یکی از مسائل در خور توجه و قابل مطالعه در حوزه تاریخ فقه، بررسی همسانیها و تمایزات مکاتب مختلف فقهی است که از آن میان وجود برخی تشابهات و همسانیها در فقه متقدم مکه و فقه امامیه قابل ملاحظه است، علیرغم اختلاف فقه امامیه با فقه اهل سنت در مسائلی چون: کیفیت وضو و اذان ، حلیت متعه ، بطلان عول و تعصب و ...، فقه متقدم مکه با فقه امامیه همخوانیهایی دارد چرا که فقه متقدم مکه ، متاثر از تعالیم ابن عباس ...

 معرّفى کلیه آثار قرآنى در موضوع احکام قرآن است. این کتابشناسى که براساس ترتیب قرن از قرن دوم تا قرن پانزدهم تنظیم گردیده حاوى اطلاعات کتابشناختى - نام اثر، نام مؤلّف، تاریخ تولد و وفات، مذهب مؤلف و مشخصات نشر - است. از مجموع 169 اثر یاد شده، 76 اثر از مفسّران شیعه امامیه و 8 اثر از مفسّران زیدى و بقیه آثار از مفسّران مذاهب چهارگانه اهل سنت و ظاهریه است. در موارد اندکى چکیده گزارشى از هر اثر نیز ارا...

یکی از بسترهای اختلافمیان فریقین، روایات تفسیری است. این روایات در فهم قرآن و احکام کارایی دارد ونوع تعامل مسلمانان با این روایات، در شکل گیری باورهای ایشان و استخراج احکامشرعی، تأثیر بسزایی دارد. این میان تعامل اهل سنت با روایات اهل بیت اهمیتیدوچندان دارد؛ چراکه سخن اهل بیت، نزد شیعه بس مهم است؛ به گونه ای که هیچ برخوردمغرضانه ای با سخنان ایشان را برنمی تابند و از سویی، اهل سنت نیز جایگاه والا...

محمد ناصرالدین البانی یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین محدثین اهل سنت در حوزه تفکر دینی و مخصوصاً مکتب سلفی است که علمای فراوانی تحت تأثیر قدرت علمی و نظرات فقهی و حدیثی وی قرار گرفته اند. تحلیل و بررسی اطلاعات گردآوری شده نشان می دهد البانی در آراء اعتقادی خود گرایش های تند سلفی دارد که می توانسته الهام بخش برخی رفتارهای تند سلفی باشد. وی در بحث صفات خبری رویکردی ظاهرگرایانه دارد. هرگونه استغ...

از راه های انحلال نکاح، طلاق است که به دو صورت رجعی و بائن تحقق می پذیرد. بائن نیز خود انواعی دارد که در این پایان نامه به دو نوع آن؛ یعنی طلاق خلع و مبارات پرداخته شده است. در طلاق خلع، مرد همسرش را که از زندگی با او کراهت دارد، در مقابل پرداخت فدیه، طلاق می دهد. طلاق مبارات نیز به همین صورت است با این تفاوت که در مبارات کراهت از هر دو طرف وجود دارد. ضرورت و اهمیت پرداختن به این موضوع از اینجا...

بررسی زوایای مختلف بانک شیر و حکم فقهی آن از مسائل مستحدثه فقهی و مسائل نوظهور در دنیای پزشکی امروز است. از زوایای این پژوهش مضر بودن بانک شیر برای کودک است که نتایج حاصله از آیات و روایات ویافته  های پزشکی برتری شیر مادر بر اینگونه شیرها است. زاویه دیگر نکوهش مرضعه به علت مشخص نبودن آن در این بانک ها است. از آن جا که از نظر پزشکی شیردهی توسط مادر، مقدمه سلامتی کودک ومادر است و سلامتی آنها نیز ...

حاکم شرع قیم است و شرعاً می‌تواند شخصی را قائم مقام خود به‌ عنوان قیّم برای محجورین مانند سفیه ومجنون منصوب کند، وقیمومیت نوعی ولایت است که با نصب حاکم شرع یا دادگاه، به‌منظور حمایت از محجورین واداره امورشان آغاز می‌شود. در این پژوهش که به روش توصیفی_تحلیلی صورت گرفته است، به اختلاف ­نظر میان فقهای امامیه و اهل سنت در ولایت حاکم بر تزویج و طلاق سفیه و مجنون می­پردازد. میان مذاهب چهارگانه­ی اهل سن...

دیدگاه ها و آرای صاحبنظران و عالمان دینی در خصوص ماهیت نظام اسلامی براساس اینکه چه مبنایی را برای مشروعیت حکومت به رسمیت شناخته باشند، چه صفات و شرایطی برای حاکم و زمامدار اسلامی ضروری است و وی مطابق با ادله شرعیه زمامدار اسلامی باید واجد چه شرایط و صلاحیتهایی باشد متفاوت است. یکی از فراگیرترین این دیدگاهها به فقیه و مجتهد بودن به عنوان یکی از ویژگی های حاکم و زمامدار اسلامی تأکید دارد؛ دیدگاهی...

چکیده سلجوقیان به‌عنوان حامیان و حافظان «اهل سنت و شریعت» از بدو استقرار در قدرت سیاسی در پی نبرد دندانقان (431ق.)، تعاملات پرفراز و نشیبی با فرق و مذاهب مختلف اهل سنت و شیعه داشتند. تنش و رویارویی حنفیان نیشابور با اشعری‌ها به‌عنوان یکی از جریان‌های کلامی متعلق به مذهب شافعی و لعن و تکفیر ابوالحسن اشعری و تبعید تعدادی از علمای شافعی مستقر در نیشابور ازجمله بحران های سیاسی- مذهبی مهم و چالش‌برا...

در محدوده سده دوم که می‌رفت فقه شفاهی به فقه تعلیمی و مدرسه‌ای تبدیل شود، اختلافات فقیهان نیز در برخی از مسائل، چه در اصول و چه در فروع، پا را از نهان‌خانه ذهن‌ها بیرون نهاد و چه بسا همین اختلافات فقهی بود که در تأسیس مکتب‌های فقهی در صدر اسلام نقش اساسی را ایفا کرد. از میان اختلافات، قیاس مهم‌ترین مسئله‌ای است که در فلسفه و منطق، به‌ویژه در فقه اهل سنت و امامیه، به اصلی از اصول تبدیل شد، به‌گو...