با توجه به توان مناسب ذخیرۀ کربن در بافت‌های گیاهی، به‌دلیل افزایش غلظت گاز دی‌اکسید کربن در جو در دهه‌های اخیر به این راهکار توجه جدی شده است. بدین منظور، قابلیت ذخیرۀ کربن دو گونۀ Astragalus gossypinus و Astragalus parrowianus در بخشی از مراتع کوهستانی استان کرمانشاه بررسی شد. محدودۀ مورد مطالعه براساس نقشۀ توپوگرافی و پیمایش صحرایی مشخص شد و واحدهای همگن براساس چهار جهت اصلی و پنج طبقۀ ارتفا...

رشد شتابان جمعیت شهری و تمرکز فزایندۀ آن در منطقۀ کلان‌شهری تهران، بارزترین تحول جمعیتی ایران معاصر محسوب می‌شود. تمرکز جمعیت و پویش فضایی - زمانی آن، آثار معناداری بر الگوهای پوشش زمین در منطقۀ کلان‌شهری تهران گذاشته است. این مقاله تحولات فضایی - زمانی جمعیت شهری و الگوهای پوشش زمین ناشی از آن را در چند دهۀ اخیر در منطقۀ کلان‌شهری تهران بررسی می‌کند. برای دستیابی به اهداف تحقیق از داده‌های حاص...

یخبندان و لغزندگی در جاده های کوهستانی شرایط بحرانی برای حمل و نقل جاده ای ایجاد می کند. مطالعات قبلی به افزایش سوانح در طول ماه های سرد سال (به ویژه به هنگام بارندگی و یخبندان جاده ها) اشاره دارند. در این مقاله دو هدف دنبال می شود: اوّل، تشریح روشی جهت تعیین احتمال وقوع وضعیّت های بحرانی یخبندان و لغزندگی (np1-np9 ( در طول جاده های هراز و فیروز کوه (از جاده های پرترافیک و کوهستانی کشور که استان ...

حوزۀ مطالعاتی یاسوج با مساحت 6/127 کیلومتر مربع منطقه‌ای کوهستانی است که در شرق استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی توان اکولوژیکی محدودۀ مطالعاتی یاسوج به منظور استقرار کاربری توسعۀ شهری انجام شده است. بدین منظور پس از شناسایی منابع اکولوژیکی عرصۀ در مقیاس 1:100000، لایه‌های اطلاعاتی به محیط نرم‌افزار Arc GIS معرفی شدند. از اطلاعات بیست‌ویک لایه به‌منزلۀ نقشه‌های ...

این مطالعه با هدف بررسی اثر گیاه بالشتکی اسپرس خاردار (Onobrychis cornuta) بر پراکنش مکانی بانک بذر خاک در مراتع کوهستانی حوزۀ واز استان مازندران انجام شد. بدین ‌منظور، 20 پایه از اسپرس خاردار به تصادف انتخاب شدند. در چهار موقعیت هر پایه (لبه در شیب رو به بالا، لبه در شیب رو به پایین، مرکز و بیرون به‌عنوان منطقۀ شاهد)، نمونۀ خاک از عمق 5-0 و 10-5 سانتی‌متر برداشت شد. سپس بذور جوانه‌زدۀ داخل نمو...

احداث سد روی رودخانه‌ها، الگوهای کاربری منابع طبیعی را تغییر می‌دهد و کارکردهای معیشتی را متحول می‌کند. از جمله اهداف پژوهش حاضر بررسی آثار و تبعات اجتماعی، فرهنگی، مالی، فیزیکی و انسانی احداث سد در سکونتگاه‌های متأثر است. برای ارزیابی آثار معیشتی از پرسشنامۀ محقق‌ساخته استفاده شده است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران با خطای 05/0 برابر با 374 خانوار است. منطقۀ هورامان بین دو استان کرمانشاه و کرد...

تهیۀ نقشۀ متغیرهای کمّی جنگل، امری اجتناب‌ناپذیر در مدیریت و بهره‌برداری پایدار اکوسیستم جنگلی است. نقشۀ توان تولید جنگل، پتانسیل رویشگاه را در زمینۀ مواردی همانند تولید چوب، ترسیب کربن و غیره نشان می‌دهد و به‌طور معمول معرف شاخص توان تولید یک گونة خاص است. با توجه به گستردگی سطح جنگل‌های شمال کشور و کوهستانی بودن عرصه‌ها، امکان صرف زمان و هزینة زیاد و آماربرداری صددرصد برای تهیۀ نقشه‌های دقیق و...

قلعۀ «شاه‌ جُغَل» یا «جِقِلَه»[1] یکی از قلعه­های کوهستانی منطقۀ زاگرس مرکزی است. موقعیت مکان­گزینی آن به گونه­ای است که بر سر یکی از مسیر­های ارتباطی دشت بروجرد به خرم­آباد قرار دارد و در کوه‌های غربی دشت «سیلاخور» در دهانۀ تنگه «دره بیداد» بر بالای محیطی صخره­ای ساخته شده است. از این قلعه اتاقک­ها، آب انبار و راه پله­هایی جهت دسترسی به آن و برخی آثار سفالی باقی مانده است. نکتۀ قابل تأمل در مورد ای...

در این پژوهش برای ارزیابی حساسیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع در دو منطقۀ اصفهان و رشت با اقلیم های نیمه خشک و معتدل، به کمک دو روش هوشمند، از پارامترهای هواشناسی در طول آماری 1970-2010 استفاده شد. همچنین از شبکه های عصبی با ساختار پرسپترون چندلایه (mlp[1]) و برنامه ریزی بیان ژن gep[2])) برای آنالیز حساسیت تبخیر- تعرق گیاه مرجع به پارامترهای هواشناسی استفاده شد. در مورد همبستگی پارامترها، نتایج نشان د...

جامۀ عمل‌پوشیدن و به‌فعلیت‌رسیدن انتظارات امری است که هر انسانی خود را مستحق آن می‌داند، اما گسست بین نظام انتظارات افراد و نگرش آنان به امکان تحقق انتظار، سبب پیدایش احساس محرومیت نسبی در ساحت ذهنی افراد می‌شود. مقالۀ حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر احساس محرومیت نسبی جوانان مناطق توسعه‌یافته و کمتر توسعه‌یافتۀ شهر تهران تکوین یافته است. به منظور تحقق این هدف با اتکا به دیدگاه‌های نظری، چارچوب...