ابهام مقررات حقوقی، تفسیر را ناگزیر می سازد لیکن ضرورت تفسیر به این معنا نیست که مفسّر بدون توجه به ماهیّت روابط حقوقی تفسیری صوری از مقررات ارائه کند به نحوی که اجرای رأی برآمده از تفسیر را دشوار سازد. رأی شماره 708 دیوان عالی  کشور نمونه ای از این نوع رویکرد است که در آن توجهی به ماهیّت مهریه و حقّ حبس موضوع ماده 1085 قانون مدنی نشده است؛ از اینرو چنان تفسیری ارائه شده است که هر شخص بی طرفی را خص...

یکی از مسائل مهم درباب مهریه مسئولیت و ضمان زوج در فروض تلف، عیب و نقص مهریه معین می باشد. این مسئله یکی از مسائل پر کاربرد در نظام حقوق خانواده است. ماده ی 1084 قانون مدنی در این مورد می گوید: «هرگاه مهر معین باشد و معلوم گردد قبل از عقد معیوب بوده و یا بعد از عقد و قبل از تسلیم معیوب یا تلف شود شوهر ضامن عیب و تلف است.» در رابطه با این ماده و تبیین آن ابهامات یا سوالات متعددی مطرح است. این ...

بذل مهریه می تواند در خصوص تمام یا قسمتی از آن انجام پذیرد. در ماده 1082 قانون مدنی ایران می خوانیم:(به مجرد عقد ، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تعرضی که بخواهد در آن بنماید)علی رغم گذشت بیش از 76 سال از زمان تصویب این ماده قانونی ، هنوز هم در جامعه ما زمینه پذیرش حق مالکیت زن نسبت به مهریه و داشتن اختیار تصرف مالکانه نسبت به آن نهادینه نشده و به ندرت دیده شده است که زنی در اولین قدم مطا...

چکیده تشخیص نظام حقوقی حاکم بر هر نهاد حقوقی مستلزم تعیین ماهیت حقوقی آن نهاد است. قرن هاست اختلافات بسیاری به این شیوه فیصله یافته امّا در مورد ماهیتش بین حقوقدانان اجماعی حاصل نشده است. گروهی بر مبنای رکن قراردادی، داوری را دارای ماهیتی قراردادی، گروهی تشابه عملکرد داور به قاضی دادگاه دولتی را دلیلی برای حمل ماهیت قضایی و در نهایت گروه سوم با ترکیب این دو، داوری را دارای ماهیتی مختلط می دانند....

با اثبات اصالت وجود روشن می شود که ماهیت اعتباری است و تحقق بالذات ندارد ولی سه احتمال در نحوة وجود آن مطرح است: 1. به عین وجود موجود بودن، همچون صفات حق 2. حد و نفاد وجود بودن، همچون خط برای سطح یا نقطه برای خط 3. سراب بودن.مرحوم علامه و بعضی از شاگردان ایشان تصریح به سراب بودن ماهیت کرده اند، در حالی که دلیلی تاّم بر این مدعا وجود ندارد. بلکه قراین و شواهد فراوانی بر عینیّت ماهیت با وجود، داریم...

نوشتار حاضر، تحت عنوان«حقوق زن در قرآن» در سه فصل به تحلیل و بررسی موضوع پرداخته که اجمال آن، به این شرح است: در فصل اول، با عنوان«کلیات و بررسی مفاهیم محوری»، پس از بحث از ضرورت،اهداف، شیوه و فرضیه تحقیق، به بحث از تعریف حقوق درلغت و اصطلاح، وشئون مختلف زن اشاره گردیده است. و در فصل دوم، با عنوان«حقوق اختصاصی زن در خانواده» ابتداء با بررسی معنای لغوی و اصطلاحی مهریه، مسأله مهریه را از ابعاد مت...

چکیده شرط خیار در عقد نکاح به این معنا است که زوجین با یکدیگر تراضی کنند که برای زوج یا زوجه یا هر دوی آن ها یا شخص ثالثی اختیار فسخ عقد را طی مدت معینی قائل شوند. چنین شرطی در فقه به اجماع باطل است. اما راجع به اثری که بر روی عقد دارد، مشهور قائل به بطلان نکاح و غیر مشهور قائل به عدم بطلان آن هستند. قانون مدنی در این مورد از نظر غیر مشهور تبعیت کرده و شرط را باطل غیر مبطل می داند. در این حکم ...

حوزه ی مسائل زنان در عصر گفتمان حقوق بشر و دموکراسی، جایگاه گسترده ای را در پژوهش های اسلامی معاصر به خود اختصاص داده است؛ اتباط نزدیک این حوزه به خانواده که در اسلام بستر بنیادین تربیت و تعالی جامعه اسلامی برآن استوار گشته ، براهمیت و حساسیت این حوزه افزوده است.بر همین اساس برآن شدیم تا یکی از مسائل را که حقوق مالی می باشد ، مورد بررسی قرار دهیم.حقوق مالی زوجه عبارتند از : مهریه، نفقه و اجرت ا...

ازدواج یک پدیده طبیعی قراردادی است که به دنبال آن یک رابطه حقوقی به وسیله عقد بین زن و مرد ایجاد می شود که هر یک از طرفین برای دوام و استحکام خانواده به آن متعهد می باشند و اصولاً سلامت جامعه مبتنی بر چنین برخورد سالم در میان خانه و بین زن و شوهر است اما گاهی به دلایل متعدد این وظیفه شناسی و حق شناسی جای خود را به ناسپاسی و عدم تفاهم می دهد و زندگی غیرقابل تحمل می شود و طلاق و جدایی به عنوان آخر...