پس از سقوط صدام، با مشارکت فعال شیعیان و کردها و مشارکت حداقلی و منفعلانه اهل‌سنت، ساختار جدیدی مبتنی بر اصول دموکراتیک در عراق شکل گرفت. در دورانی که تصور می‌شد با حذف یکی از بزرگ‌ترین دیکتاتورهای تاریخ، عراق به ساحل آرامش خواهد رسید، بحران‌های سیاسی ـ امنیتی یکی پس از دیگری در این کشور به وجود آمدند و ضمن ایجاد اختلال در روند دولت‌سازی دموکراتیک، دولت عراق را به ورطه فروماندگی کشاندند. این مق...

این مقاله در پی آن است که وقوع جنگ ایران و عراق در شهریور 1359را از منظر نظریه نوواقع گرایی یا واقع گرایی ساختاری کنت والتز، نظریه پرداز معروف روابط بین الملل (ir)، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد. بدین منظور در بخش اول مقاله به بررسی مفروضات و نکات اساسی نظریه والتز، در بخش دوم به بررسی و تبیین شرایط نظام بین الملل و توزیع قدرت پس از جنگ جهانی دوم و در بخش سوم نیز وقوع جنگ ایران و عراق را ...

تقسیمات کشوری، علم و هنر سازمان دهی فضای سرزمینی است. نظام های تقسیماتی- سیاسی رایج در حکومت های ملت­پایه، به سه دسته متمرکز، فدرال و ناحیه ای تقسیم می شوند. تمرکززدایی، توسعه متوازن منطقه ای و توزیع متوازن منابع، از اهداف کلان نظام تقسیمات کشوری به­شمار می روند. در قانون تقسیمات کشوری ایران مصوب آبان­ 1316، مؤلفه های نظامی- امنیتی محوریت داشتند. این سال و سال های پس از آن، همزمان جنگ جهانی دوم...

یکی از وقایعی که در عراق بعد صدام و به خصوص پس از خروج نیروهای ارتش امریکا رخ داد، افزایش خشونت سیاسی و ترور در این کشور بود. این پدیده شوم تا جایی تداوم یافت که عراق را به سرزمینی بکر برای قدرت­گیری گروه داعش و القاعده تبدیل کرد. مقاله حاضر با رویکرد جامعه­شناسی سیاسی و با روش تحلیلی- توصیفی و با به کارگیری نظریه امنیت نرم افزاری درصدد است تا به واکاوی این موضوع دست زده، به این پرسش پاسخ دهد ک...

عراق به صورت سنتی یکی از کشورهای تأثیرگذار در زمینه ایجاد امنیت یا بی ثباتی در منطقه خلیج فارس بوده است . عراق جدید با نظام سیاسی دموکراتیک و سیاست خارجی متفاوت نسبت به گذشته خود ، واقعیت نوینی در سطح خلیج فارس ایجاد کرده است . عراق جدید واجد تحولاتی است که تغییر در ساختار قدرت و هویت آن باعث دگرگونی هایی در ژئوپلیتیک و رویکردهای بازیگران خاورمیانه ای شده است . حضور شیعیان و اکراد در ساخت قدرت...

چکیده عراق از نظر اجتماعی دارای بافت موزاییکی و متشکل از گروه‌های قومی- فرقه‌ای متعدد است. ماهیت سه‎گانه جمعیتی و سیاسی آن کشور، همواره زمینه‎های بالقوه تنش و جدایی را در بردارد. حمله آمریکا و متحدانش و سقوط رژیم صدام، نیروهای اساسی در شمال و جنوب عراق را که برای سالیان طولانی سرکوب ‌شده بودند، آزاد کرد و فرصت مناسبی در اختیار آنان برای کسب سهم بیشتری از قدرت حکومت در بغداد قرار داد. شیعیان، اه...

نظام مستبداﻧﺔ عراقِ دورانِ صدام حسین، اقسامِ ناهمسانی های جاﻣﻌﺔ عراق را در چرخ گوشتِ ایدئولوژیکِ حزب بعث مضمحل کرد؛ ولی پیشینه ای بر جا گذاشت که به محضِ پایان کار وی، خشونت های قومی، فرقه ای و مذهبی سر برآوردند، گسل های جامعه شناختی- هویتی عراقی ها بر همدیگر غلطیدند و قساوت های گوناگون را سبب شدند. نگارنده بر این باور است که یکی از مؤلفه های سبب ساز بروز بی ثباتی کنونی، شیوﮤ تدوین و تصویب قانون اساسی...

تشکیل منطقه کردستان عراق یا آنچه که کردها ازآن به عنوان «اقلیم کردستان عراق» یاد می کنند، مهمترین نقطه عطف در تاریخ اکراد محسوب می شود .با تشکیل یک حکومت تقریبا خودمختار در شمال عراق و دستیابی کردها به قدرت درعراق، سایر اکراد خاورمیانه نیز با جسارت بیشتری به دنبال کسب قدرت و ارتقای جایگاه سیاسی خود هستند. جغرافیای سیاسی کردها در خاورمیانه ومحل استقرارشان ونقش آنان در دولتهای متبوع خود و همکاری ...