبیات و تاریخ به بهترین شکل، احیای سنتهای ادبی کلاسیک و بهره گیری از گنجینه‌ی عظیم ادبیات سنتی با هدف احیای زبان فارسی به عنوان یک هویت ملی، از جمله مواردی است که این رمان را در میان آثار هم نوع خ...