امروزه مسئله هویت های قومی به مسئله ای جهانی در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه تبدیل شده است. هویت قومی تنها یکی از هویت های چندگانه انسان است که با سایر هویت های او، از جمله هویت جنسیتی به عنوان یکی از حلقه های ثابت هویتی کنشگران در کنش و واکنش است و برآیند این تعاملات است که در تعریف و بازتعریف هویت های چندگانه اثر دارد. این مقاله با کاربرد نظریه کهن گرایان و نوگرایان به بررسی هویت قومی شهرون...

منظومه علی نامه که هویت سراینده آن نامعلوم، ولی با تخلص «ربیع» شناخته می‌شود در ۴۸۲ ق سروده شده و کهن‌ترین منظومه شیعی است که به همت استاد شفیعی کدکنی با مقدمه‌ای عالمانه به جامعه علمی عرضه شده است. هرچند بیشتر پژوهشگران حوزه ادبیات فارسی آن را مورد توجه قرار داده‌اند، اما با توجه به محتوای این منظومه که شجاعت‌ها و دلاوری‌های امیرالمؤمنین× در دو جنگ جمل و صفین براساس روایات مورخ مشهور ابومخنف (...

کتاب شناسی موضوعی از ابزارهای عمده پژوهش در هر رشته است تا ضمن آگاهی پژوهشگر از مباحث پژوهش شده، از انجام دوباره کاری ها پرهیز شود. در حوزه نشر متون کهن نیزآگاهی از آخرین دستاوردهای پژوهشی این حوزه یکی از دغدغه های پژوهشگران و دانشجویان علاقه مند به تصحیح متوناست؛ با توجه به دعوت و علاقه مندی سردبیر محترم فصلنامه نقد میراث به چاپ این کتاب شناسی، از این پس، این کتاب شناسی با عنوان «از بیاض تا سو...

این مقاله به شناسایی بنیادهای اساطیری و حماسی داستان دیوان مازندران در شاهنامه با توجه به پیشینة آنها در متون اوستایی، پهلوی، سغدی و ... می­پردازد. نخستین سرچشمه­های اساطیری و حماسی دیوان مازندران در متون اوستایی و پهلوی است. در این متون دیوان مازندران در دو ساختار مینوی و انسان­گونه ظاهر شده و در برابر اهورامزدا، ایزدان و انسان­ها قرار می­گیرند. اما داستانی مستقل در کتاب نهم دینکرد آمده که چار...

یغنابیان قومی از نژاد آریایی هستند که زبان آن ها منسوب به گروه خانواده زبان های شرقی است. زبان یغنابی ادامۀ بی واسطۀ زبان سغدی است. یغنابیان سغدی زبان دوزبانه اند؛ یعنی در کنار زبان مادری (یغنابی)، زبان فارسی تاجیکی را نیز می دانند. تحقیقات انجام شده نشان می دهد ظاهراً به زبان یغنابی شعر و سرود گفته نشده و فقط به زبان تاجیکی ایجاد شده است؛ باوجود این، در بین مواد جمع آوری شده ازسوی م.س. اندریف و...

متون فارسی میانه مانوی و پهلوی اشکانی ترفانی نه تنها از نظر محتوا بلکه از جهت ادبی اهمیت فراوان دارند. این سرودها که برای هدفهای دینی سروده شده است فصیح و شیوا و زبان آن غنی است. نثر متون مانوی به زبان فارسی میانه و پارتی ثقیل و بسیار ساده است. در برابر، آثار منظوم مانوی از ارزش والاتری برخوردارند. از آنجا که ادبیات مانوی خصوصاً سرودها بخش مهمی از ادبیات ایران باستان را شامل می شود و تاکنون نیز ...

یکی از مهم ترین و بارزترین ویژگی های آثار روایی کهن ادبیات فارسی (نظم و نثر) تصویرکردن و نشان دادن مفاهیم اخلاقی، سیاسی به صورت روایت در شکل های گوناگون: حکایت، تمثیل و لطیفه است. از جمله ی این آثار دو کتاب کلیله و دمنه و مرزبان نامه است. به دلیل استفاده ی نویسندگان این دو اثر از سبک فنی و مصنوع، درک و مفاهیم این دو اثر برای مخاطب در عصر حاضر دشوار شده است. حفظ و احیای محتوا و درون مایه ی این آ...

مشارکت مردمی به عنوان یکی از پیش شرط های لازم برای پایداری بافت های شهری از جمله بافت های کهن می باشد که دارای عناصری چون طبقه ی اجتماعی، آگاهی اجتماعی، احساس تعلق، اعتماد اجتماعی و... است. با توجه به این که میزان هر یک از مولفه ها در جوامع مختلف متفاوت است؛ پژوهش حاضر به بررسی تأثیر مشارکت مردمی بر حسب مولفه های آن به ساماندهی بافت کهن شهر دزفول پرداخته است. نوع پژوهش تحلیلی- پیمایشی است. و رو...

نفد ادبی از جمله موضوعاتی است که در ادبیات جایگاهی ویژه دارد و توجّه بسیاری از پژوهشگران و محققین ادبیات را به خود جلب نموده است. در این میان یکی از مکتب های مورد توجّه منتقدان ادبی، مکتب روانشناسی تحلیلی کارل گوستاو یونگ، روانشناس مشهور سوئیسی است که در نیم? دوّم قرن بیستم توسط او بنیان شد. طبق نظری? یونگ، ناخودآگاه جمعی انسان مضامینی در بردارد که آن ها را کهن الگو یا آرکی تایپ می نامد. کهن الگوه...