هرگونه تلاشی در جهت تعیین ویژگی‌های اصلی یک مکتب فلسفی که باعث وحدت فکری اعضاء آن بشود، کاری بسیار سخت و دشوار است. فلسفۀ تحلیلی نیز، به‌عنوان یکی از مکاتب مهم قرن بیستم، که در آن شاخه‌های مختلفی همچون رئالیسم منطقی، پوزیتیویسم منطقی و فلسفۀ زبان متعارف به فعالیت مشغول‌اند، از این قاعده مستثنی نیست. نگارنده کوشیده است در این مقاله با یافتن ویژگی اصلی و متمایزکنندۀ فلسفۀ تحلیلی، وحدت فلسفۀ تحلیل...

در این مقاله پس از بیان مطالبی مقدماتی دربا رة «نظام اشتراکی»و رابطۀ میان ارسطو و افلاطون (در بند 1)، ابتدا گزارش ارسطو در باب اشتراک خانواده( و دارایی در نظر افلاطون (بند 2) و نقد او از این نظریه را (در بندهای 3 و 4به اختصار نقل می کنیم. سپس این نظری ۀ افلاطون را بدانگونه که در محاور ة( جمهوری او مطر ح شده است (در بند 5) باز می گوییم. و سرانجام (در بند 6بر پای ۀ آنچه لب پیام افلاطون است به دا...

فلسفه ورزی را از فیلسوفان بزرگ باید آموخت. در میان فیلسوفان بزرگ ارسطو از بزرگترینان است. با ارسطو، به هوایی که از او فلسفه ورزی بیاموزیم، در راه پرسش از چیستی فلسفه همگام می شویم. این راه را ارسطو در ابتدای کتاب آلفای بزرگ از مجموعه موسوم به «مابعد الطبیعه» پیموده و پیش پایمان نهاده است. به نزدیک وی گل وجود انسان را با خمیره دانش طلبی سرشته اند. دانش طلبی که در طبیعت انسان هست او را به راهی د...

ارسطو از فلاسفه تأثیرگذار بر روی تفکر هایدگر جوان است. هدف مقاله حاضر روشن کردن بخشی از این تأثیرگذاری است. هایدگر در خلال سال‌های ۱۹۲۲-1926 عمیقا به فلسفه ارسطو می‌اندیشد. اخلاق نیکوماخوس اثری از ارسطو است که بیش از سایر آثار، مورد توجه هایدگر قرار گرفته است. برای درک مواجهه هایدگر در این سالها با تفکر ارسطو بر روی سه اثر مهم این دوره « پدیدارشناسی در ارتباط با ارسطو» به سال ۱۹۲۲،  «مفاهیم بنی...

در مقاله حاضر، نظریه اخلاقی ارسطو با توجه به کتاب «اخلاق نیکوماخس » مورد بررسی قرار گرفته است،‌ از جمله آثار مهمی که از ارسطو به یادگار مانده و همواره مورد توجه و محل تأمل ارباب اندیشه بوده همین کتاب اوست، مفهوم محوری اخلاق ارسطو، مفهوم سعادت است. سیر او در اخلاق بسوی مطلوبی است که فی نفسه مطلوب باشد نه آنکه به دلیل چیزی دیگر. به بیان بهتر، ارسطو در پی خیر برین بود. استناد عمده ارسطو از اخلاق ن...

فلسفۀ منطق علمی پسینی است و دربارۀ مبانی فلسفی منطق از سویی، و مسائل فلسفی ناشی از مباحث منطقی از سوی دیگر بررسی می کند. فلسفۀ منطق ارسطو تاکنون تدوین نشده است؛ اما برای تطبیق دو منطق قدیم و جدید لازم است مبانی فلسفی منطق ارسطو را استخراج کنیم، زیرا ممکن است با مشاهدۀ پاره ای اختلافات یا اشتراکات ظاهری به وجود وحدت یا تضاد میان آنها حکم کنیم. برای استخراج این مبانی فلسفی باید افزون بر آثار پیرو...

ارسطو در θ3 در مقابل مگاریان که قائل بودند پیش از فعل قوه وجود ندارد و تنها زمانی که چیزی در حال فعلیت است «قادر» است، قوه را از فعل متمایز می کند و چهار استدلال در اثبات وجود قوه می آورد. ارسطو همچنین صراحتاً قوه را با امکان مربوط می سازد. حال در اینجا این سئوال پیش می آید که ارسطو چگونه از قوه به امکان عبور کرده است؟ در این مقاله سعی شده است رابطۀ قوه و امکان توضیح داده شود. تحلیل حرکت، ارسطو ...

در این مقاله تاریخ تطور نظریة رتوریکی از حدود چهارصد قبل از میلاد تا نخستین قرن میلادی بررسی می‌شود. در این پانصد سال چهارچوب‌های نظری رتوریک سنتی پی‌ریزی شده و این اصول تا قرن‌ها بدون تغییر یا با اندک تغییری استمرار یافته است. نخستین اندیشمندی که با رویکردی منطقی مباحث رتوریک را در کتابی مستقل مطرح کرده، ارسطو است، به همین دلیل در این سیر تاریخی نظریة رتوریکی ارسطو با دقت نظر بیشتری بررسی شده ...

چکیده: مسأله غایتمندی عالم از مهم ترین مباحثی است که در آثار ارسطو وابن سینا مطرح است. نگاه کلی به جهان بینی ارسطو نشان می دهد که وی علت غایی را در دو جهان فرازین و فرودین مطرح می سازد. از این رو ارسطو تفسیرهای غایی را نه تنها در موجودات زنده بلکه در مورد حرکات اشیاء بی جان لازم می داند. علت غایی در فلسفه ارسطو در پاسخ به پرسش چرایی مطرح است و نظریه منطقی یا معرفت شناختی است. براساس چنین تلقی ...

ارسطو اولین فیلسوفی بود که رهیافتی تجربی نسبت به مسأله ی نفس داشت و بحث از آن را در طبیعیات مطرح کرد. از این جهت اندیشه ی ارسطو بر فیلسوفان بعد از خود خصوصاً بر فیلسوفان مسلمان و مشخّصاً بر شخص ابن سینا بسیار تأثیر گذاشته است . اما ابن سینا تنها به پذیرش آراء ارسطو و شرح آن ها، مباحث جدیدی نیز در علم النّفس ارائه کرده است . ارسطو نفس را کمال او?ل برای جسم طبیعی دارای حیات بالقوه می دانست . بر ا...