زندگی اجتماعیِ ایرانیان در چهار مقولة سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قابل برّرسی و تعمّق است. در بسیاری از متون نظم و نثر کهن، ابواب مختلف زندگی ایرانیان بازتاب داده­شده که با بررسی آنها می­توان تطورات تاریخیِ زندگی اجتماعی مردم این سرزمین را ترسیم کرد. این جستار به­روش توصیفی – تحلیلی، به برّرسی مقایسه­ای وجوه فرهنگی زندگی اجتماعیِ ایرانیان در سه متن مهم عصر سلجوقی؛ راحه­الصدور و آیه­...

نقادی فلسفی- سیاسی قرارداد اجتماعی در نگاه روسو به چرایی و چیستی یا عموماً مبانی ماهوی و محتوایی متن قرارداد اجتماعی، به ویژه در نظریۀ سیاسی روسو و نقادی آن به عنوان پرسش اصلی می پردازد. در این مقاله فرای اصل قرارداد و چگونگی و نقش آن، در پی ردیابی منبع متن (عقل، نقل یا عرف) و محتوای قرارداد(قانون و مذهب مدنی) به عنوان منشور و میثاق مشترک عمومی هستیم. در اینجاست که نقش مذهب و به تعبیر نخستین روس...

یکی از مهمترین مسایل موجود در مطالعات ترجمه موضوع "ارزشیابی کیفیت ترجمه " بوده است. مفهوم "کیفیت" ماهیتی مبهم و بحث برانگیز دارد. تاکنون معیارهای متعددی برای کیفیت ترجمه برشمرده شده است اما اغلب فعالیتهای انجام شده در این زمینه نظری بوده اند. مطالعه حاضر رویکردی توصیفی و عملی نسبت به موضوع "ارزشیابی ترجمه" اتخاذ کرده و به ارائه معیارهایی برای ارزشیابی کیفیت ترجمه بر پایه نوع متن می پردازد. در م...

این تحقیق گزارش نتایج بررسی تاثیرات پیش زمینه ذهنی درباره محتوا و ساختار متن انگلیسی بعنوان زبان خارجی بوده و همچنین هر نوع تقابل و تعامل بین این دو عامل را بررسی می نماید. دو مورد از شش جزء مهارت خواندن که توسط گریب (grabe 1991) در مقاله اش ارائه شد، یعنی پیش زمینه ذهنی درباره محتوی و پیش زمینه ذهنی درباره ساختار متن مورد مطالعه قرار گرفتند. این تحقیق اجرای دوباره ای بود از تحقیق کارل (carrell...

با افزایش حجم اطلاعات متنی، کاوش داده های متنی اهمیت پیدا کرده است. همچنین از آن جا که منابع متنی فارسی نیز حجم زیادی را دربر گرفته اند نیاز به کاوش متون فارسی نیز بسیار احساس شده است. اصطلاح متن کاوی به معنای تحلیل حجم عظیمی از متون به زبان طبیعی است که الگوهای زبانی یا لغوی متون را تشخیص می دهد تا اطلاعات مفید احتمالی آن را استخراج کند. یکی از قدیمی ترین و سخت ترین مسائل در هوش مصنوعی، پردازش...

مطایبات ادبی یکی از جلوه­های طنز در ادبیات کلاسیک است که به جهت فضای حاکم بر جامعه زمانه خود و مسدود شدن زمینه خلق طنزهای اجتماعی در کنار ژانر طنز به میدان ادبیات انتقادی پا نهاده و جایگاه ویژه­ای برای خود به دست آورده است. اگر بپذیریم که خلق یک طنز مستلزم برخورداری از ویژگی­های صوری و محتوایی در یک متن می­باشد، پس ناگزیر می­توان این ویژگی­ها را بر مطایبات نیز تعمیم داد. بررسی ساختار صوری مطایب...

این مقاله سخن منثور صوفیانه را در دو گونۀ متقابل رده بندی می کند: یکی سخن مغلوب و دیگری سخن متمکّن. دو اصطلاح مغلوب و متمکّن را برخی از صوفیان در آثارشان به کار برده اند. بنیاد تفاوت های این دو گروه از متن ها عبارت اند از: خاستگاه معرفتی، منبع آگاهی، محتوای متن و نقش و کارکرد زبان در گفتمان نثر عرفانی. متن های متمکّن حاوی مفاهیم اجتماعی و برآمده از آگاهی ایدئولوژیک و عقاید گروه صوفیان اند، آن ها و...

این مقاله سخن منثور صوفیانه را در دو گونۀ متقابل رده بندی می کند: یکی سخن مغلوب و دیگری سخن متمکّن. دو اصطلاح مغلوب و متمکّن را برخی از صوفیان در آثارشان به کار برده اند. بنیاد تفاوت های این دو گروه از متن ها عبارت اند از: خاستگاه معرفتی، منبع آگاهی، محتوای متن و نقش و کارکرد زبان در گفتمان نثر عرفانی. متن های متمکّن حاوی مفاهیم اجتماعی و برآمده از آگاهی ایدئولوژیک و عقاید گروه صوفیان اند، آن ها و...

همانگونه که می دانیم، گفتمان، حاصل مطالعه زبان به عنوان یک پدیده اجتماعی یا رویکردی جامعه شناختی به آن است و متن، امری است اجتماعی در خلال روابط اجتماعی و نه بیرون و مستقل از آن. بنابراین متن، محصول گفتمان است و برای درک یک متن و تعیین روابط پیوستگی میان جملات، باید دانش اجتماعی و فرهنگی مربوط به «جهان» به صورت پیش فرض وجود داشته باشد. همچنین، ویژگی یک متن خوب، ایجاد تعامل بین نویسنده و خواننده...

آنچه را تا به امروز به عنوان نشانه شناسی معماری می شناسیم، زیرشاخه­ای از نشانه شناسی هنر و در سایه آن، فاقد نمودی مستقل است. باتوجه به مفاهیم نظری معماری و همسویی با اندیشه های زبان شناختی و نشانه شناسی، نیاز به تشریح وتبیین نشانه شناسی معماری مشهوداست. در این مقاله ارتباط میان معماری و نشانه شناسی مورد تحلیل قرار می گیرد. هر متن اجتماعی (مانند معماری) حامل مجموعه ای از پیام ها بوده که به وسیله...