نظام جمهوری اسلامی متشکل از دو گفتمان است که به  فراخور شرایط یکی از آنها به عنوان گفتمان مسلط و دیگری در حاشیه قرار می­گیرد. در این گفتمان­ها مناقشاتی در مورد هویت زن وجود دارد. معانی که این واژه به خود گرفته به نوع خاصی از گفتمان بستگی دارد که به آن ماهیت و هستی می­بخشد. مقاله حاضر توصیفی بر شناخت مسائل زنان از دریچه نگاه تولید کنندگان گفتمان اصلاح طلبی و سنت گرایی فقهی است. سوال مورد بررسی  ...

با رشد و گسترش چشم گیر دانش پزشکی، شاهد پیدایش مسائل جدیدی درحوزه ی علوم پزشکی هستیم. از جمله این مسائل پیوند اعضاء، سقط جنین، تغییرجنسیت،تشریح جسد، تلقیح مصنوعی و بیع خون، می باشد. دانستن احکام این عناوین مورد توجه مردم و پزشکان دین مدار است. یکی از این مسائل، موضوع تغییر جنسیت می باشد، که از موضوعات مستحدثه و سؤال برانگیز است، و طرح آن موجب عکس العمل هایی از جانب فقهاء گردیده است. در این خصوص...

یکی از مسائل مهم بازیگری زن و مرد در عرصه هنرهای نمایشی پرداختن به ابعاد و زوایای مختلف فقهی بازیگری زن و مرد در این عرصه می باشد که در این زمینه بحث آرایش و گریم زن و مرد بازیگر در صحنه نمایش است که جزء مباحث مستحدثه و جدید پیش روی فقیهان جامعه اسلامی می باشد. با توجه به اینکه استفاده از آرایش توسط زنان برای زیباتر شدن آنان نزد مردان صورت می گیرد و آرایش کردن زنان به وی‍ژه آرایش صورت، یک نوع ز...

پیشرفتهای دانش پزشکی در روش های نوین باروری باعث شده تا دگرگونی هایی در فرایند تولید مثل انسان پدیدار شود. به موازات توانایی بهره گیری از این روشها در علوم تجربی، مسائل جدید و پیچیده دیگری نیز در رشته های علوم انسانی مانند روان شناسی، جامعه شناسی، فلسفه، فقه و حقوق ایجاد شده است که ضرورت دارد تا متخصصان این دانشها به آنها بپردازند و آثار استفاده از این روشها را بر پایه مبانی خود, مطالعه و ارزیا...

شیخ محمد عبده از علمای بنام اواخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم قمری است. ایشان پس از فراگیری علوم اسلامی به نوگرایی و اصلاح در عالم اسلامی روی آورد که مورد مخالفت قرار گرفت و تبعید شد. وی همچنین در تفسیر قرآن روش جدیدی را برگزید که بر پایه نوگرایی و تجدید بود. از این رو جمعی از علما از جمله محمد رشیدرضا و مصطفی مراغی از آن روش پیروی کردند. شیخ محمد عبده در تفسیر قرآن به مسائ...

مسائل اقتصادی به آن دسته از مسائل حوزۀ اقتصاد گفته می شود که شرایط نامساعدی را برای زندگی اجتماعی افراد به وجود می آورند و حیات اقتصادی و اجتماعی را به خطر می اندازند. مقالۀ حاضر حاصل مطالعات اکتشافی و عملیات میدانی است که در قالب پژوهشی با عنوان «بررسی مقایسه ای مسائل اقتصادی ـ اجتماعی و دموگرافیک ایران و تاجیکستان» انجام شده است. در این پژوهش، ابتدا، با استفاده از منابع و اسناد (در پی نوشت به...

با توجه به اهمیت دلیل عقل در استنباط احکام شرعی به ویژه در مسائل نو، بررسی آثار فقها در استفاده از دلیل عقل به استفاده بهتر از دلیل عقل کمک می کند. بررسی سیره فقهی محقق حلی به عنوان فقیهی مؤثر در تکامل فقه در اثبات این مسأله شایسته است. بدین منظور بررسی متون فقهی استدلالی و اصولی وی مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه تحقیق نشان می دهد وی در استفاده از دلیل عقل نخست بر لزوم اتباع از کتاب و سنت پرد...

قواعد فقهیه یکی از مسائل دانش فقه است که از دو زاویه امکان پژوهش دربارۀ آن وجود دارد: یکی از این زاویه که قاعده‌های موجود بازپژوهی شوند یا در زمینۀ قواعد جدیدی پژوهش صورت گیرد و دوم از این زاویه که با نگاهی از بیرون، خود قاعدۀ فقهیه کاوش و فلسفۀ قواعد فقهیه تدوین شود. در زاویۀ دوم یک مشکل مهم این است که مسائل مطرح در این زاویۀ دید کدامند؟ در این مقاله با تکیه بر منابع فقهی و اصولی و با استفاده ...

   بیش از یک قرن است که احیاگران تفکر اسلامی پیوسته در تلاش­­اند تا زمینه­ی خیزشی را در بازشناسی اندیشه و منش انسانی_ عقلانی برگرفته از هویت مستقل اسلامی فراهم کنند و انفعال حاصل ‎از جریان عصر روشنگری را به موضعی فعال و تأثیرگذار مبدل سازند. این حرکت در بازنگری مطالبات و استیفای حقوق زن مسلمان و پاسخ سنجیده به آن تأثیر فراوانی داشت و سبب وقوع خیزش­های گوناگونی در درون جوامع دین...

یکی از مسائل مهم فقهی، مسئله قصاص پدر و مادر در برابر کشتن عمدی فرزند است. این موضوع در مذاهب فقهی، به تفصیل مورد بحث فقها قرار گرفته است. فقهای مذاهب اسلامی درباره قصاص پدر و مادر در برابر کشتن عمدی فرزند، دو دیدگاه متفاوت ارائه کرده­ اند: دیدگاه نخست؛ جمهور مذاهب اهل­ سنت (حنفیه، شافعیه و حنابله) و شیعه امامیه (در قول مشهور خویش) قائل به عدم قصاص والد به سبب کشتن عمدی فرزند هستند که مهم ترین ...