دوران دوازده ساله پس از سقوط رضا شاه در فاصله های 1320 تا 1332 ه.ش ، عرصه نزاع میان مدعیان سیاسی از اقشار و طبقات گوناگون و چالش بر سر منابع قدرت در فضایی جدید بود.فعالین طبقه متوسط در چهار چوب جنبش کاریزمایی سال های 1328 تا 1332 ه.ش ،برای نخستین بار در تاریخ معاصر ایران،قدرت را در جامعه سیاسی(polity)از دیگر مدعیان که بیشتر خاستکاه طبقاتی بالا و یا اشرافی داشتند،گرفته و به انحصار خود در آوردند....

شناخت جنبشهای اجتماعی براساس نشانهشناسی گفتمانی آنان انجام میگیرد. چنین جنبشهایی را باید از زبان خود آنها شناخت. ماهیت و کارکرد جنبشهای اجتماعی بر اساس تعریفی است که آنان از خود ارایه میدهند. چنین نگرشی در ارتباط با جنبش اجتماعی وال استریت نیز مشاهده میشود؛ جنبشی که دارای نشانههای اجتماعی و اقتصادی است، در دورانهای مختلف تاریخی منشاء اعتراضات اقتصادی بوده است و در سپتامبر و اکتبر ۲۰۱۱ نماد ج...

درباره ماهیت پدیده دوم خرداد تعابیر متفاوت به کار رفته است؛ رفتاری انتخاباتی، حرکت توده وار، جنبشی اجتماعی و حرکتی اصلاحی از درون حکومت مهم ترین این تعابیر هستند. این مقاله به دنبال آن است تا با رویکردی تحلیلی به بررسی اطلاق تعابیر فوق به ویژه جنبش اجتماعی بر پدیده دوم خرداد بپردازد. در این راستا ابتدا نظرات مطرح شده مورد بررسی انتقادی قرار می گیرند و سپس با مروری بر تعاریف مختلف در خصوص جنبش ه...

جنبش جنگل در حیات سیاسی–نظامی خود، مراحل متفاوتی را ازسر گذراند. جان‌مایه این جنبش، مخالفت با حضور استعمارگران روس و انگلیس و ضدیت با استبداد داخلی بود. رهبر فرهمند آن، میرزاکوچک‌خان، از مشروطه‌طلبان متدینی بود که حیات شخصی خود را وقف پیشبرد اهداف جنبش کرد. با وقوع انقلاب کمونیستی در روسیه، جنبش جنگل که دوره فتور خود را می‌گذراند، وارد مرحله جدیدی از تکاپوهای خود شد. به‌نظر می‌رسید انقلاب بلشو...

طی سال های بعد از جنگ دوم جهانی، دانشگـاه همواره یکی از مراکز اصلی تحــرک گروه‌های دانشجویی بوده است. از این مقطع زمانی به بعد و پیرو خروج رضاشاه از ایران شاهد شکل گیری جنبش های اجتماعی جدید در ایران بوده‏ایم. چنین جنبش هایی دارای ماهیت و رویکرد انتقادی نسبت به ساختار دولت و قدرت سیاسی بوده است. شواهد نشان می دهد که به هر میزان فعالیت گروه‏های دانشجویی افزایش یابد، به همان میزان زمینه‏های شکل...

جنبش زنان (feminism) در آغاز قرن بیستم برای احقاق حقوق زنان در مسائلی مانند استقلال مالی، تحصیلات و حق رأی مطرح شده و در ادامه ی راه از جنبشی تماماً سیاسی به جنبشی فرهنگی و ادبی مبدل گشته است. در شاخه رادیکال و پست مدرن این جنبش ادعا می شود: «زبان و نوشتار زنانه»   (ecriture feminine) به عنوان گونه آی تازه از زبان، توسط نویسندگان و شاعران این جنبش پا به عرصه حیات گذاشته است. طرح این نظریه در بست...

چکیده                                              در این مطالعه، موضوع تعامل میان رهبری جنبش ها با بدنة اجتماعی آن ها با توجه به حوادث پس از انتخابات در سال 1388 در ایران بررسی شده است. برای این کار، از رویکرد تحلیل چارچوب استفاده شده که در سال های اخیر در بررسی جنبش های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. این رویکرد به اهمیت چارچوب های تفسیری در قابل فهم کردن وضعیت موجود برای مخاطبان جنبش و ت...

چکیده ندارد.

همان گونه که جریانات سیاسی و فکری ایران را نمی توان با مفاهیم و اصطلاحات مشخص شده متعارف کاملاً مطابق دانست. جنبش دانشجویی در ایران می بایست ویژگی های یک جنبش اجتماعی اصیل را می داشت و تداوم و شاخه ای از روشنفکری بود، که این گونه ساخته و پرداخته نشد. این جنبش چه قبل از انقلاب اسلامی و چه پس از آن، از آسیب های فراوانی همچون وابستگی به جریانات و گروه­های سیاسی رنج برده است؛ البته در سایر نقاط جهان...