نهضت آزادی ایران از جمله گروه های سیاسی است که در سال 1340 هـ.ش تأسیس شد. اهمیت این گروه را می توان در انگیزه مذهبی موسسان آن دانست. اعضای گروه از جمله روشنفکران مذهبی به شمار می آمدند. نهضت آزادی تنها گروه مذهبی – سیاسی با سبقه روشنفکری است که بعد از انقلاب مشروطه شکل گرفت. این گروه در فعالیت های خود تعامل با امام و مراجع دینی را مدنظر داشتند. به همین دلیل در بین دیگر گروه های سیاسی از تفاوت...

حاکمیت مطلقه در ایران ریشه ی طولانی دارد و علاوه بر سیستم حاکمه که دارای ابزارهای لازم برای تداوم آن بودند؛ فرهنگ موجود در میان مردم نیز یکی از عوامل اصلی قوام این مطلقیت بود. حکومت قاجاریه نیز وامدار همین سنت و فرهنگ ریشه دار ایران زمین بود. با شروع زمینه های نهضت مشروطیت این فرهنگ سنتی قوام دهنده برای برهه ای از زمان تحت تاثیر مسافرت ها، تحصیل کرده ها و ارتباطات با کشورهای اروپایی قرار گرفت و...

نقش کارکردی روحانیت به معنای چگونگی عمل بر وظیفه ای است که روحانیت در جامعه ایفا می کند. بر این اساس سؤال اساسی که در این پژوهش مطرح می شود این است که مقایسه نقش کارکردی روحانیت در نهضت مشروطه و انقلاب اسلامی با کدامیک از مدل های انقلاب های اجتماعی مطابقت دارد؟ در هر دو جریان، قرار گرفتن قدرت به­ صورت یک حرکت انقلابی رهبری شده توسط روحانیت امری تعجب آور بود و شاید عمده ترین دلیل این شگفت زدگی د...

نهضت‌های اجتماعی در تاریخ معاصر ایران، تا پیش از انقلاب اسلامی، عموماً شکست خورده و تداوم نداشته‌اند. نهضت ملی شدن نفت یکی از این جنبش‌های ناکام به شمار می‌رود. در حالی که در 30 تیر سال 1331 بسیج گسترده‌ای از نیروهای اجتماعی روی داد؛ حدود یکسال بعد، در جریان کودتای 28 مرداد چنین بسیجی امکان‌پذیر نشد و نهضت نفت بدون مقاومت جدی مردمی سقوط کرد. این پژوهش با تکیه بر مفهوم سازمان در نظریه بسیج منابع ...

نخستین حکومتی که در ایران بر پایه ی مذهب شکل گرفت، سلسله ی ساسانیان بود. با توجه به رسمیت یافتن دین زرتشتی بوسیله ی اردشیر بابکان، پایه های قدرت دین استوار گشت و کسب قدرت و شکل گیری نهاد دین آغاز شد. هرچند در دورانی خاص، اتحادی بین دو نهاد حاکمیت و دین، دیده می شود، اما در بیشتر موارد، شاهد تضاد بین آنها نیز هستیم. توجه به بروز این اختلافات و علل بوجود آورنده ی آنها از جمله مسائلی است که به آن ...

در طول اعصار پیشین در نظام قضایی ایران، منصب قضاوت همواره در حیطه اختیارات علما و روحانیون بوده است که این امر با رسمی شدن مذهب تشیع در عصر صفوی، از استحکام بیشتری برخوردار گردید. با روی کار آمدن دولت پهلوی، مدرنیزاسیون در کلیه ابعاد و ارکان مملکت در دستور کار قرار گرفت، طبعاً نظام قضایی سنتی مبتنی بر عرف و شرع نیز از دایرۀ شمول مدرنیزاسیون برکنار نماند. این تغییر و تحولات در ساختار اداری و اجرا...

پژوهش حاضر در صدد است که به روش پیمایشی، رسانه ملی را در زمینه موضوعات دینی از منظر گروهی از روحانیون شهرستان اسلامشهر ارزیابی کند. توضیح آنکه، رسانه ملی به عنوان رسانه دینی جایگاه پراهمیتی در نظام‌ سیاسی و حکومتی ایران دارد. بسط نفوذ دین، ترویج و تبلیغ دین، بازتولید پیام‌های دین در قالب‌های جدید، ایجاد زمینه برای احساسات و تجربۀ‌ دینی، بسترسازی برای تحول روحی، از رسالت های رسانه ملی است که در ...

تحولات سیاسی اجتماعی ایران در دهه 40 شمسی در تاریخ معاصر کشورمان نقط? عطف به حساب می آید. برای تسریع روند نوسازی، محمدرضاشاه با تکیه بر ارتش و ساواک تمام مخالفان این روند را سرکوب کرد. با کنار رفتن این مخالفان که عمدتاً معتقد به عمل سیاسی در چارچوب قانون اساسی مشروطه بودند، مخالفان جدید به صحنه آمدند که متناسب با فضای سرکوب و خفقان، استراتژی مقاومت مسلحانه انقلابی را برگزیدند و به مقاومت علیه دو...

تمدن غرب ریشه در یونان و روم باستان دارد. نگاه این جهانی به مسائل جهان، میراث باستان است. در اواخر سلطه ی تقریباً یک هزاره ای کلیسا و فئودالیته، رنسانس به وجود آمد. اومانیسم و انسان گرایی وجه مشخصه دوران رنسانس است. با اکتشافات جغرافیایی و تحولات علمی، فلسفی و صنعتی، تمدن غرب بهسوی جهانی کردن خود گام برداشت. اوایل سده نوزدهم، ابتدای یورش غرب به اقصی نقاط جهان است که با دو چهره ی علمی ، فنی و کار...