بهره گیری از تابش بند در معماری ایران تاریخی کهن دارد و ضرورت پیدایش آن قرارگیری بسیاری از نقاط ایران در پهنه اقلیمی گرم و خشک و نیاز به کنترل ورود نور به ساختمان و محافظت از افزایش دمای ناشی از گرمای خورشید در فصول گرم سال بوده است. در دوران قاجار با نمونه ای از تابش بندهای پارچه ای روبرو هستیم که در قالب منسوجاتی تزیینی بر روی نمای ساختمان های گوناگون این دوره نصب شده اند و هدف مقاله حاضر برر...

استفاده از روش‌های غیرمخرب به ویژه سرعت امواج اولتراسونیک برای برآورد ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی سنگ‌ها به علت سادگی، اقتصادی، سرعت و غیر مخرب بودن مورد استقبال زیادی قرار گرفته است. بناهای سنگی به طور وسیع از گذشته تاکنون در سطح جهان ساخته شده‌اند. تعیین مقاومت بناهای سنگی همچون آثار باستانی از طریق آزمایش‌های مرسوم مقاومت سنگ امکان پذیر نمی‌باشد. چون نمی توان برای تهیه نمونه آزمایش مقاومت فشا...

اصفهان از صدر اسلام نقش مهمّی در تحوّلات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور داشت و در دوره­هایی از جمله، عصر سلجوقی به عنوان مرکز حکومت برگزیده شد. در عصر سلجوقی، گسترش راه­های ارتباطی اصفهان با نواحی دیگرِ به منظور سهولت مبادلات و دسترسی به تمامی قلمرو حکومت ضرورت بیش­تری یافت. به تبع آن، بر شمار بناهای خدماتی، نظامی و تجاری میان­راهی افزوده شد؛ چنان­که بناهای قدیمی بازسازی و بناهایی نیز از نو...

در فرآیند مرمت بناهای تاریخی یکی از ارکان بسیار مهم و اساسی، آسیب شناسی است. آن چنان که فقط با آسیب شناسی صحیح و دقیق، طرح مرمت صحیح و کارآمد به دست خواهد آمد. از میان آسیب های مختلف و متنوعی که در بناهای تاریخی ایجاد می گردد، ترک های سازه ای دیوارها مقوله بسیار مهم و ویژه ای است که می تواند پایداری و تعادل سازه بنا را به مخاطره انداخته و روند تخریب را تسریع نماید. این ترک ها به سبب ایجاد اختلا...

ساخت و سازهای جدید در راستای تداوم حیات در بافت‌های تاریخی، ضرورتی گریزناپذیر هستند، اما امروزه ـ به ویژه در کشورهایی مانند ایران ـ به دلیل فقدان هدایت لازم، به نوبه خود به یکی از تهدیدهای جدی فرا روی بافت‌های کهن مبدل گردیده‌اند. با توجه به حساسیت و اهمیت حفاظت از بناها، بافت‌ها و شهرهای تاریخی، بیانیه‌ها و منشورهایی در مقیاس بین‌المللی شکل گرفته‌اند که به منظور جهت‌دهی به انواع مداخلات در باف...

آثار ادبی مولود شرایط اجتماعی و تاریخ خود می باشد. جامعه شناسی ادبیات نیز روابط بین آثار ادبی و خالقان آنها و صورتهای اجتماعی - فرهنگی آن آثار را روشن می نماید. آذربایجان بخش زیرین محدوده رود ارس ، دارای زبان و فرهنگ خاص آذری و شاعران سترگ و صاحب سبکی می باشد. این شاعران فارسی دری را در بین زبانهای گوناگون آذربایجان، به عنوان زبان عمومی و عامل وحدت و اتحاد ملی و ایرانی به کار گرفته اند. شاعران ...

بنای حوضخانۀ سرکوچه یخچال در مرداد 1394، طی عملیات عمرانی شهرداری مرکزی شهر آران‌وبیدگل در بخش مهمی از بافت تاریخی این شهر، به‌صورت اتفاقی کشف شد. هرچند عملیات خاک‌برداری باعث تخریب بخشی از بنا شده بود،تیم کاوش ادامۀ مراحل کشف این بنا را بر عهده گرفتند. این کاوش با دو هدف اصلی انجام شد: 1. نجات و بررسی مطالعاتی بنای در حال تخریب؛ 2. بررسی کارکرد و اهمیت بنا (هم به‌صورت منفرد و هم به‌عنوان عنصری...

یکی از رازآمیزترین و گسترده ترین تزیینات آثار معماری دوره اسلامی به ویژه مساجد، نقوش هندسی است. مطالعه پیشینه پیدایش نقوش هندسی در هنر ایران سابقه شش هزار ساله را نشان می دهد. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که ریشه های تاریخی پیدایش نقوش هندسی در آثار دوره اسلامی چیست و این نقوش می تواند حاوی چه مفاهیمی رمزی و سری باشد. هدف از تحقیق، بیان پیشینه تاریخی نقوش هندسی در هنر ایران و بررسی مفا...

تبریز در دوره پادشاهی فتحعلی­شاه، ولیعهدنشین و دومین شهر بزرگ کشور بوده و از نقطه نظر سیاسی، یکی از مراکز اصلی تصمیم­گیری‌ها به شمار می­رفته است. همچنین کاخ­ها و بناهای حکومتی مهمی در این دوره ساخته شدند.قصرهای حکومتی با دارا بودن فضاهایی نظیر دیوانخانه، شمس­العماره، جبه­خانه، توپخانه، حرم­خانه و معلم خانه، به عنوان یکی از فضاهای مهم دارالسلطنه تبریز تا اواخر دورۀ قاجار همچنان به حیات خود ادامه...