کتاب هفت اصل تزئینی هنر ایران که به بازنمایی اصول مرسوم در مبانی هنرهای سنتی ایران پس از اسلام می پردازد، کتابی است که توسط نشر پیکره در تابستان سال 1393در 1500نسخه به چاپ رسید و وارد بازار شد. این کتاب را استاد دکتر یعقوب آژند به نگارش درآورده و مشتمل بر مباحثی است که در ۹فصل، در 206 صفحه، و با ارائۀ 130تصویر رنگی و سیاه وسفید، اصول هفتگانه نقاشی ایرانی را به تفکیک مورد بررسی قرار می دهد. مباح...

همزمان با شروع نهضت ترجمه در جهان اسلام، تعداد بسیاری از منابع فلسفی و الهیات به زبان عربی برگردان شد و اندیشمندان از این منابع استفاده کردند. فلوطین از فیلسوفان قرن سوم میلادی با فلسفه نو افلاطونی، به دلیل نزدیک کردن اندیشه‌های افلاطون و ارسطو به یکدیگر توانست بر اندیشه‌های بسیاری از فیلسوفان اسلامی، تأثیر گذارد؛ چنان که می‌توان اثر بسیاری از اندیشه‌های فلوطین را در افکار فلسفی عارفان اسلامی، ...

پژوهش حاضر در پی شناسایی مبانی نظری رنگ ها در فرهنگ جهان اسلام و بازتاب آن در هنر نگارگری ایرانی بوده است. به همین منظور در این پژوهش ضمن بررسی نظریه های علمی، عرفانی و کاربردی رنگ ها به ریشه یابی این نظریه ها پرداخته و سرچشمه مفاهیم رنگ ها شناسایی و معرفی شده است. در این پژوهش نگارگری ایرانی و کار برد نظریه های رنگ در این رشته از هنر اسلامی فقط جنبه مصداقی داشته است. اثبات این فرضیه که مبان...

اگر بپذیریم که تاریخ رسمی هنر، طبق کتب و منابع مرجع، متشکل است از مجموعه ای از دسته بندی های تاریخی من جمله مکاتب، سبک ها، و شیوه های هنری، که مورّخان هنر در باب هنر ملل گوناگون ارائه کرده اند، می توان رابطه و بستگی های مطالعات تطبیقی هنر و تاریخ هنر را بر حسب چگونگی بهره گیری تطبیق گران از این طبقه بندی ها و استفاده های متقابل تاریخ هنر از دست یافته های مطالعات تطبیقی توضیح داد. در این مقاله، ض...

نگرش معناگرایانه ( فراتاریخی ) یکی از مهمترین رویکردها را به هنر و معماری اسلامی ارائه می دهد و بیان می دارد که هنرِ اسلامی بر حقایقی که فراتر از محدوده زمان و مکان است دلالت می کند. پس هنر اسلامی از منظر این گروه دارای حقیقتی فراتاریخی است که در تاریخ متجلی و آشکار می شود. اندیشمندان و متفکرین این دیدگاه ( بورکهارت ، نصر ، اردلان ، استیرلن و ... ) هنر و معماری اسلامی را دارای هویتی عرفانی، اشرا...

بسیاری از دانشوران معتقدند که هنر اسلامی با آموزه های عرفان نظری پیوند دارد؛ اما این اعتقاد خود رابه شواهد تاریخی مستند نمی کنند. منکران این پیوند نیز انکار خود را بر همین ضعف استناد متکیمی کنند. در این نوشتار می کوشیم نشان دهیم که شأن هنر اسلامی شأنی عملی و اجتماعی است وهنرمندان مسلمان نوعا در زمره عوام بوده اند نه اعیان و فرهیختگان. از سوی دیگر، عرفانی که در جامعهاسلامی نقش داشته است، عرفان ع...

چکیده هنرهای اسلامی، دربردارندة گرایشی عقیدتی و بنیانی معرف تشناسانه اند. نگاه هنرمند در این جهان درون گرایانه و حقیقت جویانه است. این خصوصیت با ویژگی ذاتی هنر موسیقی  که اساساً هنری تجریدی است  در برخی عناصر مشابهت میی‌ابند. ویژگی های هنر اسلامی در تصویرپردازی به نوعی رمزگان سازی وابسته است که خاص هنر اسلامی است. به همین دلیل باید هنر اسلامی و برابرسازی آن در موسیق یتصویر را بر مبنای این ر...

فارابی و غزالی از تاثیرگذارترین اندیشمندان در جهان اسلام هستند که آراء و اندیشه هایشان تفاوت بسیاریبا یکدیگر دارد. فارابی فیلسوفی مشائی و موسس فلسفه اسلامی است، در حالیکه غزالی یک متکلم اشعریبا گرایشات صوفیانه و از بزرگترین منتقدان فلسفه مشاء است. از این جهت مقایسه و بررسی دیدگاه این دوبسیار حائز اهمیت است. در آراء این دو اندیشمند می توان نظرات ایشان درباره هنر را جستجو کرد. م...

هنرهای بصری در اسلام مانند دیگر هنرهای تصویری، ساختار و مبانی خاص خود را دارند. این اصول را در ماهیت کلی آموزه های اسلامی می توان یافت و در جوهرۀ وجود معنوی رنگ ها مشاهده کرد. فرم ها و رنگ ها دربردارندۀ پیام هایی از دنیای ماوراء هستند. رنگ به فرم (شکل) و ترکیب های ساختاری آن کمال می بخشد و بدان نیرو می دهد. می توان گفت جوهر اصلی رنگ، انعکاسی از عالم خیال است که به واقعیت های عالم برون وفادار نی...

خلافت شیعی فاطمی بیش از دو قرن ونیم (297-567 ق / 909-1171م) بر بخش وسیعی از جهان سایه افکنده بود که شامل شمال آفریقا، شرق دریای مدیترانه، بخش هایی از جنوب اروپا، شبه جزیره عربستان و بخشهایی از شبه قاره هند می شد. با وجود أثرپذیری از هنر نقاشی پیشینیان و همسایگان، فاطمیان توانستند استقلال نسبی خود را در سبک و شیوه های هنر نقاشی حفظ کنند، شکوفایی بازنمایی فیگوراتیو، مهمترین ویژگی نقاشی در دوران ف...