دانشجویان پیرو خط امام در 13 آبان 1358 در اعتراض به پناه دادن ایالات متحدۀ آمریکا به محمدرضا پهلوی و با این فرض که آمریکا با حضور شاه در آن کشور در تدارک توطئه‌ای همانند توطئۀ کودتای 28 مرداد 1332 است و مأموران دیپلماتیک و کارکنان کنسولی آمریکا در تهران نیز از طریق جاسوسی و ارتباط با برخی عناصر مشکوک در داخل در صدد براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران هستند، واکنش نشان دادند و سفارت آمریکا د...

با اشغال ایران در شهریور 1320 توسط متفقین، زمینه ی مناسبی برای تشکیل احزاب و جمعیت های سیاسی در ایران به وجود آمد. با اشغال آذربایجان، گروه ها و جمعیت های مختلفی با گرایش های سیاسی خاص درآذربایجان شکل گرفتند که معمولاً به سه دسته ی چپ طرفدار سوسیالیسم، تجزیه طلب و شاه دوست تقسیم می شدند. یکی از این جمعیت های سیاسی، جمعیت فداکاران آذربایجان بود که در تبریز، با رهبری محمد دیهیم و با گرایش سیاسی شا...

ایالت استرآباد یا همان گرگانِ امروزی، از دیرباز منطقه پرجمعیت و حاصلخیز و در خور توجه حاکمانِ دولت ها بوده است . در طول حکومت خاندان قاجار، با وقوع انقلاب مشروطه، استرآباد نیز همچون سایر نواحی ایران در شکل گیری و شکوفایی این نهضت نقش داشته و سپس با خنثی شدن تلاش های محمدعلی شاه مخلوع برای بازیابی قدرت ، استرآباد به نهضت مشروطه و مشروطه خواهان وفادار ماند. با آغاز دوره پهلوی استرآباد این بار با ن...

مطبوعات به عنوان یکی از رسانه های مهم خبری در بازتاب تحولات و وقایع جامعه و جهت دهی به آنها رسالت عظیمی بر دوش دارد. مطبوعات در شهرهای کردنشین مانند همه شهرهای ایران دارای فراز و نشیب هایی است که سرنوشت آن مستقیما به نوع حکومت و سردمداران آنها بستگی داشت. به طوریکه با گسترش آزادی، کیفیت وکمیت مطبوعات بالا می رفت و با وجود استبداد، مطبوعات دچار رکود و توقیف می شد. مطبوعات در شهرهای کردنشین مقار...

یکی از شخصیت هایی که حضور او در شاه نامه، وقایعی دردناک را می آفریند، گشتاسب است. چهره این شاه کیانی در شاه نامه، متفاوت از آن چیزی است که در متون دینی اعمّ از اوستا و پهلوی نقش شده است. او در شاه نامه پادشاهی کوته اندیش، آزورز، پیمان شکن و خودپرست است؛ در حالی که در اوستا و متون پهلوی از تقدس بسیار برخوردار است. شاید در ذهن خواننده شاه نامه این پرسش پیش آید: مگر نه این که فردوسی، بنابر تأکید بس...

یکی از اقدامات روزگار پهلوی اول به عنوان دولت مطلقه مدرن، هویت سازی ملی بود. رضا شاه هویت اجتماعی مدرن را به گونه ای مدیریت نمود که با سایر اولویتهای وی از جمله دولت سازی و موقعیت وی در تعارض قرار نگیرد. این طرح متجددانه به واسطه مجموعه ای از ابزارها و روشها پیاده شده است. ازجمله این ابزارها می توان به تمرکزگرایی از طریق سرکوب نیروهای خودمختار( ایلات و عشایر و ولایات استقلال طلب)، تغییر نام کشو...

جشن‌های دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی عظیم‌ترین برنامه تبلیغی و فرهنگی ـ سیاسی سلطنت پهلوی بود. این جشن‌ها که به مثابه نمادی از فرهنگ دین‌گریزانه شاهنشاهی با رویکرد غربی تلقی می­شد، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ مبارزات ملت و شکل‌گیری ایدئولوژی سلبی انقلاب اسلامی ایران داشت. در این مقاله، ابتدا انگیزه و اهداف شاه از برگزاری این جشن‌ها بررسی می‌شود و در ادامه با توجه به هزینه­های هنگفت آنها و نقش ...

ارتش نوین مهم ترین نهادی بود که دولت پهلوی در تکوین و تداوم خود به سوی مطلقه بر آن اتکاء داشت. نخستین و مهم ترین گام در تشکیل دولت پهلوی با کودتای سوم اسفند1299 هـ.ش برداشته شد. جنگ سرد، ملی شدن نفت، ورود نیروهای جدید به عرصه سیاست و افزون شدن قدرت آنها چشم انداز مخاطره آمیزی از تحولات ساختاری در سیاست و حکومت ایران برای نیروها و نهادهای سنتی، میانه رو و قدرت های غربی گشود؛ در این شرایط همکاری ...

از جمله­ی تئوری­ها در خصوص توسعه در کشورهای جهان سوم، نظریه­ی دولت­های اقتدارگرای بوروکراتیک است. بر اساسِ این نظریه جوامع توسعه­نیافته جهتِ گذار از وضعیت سنتی به مدرن نیاز به یک دولت مقتدر مرکزی و بوروکرات دارند. این مدل از توسعه­گرایی، که برای نخستین بار در ایران بعد از کودتای 28 مرداد شکل گرفت و تا قیام 15 خرداد 1342 ادامه یافت، گفتمانی پیرامون عرصه­ی  سیاست و حکومت در ایران فراهم نمود که عنوا...

حادثه های تاریخی انعکاسی از نقش مثبت و منفی شخصیت های آن حادثه می باشند. در طول تاریخ معاصر ایران، اشخاص و رجال ذی نفوذ در بوجود آوردن حادثه ها موثر بودند. در بررسی حوادث انقلاب، شخصیت های بسیار موثری هم در صف مخالفین و هم موافقین وجود داشتند. یکی از نهادهای بسیار موثری که در حوادث انقلاب نقش داشت نظامیان بودند. در 6ماه منتهی به انقلاب یکی از افراد محوری در این جریان ارتشبد عباس قره باغی بود. ق...