جهانی­شدن در نیمه دوم قرن بیستم به عنوان یک پدیده چند وجهی، تحولاتی شگرف را در عرصه نظام بین ­­الملل رقم زد.­ اهم این تحولات برخاسته از تأثیر وجه اقتصادی جهانی شدن ( یعنی جهانی شدن اقتصاد) بر ترغیب هر چه بیشتر  دولت­ها جهت حضور گسترده­تر در دسته­بندی­­ های منطقه­ ای با هدف افزایش مانور اقتصادی ­­و همچنین تعریف هویت­ سیاسی – منطقه­ ای جدید بود. منطقه خاورمیانه از تأثیرات این پدیده مصون نماند و ب...

خیزش مردمی در بحرین که پس از تحولات و انقلاب های تونس و مصر در14 فوریه 2011 آغاز شد و با سرکوب ورویکرد خشونت آمیز حکومت آل خلیفه مواجه شد، به ایجاد بحران سیاسی مهمی در این کشور منجر شده است. بحران بحرین به دلیل موقعیت خاص این کشور و منافع ملاحظات بین المللی و منطقه ای عمده در قبال تحولات آن، باعث شکل گیری واکنش ها و رویکردهای مختلف به خصوص از سوی بازیگران منطقه ای شد. هر چند که بحرین از نظر وسع...

این تحقیق،در 5 فصل می پردازد به بررسی نقش میدانهای مشترک نفتی منطقه خلیج فارس در امنیت ملّی ایران(با مطالعه موردی میدانهای مشترک با کشورهای حوزه همکاری خلیج فارس) که سوال اصلی آن،تأثیر این میدانها در امنیت ملّی جمهوری اسلامی ایران می باشد و در پاسخ به این سوال،فرضیه اصلیِ تأثیر مثبت استخراج بیشینه و استحصال بهینه از میادین مشترک نفتی منطقه خلیج فارس بر امنیت ملّی ایران متصوّر می شود؛سوال فرعی نیز چگ...

سیاست خارجی هر کشوری ملهم از متغیرهای داخلی و پیرامونی است که به شکل مستقیم و یا با واسطه بر آن اثرگذارند. ساخت سیاسی کشورهای پادشاهی حوزه خلیج فارس به گونه‌ای است که سیاست خارجی را بسیار متاثر از جایگاه نهادی پادشاه نموده‌است. سلطان نشین عمان نمونه اعلایی از این واقعیت سیاسی است. سیاست خارجی در این کشور به شدت تحت تاثیر سلاطین حاکم بر آن بوده است، انزواگرایی عمان در دوران سلطان سعید‌بن‌تیمور و...

کشور عمان به عنوان یکی از همسایگان هم مرز دریایی ایران و عضو فعال شورای همکاری خلیج فارس محسوب می شود که در بین دیگر اعضای این اتحادیه از روابط نسبتا حسنه وتعامل گرایانه با جمهوری اسلامی برخوردار است . از طرف دیگر تسلط مشترک این کشور با ایران بر مسیر تردد کشتیهای عبوری تجاری و نفتی ازخلیج فارس و دریای عمان و لزوم همکاری و هماهنگی دراین زمینه برای ایران دارای اهمیت بوده و ازاین منظر بسط و گسترش ...

زمانی که جریان بیداری اسلامی در ابتدای سال 2011 به اوج خود رسید، مردم بحرین نیز هم سو با این جریان به اعتراضاتی گسترده مبادرت کردند که دخالت نظامی حکومت حاکم به کمک نیروهای شورای همکاری خلیج فارس باعث گسترش و تعمیق این اعتراضات و تبدیل آن به بحران شد. در این میان، رسانه های کشورهای عربی زبان حاشیه خلیج فارس نیز با درنظرگرفتن گفتمان حاکم بر کشورهای خود به بازنمایی و مدیریت این بحران پرداختند. از...

سیاست آمریکا در خلیج فارس در دو دهه اخیر با موفقیت ها و ناکامی هایی مواجه بوده ولی سیاست تهاجمی آمریکا در منطقه خلیج فارس نتوانسته است موجب تثبیت هژمونی این کشور شود و به ناکامی های بیشتر آمریکا از یک سو و افزایش بی ثباتی و ناامنی های در سطح منطقه از سوی دیگر منجر شده است. بر این اساس، آمریکا با اتخاذ رویکرد جدید مبتنیی بر چندجانبه گرایی و مشارکت بازیگران تأثیرگذار، ناگزیر است رویکرد سابق خود ر...

از آنجا که انرژی به عنوان منبع تولید قدرت محسوب می¬شود، موضوع ژئوپلیتیک قرار گرفته است و موضوع رقابت، همکاری، تنش، واگرایی و همگرایی بین کشورهای دارنده یا نیازمند آن واقع شده است. به دلیل قرار گرفتن منابع عظیم انرژی در خلیج¬فارس و کشورهای کرانه¬ای آن از یک سو و محدودیت وجود این ماده در سایر نقاط جهان از سوی دیگر، منطقه¬ی خلیج¬فارس در کانون تحولات ژئوپلیتیک انرژی قرار گرفته است. این مساله باعث ش...

هر چند بسیاری از کشورها اولویت‌های خارجی خود را به‌گونه‌ای مطرح می‌کنند که بُعد امنیتی را از جایگاهی که در واقع در سیاست خارجی این کشورها دارد کمتر نشان دهند، امنیت همچنان جایگاه خود را  به عنوان  یک اولویت مهم در سیاست خارجی حفظ کرده است. امنیت به‌ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته کانون توجه است. درک مفهوم امنیت از سوی کشورها متفاوت است به صورتی که منجر به تعارضاتی می‌شود که "معمای امنیت" را به ...