کلمه امام و مشتقات آن در آیات قرآن کریم 12 بار به کار رفته است که تنها در 3 آیه، به مسئله امامت به معنای رهبر الهی پرداخته شده است. مفسران و متکلمان اهل تسنن و شیعه از دیرباز درباره معنی امام، ویژگی ها و شئون امامت اختلاف نظر داشته اند. اما چالش برانگیزترین اختلافات در کارکرد این آیات بویژه آیه 124 سوره بقره در منازعات و جدل های کلامی میان شیعه و سنی در مسئله امامت و رهبری جامعه اسلامی پس از پی...

چکیده در پژوهشی که در پیش رو دارید، به موضوع بدعت پرداخته شده است. که نقطه مقابل سنت است. یکی از مهمترین مشکلات جامعه ی اسلامی در عصر امروز و تاریخ اسلام بحث بدعت و پیامدهای ناگوار آن در زندگی مسلمانان است. این موضوع از جمله مباحثی است که از دیرباز در متون عقیده مذاهب مختلف اسلامی و مستندات روایی مورد توجه بوده است؛ تاملی گذرا و بررسی اجمالی کتب عقیده و صدها حدیث در تبیین فضیلت سنت و زشتی و ن...

در قرآن آیات فراوانی در باره اعتقادات، تاریخ و سرگذشت دیگر ادیان وجود دارد که برای تفسیر این آیات می‌توان دو رویکرد داشت: نخست، با تکیه بر منابع اسلامی مانند منابع روایی، کتاب‌های تاریخ و آثاری که مسلمانان در باره ملل و نحل نگاشته‌اند، این آیات را تفسیر کرد که البته کاری بس ارزشمند است؛ دوم، مفسر با نگاهی جهانی به کارکرد تفسیر می‌کوشد آیات در باره هر دین را با مراجعه به منابع اصیل همان دین تفسی...

چکیده : با پذیرش اسلام توسط غازان خان و مغولان ساکن در ایران مسئله جدیدی رخ نمود وآن تبیین جایگاه خلیفه عباسی و نحوه تعامل و ارتباط با وی بود. پذیرش سیادت معنوی خلیفه با دیدگاه مغولان در تعارض جدی قرار داشت و مساوی تایید برتری ممالیک بود. ایلخان به دنبال راهی بود که، علاوه بر حفظ اسلام نیازی به تایید خلیفه نباشد، لذا شاهد تمایلاتی از جانب غازان به مذهب شیعی امامی می باشیم . دوره غازان خان از لح...

بحث از تکفیر تنها در میان ملل اسلامی مطرح نیست، بلکه هرگونه مخالفت با اعتقادات دیگران در ملتهای دیگر حتی غیر مسلمان را نیز شامل می­ شود. اما از آنجا که خاستگاه تکفیر در بین مسلمانان، امور اعتقادی و کلامی است و اعتقادات، نقش بسزایی در رفتار انسانها دارد، تأثیر تکفیر را می­ توان در امور سیاسی، اجتماعی و غیره به خوبی ملاحظه کرد. علمای بزرگ شیعه و سنی، در طول تاریخ سعی کرده اند، تعریف جامع و مانعی ...

بر اساس قواعد فلسفی حکمت متعالیه، به ویژه در باب حرکت جوهری و نفس شناسی، بازگشت به زندگی دنیوی پس از مرگ امری دور از نظر است؛ از این رو، ابطال تناسخ در شبکه مفاهیم صدرایی امری آسان یاب خواهد بود، به ویژه زمانی که قاعده امتناع تراجع را در نظر بگیریم. اما وقتی به نصوص دینی اسلامی رجوع کنیم نوعی از بازگشت به زندگی دنیوی را می بینیم که غیر از تناسخ است و عموم مسلمانان، به ویژه شیعیان به آن معتقدند ...

چکیده مسلمانان به عنوان پرشمارترین اقلیت مذهبی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا از مهمترین نیروهای اجتماعی حاضر در این جوامع به شمار می روند و از این رو شناخت وضعیت این گروه حائز اهمیت و ضرورت است. به رغم بنیان های ایدئولوژیک اتحادیه اروپا مبنی بر اصل برابری انسان ها و شهروندان این اتحادیه صرف نظر از نژاد، قومیت و مذهب ایشان، با توجه به داده ها و مستندات موجود به نظر می رسد در مسلمانان در این جوا...

کشور رومانی در شرق قاره اروپا و در شمال شبه جزیره بالکان قرار دارد. منطقه جنوب شرقی رومانی، که به نام دابروجا شناخته می شود، محل سکونت مردم مسلمانی است که از حدود هزار سال پیش در این سرزمین ساکن هستند. قبیله های ترک تبار از قرن دهم میلادی به بعد، از آسیای مرکزی به این منطقه آمدند و در دوره قرون وسطی این منطقه به تصرف امپراتوری عثمانی درآمد. در این دوره زمانی اکثر مردم دابروجا ترک تبار مسلمان بو...

علم غیب مسئله‌ای کلامی و فرامذهبی است و نقش زیرساختی نسبت به دیگر مباحث کلامی دارد. متفکران اسلامی از جمله متکلمان معتزله واشاعره با توجه به پیشینه قرآنی ـ روایی آن و اهمیت و جایگاه حساسی که در نظام اعتقادات اسلامی دارد، از دیرباز تا کنون با عنایت ویژه و با مبانی و رویکردهای متفاوت بر آن نظر انداخته‌اند. این جستار بر آن است، از رهگذر نمایاندن آرا و اندیشه‌های معرفت‌شناسانه دو چهره شاخص به نماین...