مطالعۀ سیر تاریخى واژۀ برج در کتاب‌هاى لغت نشان مى‌دهد، برج در آغاز تنها بر باروهاى ساخته شده بر گوشۀ دیوارهاى شهر، قلعه‌ها و کاخ‌ها اطلاق مى‌شده و سپس دچار توسعۀ معنایى شده است. امروزه منارها جای خود را به برج‌هایی داده‌اند که کاربری‌های گوناگونی دارند. برج در ایران کاربردهای متنوع و متعددی داشته است. علاوه بر قلاع، در دو سوی درِ ورودی کاروان‌سراها نیز برای دیده‌بانی و مراقبت، برج‌هایی ساخته م...

ما در این پژوهش آثار منفی رفاه را به سه بخش تقسیم نمودیم: آثار منفی بینشی و اعتقادی رفاه، آثار منفی اخلاقی و رفتاری رفاه در بُعد فردی، آثار منفی اخلاقی و رفتاری رفاه در بُعد اجتماعی. آثار منفی بینشی و اعتقادی رفاه از دیدگاه قرآن کریم عبارتند از: اعتقاد مصونیت از عذاب، اعراض از اسلام، اعراض از حق، انکار معاد، تحلیل نادرست از حوادث هشدار دهنده، تزیین زشتی ها، شرک، کفر و کفران نعمت. آثار منفی اخلاقی...

Sometimes the Hadiths of Imams are about a person with special characteristics, but he/she is not explicitly named, and this has caused the expression of various instances of the character (perhaps the Imams do not mean it) for example, it may be referred to term “Qa’im”. During the differenttimes, many examples and instances have been expressed for it even by the Imams. In this paper, the full...

در این مقاله دو اصطلاح فنّی در متن پهلوی گزیده های زادسپَرَم بررسی می شود. ابتدا قرائت رایج واژۀ ائفقثجظ (فصل 34: بند 28) به صورتnisārīk/nisārīg  نقد و بررسی شده است که، نخستین بار، آن را زنر (1955: 345) با این خوانش به معنی «آغازین» ارائه کرد و سپس ژینیو و تفضّلی (1993: 120) نیز آن را پذیرفتند.nisārīg  واژه ای تک بَسامَد (منفرد) در زبان پهلوی است که با اصلاحی ناچیز می توان آن را به صورت اخقثجظ (wahā...

در پی جویی نگرش بازتابیده در قرآن کریم به موضوع ادراک و فهم، با حوزۀ معنایی گسترده ای روبه رو می شویم که در آن مفاهیم متعددی به یکدیگر پیوند خورده اند. از مفاهیم بنیادین این حوزه، «تدبّر» است. افزون بر آیات متعدد قرآن که با کاربرد تعابیر مختلف از لزوم تدبّر گفته اند، در چهار آیه از قرآن کریم نیز با کاربرد هم ریشه های واژۀ تدبر، از این عمل همچون یک تکلیف، یا حتی غایت نزول قرآن یاد می شود. بناست که...

بر این باوریم که ادبیات هر ملت یکی از عناصر اصلی هویت ساز آن به شمار می رود، به همین جهت می توان گفت ادبیّات فارسی آینه تمام نمای فرهنگ و آداب و رسوم این سرزمین است. یکی از موضوعات مورد توجّه شاعران ادوار مختلف شعر فارسی، بازی های سنتی نظیر چوگان است و شاید بتوان کمتر شاعری را نام برد که واژۀ «چوگان» در اشعارش وجود نداشته باشد. بازی چوگان از نظر تاریخی در ایران دارای فراز و فرودهایی است به گونه ا...

برای بررسی ابداعات واژگانی در کتاب شعر آنگاه پس از تندر اثر اخوان ثالث، ابتدا 116 واژۀ هنجارگریز از اثر مذکور جمع‌آوری شد و در پیکرۀ رایانه‌ای گروه فرهنگ­نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی مورد جستجو قرار گرفت و معلوم شد که از میان 116 واژۀ مذکور تعداد 57 واژه (14/49%) در آثار نویسندگان دیگر هم به کار رفته‌اند. نتیجه­گیری شد که تعداد 59 واژه (86/50%) به اغلبِ احتمال برساختۀ اخوان ثالث و واژۀ نو مح...

مذمت شدید مولوی در بخشی از ابیات مثنوی طاقدیس نراقی، زمینۀ طرح این سؤال را فراهم آورده که منظور نراقی از آن، چه کسی است؟ آیا منظور وی شخص خاصی است یا اینکه معنای اصطلإحی آن را اراده کرده است. برخی چنین تصور کرده اند که مراد از آن، مولإنا جلإل الدین بلخی رومی است. شباهت های فراوان مثنوی طاقدیسب ا مثنوی معنوی و برای ایشان ، « مولوی » توجه ویژۀ فاضل نراقی به مولإنا همراه با کاربرد لقب گونۀ واژ...

مطابق مفاد گزاره­های متعدد قرآنی و سنت نبوی (ص)، لعن بر افرادی که عنوان فاسق یا کافر بر آنها تطبیق یابد، نه تنها مشروع، بلکه در مواردی لازم است و چنین نیست که لعن تنها بر جنس افراد و نه شخص افراد مشروع باشد، همان­طور که برخی دانشوران حوزه فقه اهل سنت پنداشته­اند. البته گستره­ی حکم مذکور در مواجهه با دلایل حفظ نظام اسلام و پاسداری از آن که در پرتو حفظ اتحاد مسلمین و جامعه اسلامی تبلور می­یابد، چ...

کتاب حاضر شامل بررسی حماسه حسینی از جنبه های مختلف وریشه یابی علل واسباب آن، ماجراهای غصب خلافت از جانب بنی امیه، تحمیل ترک مخاصمه به امام حسین(ع)، علنی شدن فسق وفجور در دربار اسلامی در زمان یزید وانتساب ناروای سخن به رسول خدا ونیز اموری از این قبیل می باشد. مسائل مربوط به امام حسین(ع)، قضایای پیچیده وبزرگی هستند که لازم است از مناظر مختلف بررسی وتحلیل شوند. از جمله اهداف از برگردان چنین کتابی،...