مکتب فرانکفورت یکی از جریانهای فکری است که وظیفه ی اندیشیدن به زمان حال و درک زمان خود به کمک اندیشه را مولفه ای برای هر گونه فعالیت عقلانی می داند. تجزیه و تحلیل فرانکفورتی ها از جامعه تا حدود زیادی به اندیشه های کارل مارکس باز می گردد؛ اما محور اصلی اندیشه ی مکتب فرانکفورت را باید در نظریه ی انتقادی جست که مبین بررسی و تجزیه و تحلیل جنبه هایی از واقعیت اجتماعی است که مارکس و پیروان او اهمیت چ...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از منظر نظریه­های مختلف روابط بین­الملل توسط پژوهشگران داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفته است. مهمترین چالش پیش روی همه این نظریه­ها، تحلیل و توضیح جنبه­های متضاد سیاست خارجی ایران بوده است. در این مقاله، ما چارچوب جدیدی برای بررسی و تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ارائه و استدلال می­کنیم که این چارچوب، می­تواند تناقضات و تفاوت­های ظاهری سیاست خارجی ایران ...

هرمنوتیک انتقادی در علم فلسفه به طور اعم و در روش شناسی علوم انسانی به طور اخص ریشه دوانده است. این رویکرد از منظر روش شناسی، نوعی پژوهش کیفی قلمداد می شود و هدف آن، دستیابی به فهم درونی در بسترهای متنوع (از قبیل زبانی، زمانی، تجربی و...) است. یورگن هابرماس که از متقدمان مکتب فرانکفورت و نماینده این روش محسوب می شود، در سال 1981 یکی از بهترین آثار خود را به نام «نظریه کنش ارتباطی» منتشر  و اشکا...

داوکینز در دیدگاه «اخلاق ژنتیکی مبتنی بر نظریه تکامل» مدعی است که یک «زایتگایست اخلاقی» یا «روح زمانه اخلاقی» وجود دارد که در جوامع تکامل می یابد. وی با رد اصول اخلاقی مبتنی بر دین و مطلق گرایی اخلاقی معتقد است که ماهیت اخلاقیات بر اساس روح زمانه به سرعت در حال تغییر است و هر دوره ای اصول اخلاقی مختص به خود را می طلبد. به ادعای او دین و اخلاق محصول فرایند زیستی تکامل و انتخاب طبیعی هستند. اخلاق...

این مقاله به بررسی نقاط ضعف گفتمان غالب رشته روابط بین الملل یعنی رئالیسم و نئورئالیسم پرداخته و نشان می دهد که مسائل مربوط به امنیت در عصر جدید توسط آن مفروضات به خوبی قابل تحلیل نیست. نویسنده با اشاره به توسعه نیافتگی رشته روابط بین الملل تلاش می کند با طرح نظریه های انتقادی، فرانوگرایی و فمینیسم در روابط بین الملل بر این نکته تأکید کند که این رهیافت ها، مجال بیشتری برای ورود به حاشیه رانده ش...

در این مقاله‘ پس از ارائه خلاصه ای از نظریه تدا اسکاچپول که شاید از میان نظریه های جدید‘ مهمترین نظریه در مورد انقلاب باشد‘ آرای او درباره انقلاب مورد بحث قرار می گیرد. نکته اصلی در نظریه او تبیین علت وقوع انقلاب اجتماعی و طرح این مساله است که چرا در برخی از جوامع انقلاب اجتماعی به ابزار اصلی ایجاد تحول تبدیل می شود. فشار بین المللی بر دولت‘ شورشهای دهقانی‘ و حضور نخبگان حاشیه ای شرایط مهم برای...

برای به کار بردن هر نظریه ای توجه به زمینه های اجتماعی و معرفتی و همچنین مبانی هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی و روش شناختی آن ضروری است. از آنجا که در سال های اخیر نظریه فرهنگی فوکو در ایران مورد توجه قرار گرفته، در این مقاله بر آن شدیم تا با روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی مبانی و زمینه های این نظریه پرداخته و برخی از نقدهای وارد بر آن را مطرح کنیم تا در مراجعه و به کاربردن آن مورد توجه ...

مارکوزه، آدورنو و هورکهایمر سه تن از مهمترین متفکران نسل اول مکتب فرانکفورت هستند که پایه های نظریه انتقادی را بنا نهاده اند. مکتب فرانکفورت متاثر از مارکس به نقد سرمایه داری پرداخته و دامنه نقد آن را در حوزه های فرهنگی گسترش داده است. نظریه انتقادی رسالت خود را آگاهی دادن به انسان ها جهت رهایی از سلطه خرد ابزاری و آگاهی های کاذب می داند. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی به استخراج مبانی این ن...

ساخت اجتماعی تکنولوژی به نقش تکنولوژی به عنوان بخشی از سیستم سیاست بین­الملل توجه دارد و مهم‌ترین بحث آن معنایابی فناوری در درون روابط و ساخت اجتماعی و نقش انسان در این معنایابی است. بدین ترتیب تکنولوژی و ارتباط آن با سیاست و اجتماع از مسائل مهم در پژوهش­های معاصر است. هدف از این پژوهش، روشن شدن رابطه ساخت اجتماعی تکنولوژی­های اجتماعی جدید و منازعات بیناهویتی در خاورمیانه است. به دلیل آنکه ساخت...

پژوهش حاضر ، با عنوان " بررسی دموکراسی از دیدگاه نظریه پردازان انتقادی و نقش تربیت در آن " به دنبال آن است که به تبیین چیستی و چرایی دموکراسی بر بنیاد اندیشه های نظریه پردازان انتقادی بپردازد و نقش تربیت را در دموکراسی بررسی کند . در این پژوهش روش تحلیل تطبیقی به کار گرفته شد که بر اساس آن ، ابتدا اطلاعات به روش کتابخانه ای – اسنادی گرد آوری و سپس طبقه بندی،توصیف و بر مبنای سوال های پژوهش به تح...