کشور ایران در عصر قاجار، به علت ضعف در زمینه‌های مالی، اطلاعاتی و فناوری جهت انجام تحقیقات، اکتشافات و بهره‌برداری از منابع نفتی، چند سالی پس از فوران اولین چاه نفت در جهان، شاهد ورود کارشناسان خارجی، به منظور بهره‌برداری از این منبع سرشار بوده است. واگذاری امتیازهای نفتی، به عنوان نمره منفی برای شاهان قاجار در تاریخ معاصر ایران، ثبت گردیده است. با اعطای امتیازهای نفتی زیان‌هایی به عرصه اقتصادی...

بررسی تحول قراردادهای نفتی موید آن است که مالکیت بر منابع زیرزمینی نفت و گاز محل بحث طولانی دولت میزبان و شرکت نفتی خارجی به عنوان نماینده جهان سرمایه بوده است. دل نگرانی تاریخی که خود سبب ایجاد محدودیت در مالکیت شرکت نفتی خارجی بر منابع نفت و گاز به ویژه در کشورهای منطقه خاورمیانه می گردد. معهذا بررسی دقیق حق شرکت نفتی خارجی، و به رغم شکل قرارداد و نیز اختلاف بین مالکیت در زمین منطقه موضوع...

معادن (از جمله نفت و گاز) ‌در اصل 45 قانون اساسی جزء انفال و ثروت‌های عمومی دانسته شده است. تولید صیانتی یکی از مهم‌ترین ابعاد بهره‌برداری از منابع نفتی است. یکی از مسائل مهم در اقتصاد اسلامی، نحوه تأمین منابع مالی دولت است. براساس آموزه‌های اسلامی، انفال به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع مالی دولت شناخته می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بنابر قواعد فقهیِ اتلاف، تسبیب، لاضرر و نفی سبیل، هر روش بهره‌...

تصویب قانون اساسی عراق در سال 2005 میلادی و تشکیل حکومت فدرال در عراق و در نتیجه آن، ایجاد منطقه خودمختار کردستان عراق تأثیرهایی شایان توجه را بر کشورهای همجوار داشته­است. به دلیل همجواری مرزی اقلیم کردستان با مناطق کردنشین کشورمان و نیز پیوندهای فرهنگی و قومی میان آن ها، برخی تهدیدهای نرم ضد جمهوری اسلامی ایران ایجادشده­است. اهمیت­یافتن فرهنگ و هویت کردی، ارتقای سطح مطالبات سیاسی، فرهنگی و اقت...

روابط سیاسی واقتصادی کردستان عراق وترکیه در سال های اخیر روند رو به رشدی داشته است و ترکیه بر خلاف مواضع تند سال های نه چندان دور خود در قبال کردستان عراق در تلاش است تا به هر طریق ممکن نفوذ خود را در زمینه های  مختلف در این منطقه افزایش دهد و البته این کشش و تمایل از سمت کردستان عراق به سمت ترکیه نیز به دلایل مختلف در سال های اخیر تقویت شده است. وجود مولفه های گوناگونی از قبیل داشتن مرزهای مشت...

ارتباط بین فراوانی منابع طبیعی و رشد اقتصادی برای چند دهه مورد بحث اقتصاددانان بوده و از1990در پی شوک¬های نفتی مکرر، این موضوع برای عالمان اقتصاد به موضوعی جذاب¬تر از پیش تبدیل شده است. عملکرد متفاوت کشور¬ها در بهره-برداری از این منابع، منشا نظریات زیادی در این باره بوده است. بطور کلی، اگر چه این نظریات از زوایای مختلف این پدیده را مورد بررسی قرار داده¬اند، ولی هدف تمام آن¬ها تبیین رهیافتی مناس...

جمهوری عراق پس از سقوط رژیم بعثی، دچار تحولات اساسی گردید. مهم ترین پیامد اشغال این کشور و تثبیت ادعای دیرینه کردهای شمالی این کشور برای کسب خودمختاری در قالب جمهوری فدرال عراق بود. این امر با حمایت قدرت های بین المللی و نیز نهادهای رسمی داخل این کشور صورت پذیرفت. تحقق خود مختاری کردستان عراق در قالب دولتی نیمه مستقل الگوی جدیدی از سازمان سیاسی فضا را در خاورمیانه سبب شد. شکل گیری این پدیده ...

س ایالات متحدة آمریکا به‌مثابة یکی از بازیگران اصلی منطقة خاورمیانه که پس از فروپاشی شوروی، مدعی رهبری نظام تک‌قطبی جهان شده، طی دو دهة گذشته تلاش کرده است عامل مؤثری در شکل دادن به منطقة خاورمیانه باشد؛ برای این منظور، طرحی را با عنوان خاورمیانة جدید در جهت حضور و تداوم سلطة خود بر این منطقة راهبردی با هدف تأمین و کنترل منابع انرژی، مهار بیداری اسلامی ملت‌های منطقه و تجزیه و تضعیف دولت‌های منط...

استان ایلام در جنوب غرب کشور قرارگرفته است که با وجود داشتن 425 مرز مشترک بین المللی با کشور عراق و فعال بودن پایانه مرزی این استان ، به علت وجود موانع درونی و برونی موثر ، هنوز نتواسته است جایگاه ویژه خود را در صادرات غیر نفتی کشور کسب نماید ، بطوریکه در سالهای 1388و 1389 شاهد رشد منفی میزان صادرات غیر نفتی استان بوده ایم ، بنابراین بررسی و تعیین موانع توسعه صادرات محصولات غیر نفتی این استان ض...

خطر انتشار آلودگی در اطراف پالایشگاه‌ها، تأسیسات نفتی و ناوگان تجاری براثر حوادث طبیعی و غیرمترقبه موردتوجه است. رودخانۀ اروند یکی از مهم‌ترین رودخانه‌های قابل کشتیرانی ایران و عراق و محل تردد تعداد زیادی شناور نفتی است که این مسئله احتمال آلودگی نفتی را دوچندان کرده است. در این مقاله به‌منظور شبیه‌سازی هیدرودینامیکی از بستۀ نرم‌افزاری مدل مایک 21 که بر اساس مدل دوبعدی جریان‌های آزاد سطحی است و...