جمهوری اسلامی ایران از‌جمله کشورهایی است که با مسئله مهاجرت نخبگان و فرار مغزها روبرو بوده و هست. به‌نظر می‌رسد با وقوع انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی بدیهی بود که به سبب تغییر نظام سیاسی و همچنین بی‌ثباتی‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از جنگ، موج مهاجرت و فرار مغزها از ایران به وجود آید. اما ادامه روند مهاجرت نخبگان پس از پایان جنگ (و برقراری سامان سیاسی در ایران) این سؤال را به ذهن متبادر...

مهاجرت افراد تحصیل­کرده­ و ­متخصص از کشورهای کمتر توسعه یافته به کشورهای صنعتی پیشرفته همواره آثار زیانبار اقتصادی، علمی، فرهنگی و اجتماعی برای این کشورها به جای گذاشته ­است.­ لذا، مسئله مهاجرت این قشر مورد توجه سیاستگذاران است و سیاستگذاریهای مختلفی برای جذب و حفظ آنها صورت می­گیرد. جمهوری اسلامی ایران طی دهه­های اخیر از این مشکل مستثنا نبوده است. ادامه روند مهاجرت بر خلاف سیاستهای دولت است و ...

مهاجرت به‌عنوان یک واقعه­ مکان محور جمعیتی و متنوع، امری غیرقابل­انکار است. بااین‌حال، بسیاری از پژوهشگران این حوزه بر این باور هستند که مهاجرت نیروی کار مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین نوع مهاجرت را شکل می­دهد. با ایجاد تحولات جدید در سایه­ جهانی­شدن جای تردیدی وجود ندارد که جهانی­شدن به عنوان میراثی از تمدن بشری در دوره­های جدید، باعث همپیوندی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در تمام جوامع شده است و اثر...

در این مقاله، درستی، دقت عملکرد روش مهاجرت PSPC یا روش انتقال فاز تصحیح شده در پردازش داده های لرزه ای بازتابی در محیط هایی دارای تغییرات نسبتأ شدید سرعت در راستای جانبی هستند، به منزلهء یک روش مهاجرت عمقی که درحوزه پس از بر انبارش عمل می کند، مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور، مقطع سرعت لرزه ای مورد استفاده در انجام مهاجرت های عمقی در مراحل مختلف، با روش بازگشتی تحلیل برون راند باقی مانده ...

ادبیات مهاجرت از روستا به شهر با تمرکز بر مشکلات متعدد اجتماعی و اقتصادی بیش از دهه های گذشته مورد توجه محققان قرار گرفته است. اما به رغم این توجه، این ادبیات هنوز از واژه های استاندارد شده ای برخوردار نیست. تعریف مهاجرت روستایی به بسیاری از جنبه ها و ویژگیهای جمعیت مربوط می شود. در مدل نظری، حرکت جمعیت زمانی مهاجرت محسوب می شود که روستاییان خانه یا بازار کار خود را ترک کرده و در جای دیگری اسکا...

مهاجرت در جوامع انسانی با گونه‌های مختلف و هدفمند، به موجب موقعیت­ها و شرایط متعدد، انفرادی یا جمعی صورت می­پذیرد. جامعه ایرانیِ عصر ناصری به فراخور زمانه و زمینه شاهد مهاجرت بود. در دورة انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه شرایط نامناسب آب و هوایی با پیامدهای بد اقتصادی تأثیر مستقیم بر زندگی مردم گذاشته و بهمراه مسایلی چون ظلم، تعدی و شیوع بیماری­، موجب مهاجرت شد. مقاله با احصاء و پایش اخبار پیگیری خو...

عرب­ها در دوره­های متعدّد و به دلایل گوناگون به ایران مهاجرت کردند. پیش از اسلام، قحطی، خشک سالی، تنگ دستی و شکست سدّ مأرب و سیل العَرِم و پس از اسلام، انگیزه­ ها­ی دینی و اقتصادی از مهم­ترین عوامل مؤثر بر مهاجرت ها بود. خراسان به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی، مزایای اقتصادی، و دوری از مرکز خلافت از مقاصد مهم مهاجران به شمار می رفت. پی آمدهای اجتماعی این مهاجرت ها عبارت بود از رشد شهرها، تغیی...

یکی از معضلات و چالشهای جدی کشور ما در دوران کنونی پدیده مهاجرت نخبگان است. تحلیلها و پژوهشهای بسیاری در زمینه علل و راهکارهای مقابله با این پدیده ارائه شده اند، اما هیچ یک از راهکارهای اجرا شده تاکنون نتوانسته اند در ایران با این پدیده به صورت ریشه ای مقابله کنند. در این مقاله تلاش شده است تا پس از شناسایی عوامل کلیدی اثرگذار بر مهاجرت و ارائه یک مدل دینامیکی در این زمینه، اثر سیاستهای مختلف و...

مهاجرت، همانند هر فرایند اجتماعی دیگر، یک فرایند جنسیتی است. انگیزه‏ها، محدودیت‏ها و فرصت‏های مهاجرت برای مردان و زنان متفاوت است. امروزه، زنان حضور و مشارکت کمی و کیفی زیادی در فرایند مهاجرت دارند تا جایی که اخیراً مبحثی با عنوان «زنانه شدن مهاجرت» در ادبیات مهاجرتی مطرح شده است. مقاله پیش‏رو با استفاده از تحلیل ثانویه داده‏های فردی نمونه دو درصدی سرشماری1390 به تحلیل جنسیتی رفتارهای مهاجرتی زن...

به‌نظر می‌رسد الگوی سنتی مهاجرت که مردان را گزینه‌های اصلی می‌دانست و زنان را تابع مردان، تغییر کرده است. ارزش‌گذاری مثبت تحصیلات و کسب تخصص به‌خصوص در کشورهای پیشرفته و دانشگاه‌های بزرگ باعث می‌شود که افراد امتیازاتی را برای موقعیت اجتماعی خود کسب کنند. افزایش میزان مهاجرت زنان ایرانی در سال‌های اخیر نگارندگان را کنجکاو کرد تا به دنبال دلیل این افزایش باشند. در مقاله‌ی حاضر بر آن بوده‌ایم تا ب...