بررسی و تحلیل پیامدهای حضور امام رضا(ع) در خراسان از ابعاد گوناگون درخور توجه است. حضور با برکت امام در خراسان با تأثیرهای مهم اجتماعی ـ سیاسی و به‌خصوص فکری و فرهنگی همراه بود. شاید در کنار بررسی عوامل گوناگون عزیمت امام به خراسان و نیز تأثیر و اهمیت نقش ولایتعهدی امام، محققان کمتر به نقش فرهنگی و فضای علمی عصر امام پرداخته‌اند. از این رو، تأثیر حضور امام به لح...

دستیابی به بینش وحدت اسلامی و تشکیل امت واحده که مبنایی قرآنی دارد، از دیرباز مورد توجه پیامبر اکرم (صلی‎الله‎علیه‎وآله) و امامان معصوم (علیهم‎السلام) بوده است. از این رو، در عصر امام‎رضا (علیه‎السلام) و در پی گسترش بحث‎های کلامی، موقعیتی پیش آمد که امام توانست با استفاده از شرایط موجود با بزرگان ادیان و مذاهب اسلامی مباحثه و مناظره کند و گامی در جهت اتحاد میان مسلمانان بردارد. این مقاله با انگ...

در تاریخ اسلام سیاست نامه‌ها و نامه‌های سیاسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. چنانکه بین سه قرن اولیه هجرت نامه‌های بسیار مشهوری در این خصوص توسط امام علی (ع) خطاب به مالک اشتر نخعی و طاهر بن حسین (ذوالیمینین) سردار معروف دولت عباسی به فرزندش عبدالله به نگارش در آمد. در این مقاله سعی شده این دو نامه که هر کدام به مثابه‌ی نماینده شیوه‌ها‌ی آداب ملک‌داری و نوع حکومت‌داری دو دولت علوی و خلفای عباسی ا...

حکمرانی و حکومت مطلوب همواره موضوع بحث تشیّع بوده است. مذهب تشیّع برای تبیین حکومت مطلوب دینی به ثقلین رجوع کرده و تلاش داشته تا پس از مطالعه کتاب وحی و تبیین مفاهیم حکمرانی در آن، مؤلفه‌های حکومت مطلوب را از سیره اهل‌ بیت (علیهم‎السلام) استخراج کند. از دوران‎های مهم جهت استخراج مهم‌ترین مؤلفه‌های حکومت مطلوب دینی دوران ولایتعهدی امام رضا (علیه‎السلام) است. حضرت رضا (علیه‎السلام) تلاش داشتند تا ا...

حاکمان اسلامی بلافاصله پس از گستراندن مرزهای جغرافیایی،خود را در جوار دو تمدن بزرگ آن زمان یعنی ایران و بیزانس یافتند. طبیعی بود که رویارویی های ابتدایی به صورت منازعات نظامی ظاهر شوند ولیکن بعدها مسلمانان شروع به اخذ معارف و علوم از آنان نمودند. بدین ترتیب سیستم حکومتی ایرانیان به عنوان الگوی اداری مسلمانان و میراث یونانی بیزانس به عنوان مرجعی برای کاوش های فلسفی مورد استفاده قرار گرفتند. در م...

چکیده امام رضا (ع) در حدیث جوامع الشرایع، مهم ترین مسائل شریعت اسلامی را بر اساس تفکر تشیع تبیین فرموده اند. این حدیث در کتاب عیون اخبار الرضا و تحف العقول آمده و دیگر آثار به نقل از این دو اثر، حدیث شریف فوق را نقل می کنند. این حدیث تا دوره صفویه مورد توجه نبوده است. اما از این دوران به بعد مورد استقبال اندیشمندانی همچون علاّمه مجلسی، شیخ حرّ عاملی و سپس مورد استفاده صاحب جواهر و شیخ انصاری قرا...

تحقیق حاضر با هدف شناخت روابط بین امویان اندلس و عباسیان انجام گرفته است. بدین منظور ابتدا تاریخچه ای از حکومت امویان و علل سرنگونی آن ارائه شده است و سپس به ارائه مطالبی از حکومت عباسیان بسنده شده است و در پایان نیز به بررسی روابط بین امویان اندلس و عباسیان پرداخته شده است. برای انجام این کار، با استفاده از روش کتابخانه ای به فیش برداری مطالب از منابع دسته اول و تحقیقات جدید پرداخته شده است. و...

در این پژوهش تلاش شده است تا به موضوع گسترش اسلام در آسیای مرکزی پرداخته شود. آن چه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، عبارت است از چگونگی فتوحات اسلامی در نواحی مذکور، و به دنبال آن گسترش آیین اسلام در محدوده زمانی خاص، که منجر به شکل گیری تمدن اسلامی در این منطقه شده است. با بررسی های انجام شده می توان به این نتیجه رسید که مسلمانان، دامنه گسترش اسلام را در زمان خلیفه دوم به مرزهای آسیای مرکزی کش...

تاریخ پزشکی در ایران به دوران پیش از اسلام می‌رسد، اولین مرکز آموزش پزشکی با نام «جندی شاپور»، که نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری و تکوین این علم داشته، در زمان حکومت ساسانیان ساخته شد. این دانشگاه پس از حمله اعراب مسلمان به ایران همچنان از رونق علمی برخوردار بود،اما بعد از دو قرن آشوب و هرج و مرج و با روی‌کارآمدن حکومت عباسیان، با انتقال اولین پرشک این مرکز به بغداد در عمل دستاوردهای این دانشگاه به...

سه فرقه اشاعره،حنابله و معتزله در دوره سلجوقی درفاصله سال های(429-590ق)درتعامل همگرایی و واگرایی بایکدیگربودند.اشاعره وحنابله ازگروههای اهل سنت بودندودرمسائل فکری واعتقادی نسبت به دیگرگروهها دارای همگرایی بیشتری بودند واین رونددردوره سلجوقی همواره تداوم یافت.بااین وجود منازعات ودرگیری های زیادی بین دو گروه دردوره سلجوقی روی داد. ازسال467تا512ق تعامل خلیفه وسلطان سلجوقی درحالت واگرایی بود وقدرت ...