فضایل شهرها از جمله موضوعاتی است که خاستگاه بسیاری از روایات ساختگی است. در این نوشتار ما در پی آنیم که روایات فضایل شهر مقدس قم را ارزیابی سندی و متنی داشته باشیم. این روایات اولین بار از طریق حسن بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (برادر میانی شیخ صدوق)، عابدی زاهد و عزلت نشین - که بهره‌ای از فقه نداشت - برای حسن بن محمد بن حسن سائب اشعری قمی نقل شد. بعد‌ها این روایات توسط مؤلفان جوامع حدیث...

ادوار نخستین عرفان مسلمین با ارائه طرح‌‌‌های متعددی در عرصه سلوک همراه بوده است، ولی در دوره‌‌‌های اخیر توجه چندانی به این مقوله دیده نمی‌‌‌شود. علامه سید محمد حسین طباطبایی به‌عنوان اندیشمندی جامع و کم‌‌‌نظیر، توجهی ویژه به این مقوله داشته و در ضمن درس‌‌‌های سلوکی و مباحث تفسیری به این موضوع پرداخته که ‌گفت‌وگوهای اخیر کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله تلاش دارد تا طرح‌‌‌های علامه در تف...

نظریة ادراکات اعتباری، در ساختار کلی­اش نظریة جدیدی است که از سوی مفسر کبیر و حکیم مسلمان مرحوم علامه محمد حسین طباطبایی در عرصة مباحث فلسفی قدم نهاده است. آموزه­های مطرح شده در مباحثی از علم منطق  و انسان­شناسی فلسفی قدیم و همچنین منازعاتی که در عرصة علوم بلاغی، کلام و علم اصول فقه رخ داده است، برخی پیش­زمینه­هایی حساس­کننده ذهن آن مرحوم و برخی دیگر مواد خامی برای آن نظریه هستند. این نظریه به ...

دوفصلنامه ی  نظریه و عمل در برنامه‏ درسی نشریه ی علمی- پژوهشی دانشگاه خوارزمی مشترک با انجمن مطالعات برنامه درسی ایران سال چهارم- شماره 7- بهار و تابستان 1395  صاحب امتیاز: انجمن مطالعات برنامه ی درسی مدیر مسئول: دکتر مجید علی عسگری سردبیر: دکتر محمد عطاران ویراستار ادبی: محمد حیدری مدیر داخلی: لیلا الماسی هیئت تحریریه: دکتر حمیدرضا آراسته، استاد دانشگاه خوارزمی دکتر غلامرضا حاجی حسین نژاد، دان...

هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین رابطه علم و دین، تعیین وجوه اتفاق و اختلاف نظر بین دو فیلسوف معاصر علامه محمد حسین طباطبایی (ره) و دکتر حسین نصر است. شیوه¬ی پژوهش توصیفی-تحلیلی است و چهار نظریه¬ی: تعارض، استقلال، گفت¬وگو و یکپارچگی را مبنا قرار داده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که علامه (ره) برای دین تعریفی ماهوی قائل نیست و تعارض واقعی بین علم و دین را نمی¬پذیرد بلکه معتقد است، تعارض ظاهری بین ع...

دانش شناخت ‏شناسی، شاخه‏ای از فلسفه است که ماهیت، حدود، منابع، ملاک و معیار معرفت را بررسی می‏کند و قابلیت اعتماد به ادعاهای معرفتی را می‏سنجد. در میان مسائل شناخت شناسی، مسئله ارزش شناخت؛ یعنی «ملاک» و «معیار» شناخت حقیقی از میان شناخت ها و اختلاف های معرفت شناسانه ی دانشمندان که انسان پی به خطای برخی از آن ها برده، از اساسی ترین مسئله شناخت شناسی به شمار می رود که سابقه طرح آن به آغاز فلسفه ب...

این گفتار گزارشی از یکی از آثار گران سنگ دوره ی قاجاریه به نام «پنج گنج حسینی یا خمسه ی حسینی »سروده ی شاعر نامدار (محمد حسین معروف به حسینی شیرازی یا حسینی قزوینی شیرازی پسر محمد حسن مجتهد اصولی )می باشد.مثنوی های پنج گانه ی این اثر عبارتند از :وامق و عذرا، مهر و ماه، اشترنامه، الهی نامه و وصف الحال، که هر یک از جایگاه خاصی برخوردار می باشد. بعد از معرفی سراینده به بررسی و چگونگی تصحیح و معرفی...

محمد علی فروغی پسر محمد حسین فروغی (ذکاءالملک)، از سیاستمداران و اهل فکر و فرهنگ در اواخر دوره قاجاریه و ابتدای دورۀ پهلوی بود. وی به دلیل آثار فرهنگی و اعمال سیاسی خود به عنوان یک شخصیت چند وجهی در تاریخ معاصر ایران مشهور می باشد. دربارۀ رفتار سیاسی وی نظرات و مستندات بسیار و گاه نیز گوناگون است. موضوع مقالۀ حاضر، به بازشناسی این چهره معروف به استناد نامه ای که وی به دوستی [؟] نگاشته است، می پ...

در مقدمه مفهوم جاهلیت بیان شده که از لحاظ زمانی و مکانی چهل سال قبل از بعثت رسول را دوره جاهلیت می نماند. در فصل اول اوضاع سیاسی و اجتماعی جزیره العرب بیان شده در آنجا گروهی از مردم بر پایه نسبت خانوادگی مشترک به عنوان یک قبیله گرد آمده و منطقه حکومتی آنان منحصر به مکان بود. در فصل دوم اعتقادات دینی و شریعت عملی جزیره العرب را ذکر نموده و گفته که مهمترین معتقدات در جزیره العرب عبارت از شرک، یهو...

سید سند صدر الدین محمد دشتکی از سادات خاندان دشتکی است که با بیست و چند واسطه به زید بن علی بن حسین (ع) می رسد. وی از ذهنی بسیار نقّاد بهره مند بود. دروس حدیث و شرعیات را نزد پدرش غیاث الدین منصور فرا گرفت. سلسلة مسموعات او در علم کلام به امام محمد غزالی، امام فخر رازی و علامه حلی می رسد و در منطق و فلسفه به خواجه نصیر، بهمنیار و ابن سینا. دوران حیات او مصادف با فرمانروایی حسن بیگ و یعقوب میرزا...