یکی از بزرگ‌ترین قصیده سرایان قرن ششم هجری که همگان به عظمت مقامش در شاعری و بلندی مرتبه اش در سخنوری مقرّ و معترفند، خاقانی شروانی است. وی به خوبی توانست در پرتو نبوغ و همّت خود و نیز در سایه تعالیم ارزنده قرآن و حدیث، در علوم ادب و لغت و دیگر علوم و فنون به درجة کمال برسد و در شعر داراى نیرویى خلّاقه گردد. قصیده سرایی در عصر وی به سبب قریحه سرشار و اندیشه مضمون پرور او بود که به درجه ممتاز...

چکیدهاین سروده از جمله سروده‌های انتقادی و تأثیرگذار أمل دنقل (1940- 1983)، شاعر مصری است که به بازنمایی اوضاع سیاسی و اجتماعی کشورهای عربی و آسیب‌شناسی علل شکست جنگ ژوئن اختصاص یافته است. شاعر همچنین در این قصیده از مواضع سازشکارانه سیاستمداران جهان عرب که شکست و ناکامی را بر ملتهای خود تحمیل کردند، به سختی انتقاد می‌کند. پژوهش حاضر بر آن است تا به روشی ساختارگرایانه به بررسی سبکی این قصیده بپ...

امروزه روشن شده است که ادبیات، رویدادی است که در متن زبان جنبة پیدایی به خود می­گیرد؛ چرا که زبان به ادبیات شکل می­دهد و بدان هویت می­بخشد. در واقع زبان یک نظام آوایی، دستوری و واژگانی برای بیان اندیشه و احساس است.  با مطرح شدن مکتب صورتگرایی و پس از آن ساخت­گرایی، ناقدان بر این عقیده شدند که  اثر ادبی را بدون هرگونه پیش زمینه‌ای باید نگریست و در نقد و تحلیل متن ادبی، باید تنها به خود اثر پرداخ...

    پیوندهای فرهنگی ، سیاسی، اجتماعی بین ایران وکشورهای عربی از جمله لبنان از زمان هخامنشیان تاکنون پیوسته ادامه داشته، ودستاورد این تعامل، مشترکاتِ فرهنگی-علمی، بین دو ملت بوده  است.  اما آنچه در این میان  چشمگیرتر است ،تاثیر زبان فارسی بر زبان عربی است که دارای تاریخچه طولانی بوده ودارای سهم ونقش بسزایی است. از دوره جاهلی که واژگان فارسی ‏برشعر شعرای جاهلی تاثیر گذاشت، این روند تا ‏دوره های بع...

التکرار فی الشعر العربی ظاهره تفید الجانبین؛ الجانب اللفظی والجانب المعنوی. أمّا التکرار فی الجانب اللفظی فیودّی إلی الإثراء من الإیقاع والموسیقی، کما ویودّی فی الجانب المعنوی إلی التوکید فی المعنی. یتناول هذا المقال التکرار فی قصیده مشهوره لسمیح القاسم مسمّاه بـ (خطاب مِن سوق البطاله) وهی قصیده فی مجال أدب المقاومه، یصوّر لنا الشاعر الفلسطینی فیها المصائب والشدائد الّتی تحدث للفلسطینیّین لکنهم لا یغیر...

با تطبیق فراقیه‌های فارسی و عربی می‌توان به وجوه مشترک آن‌ها، از لحاظ لفظ و مضمون، پی برد. شاعران فارسی‌زبان برخی مضامین شعری خود را از اشعار عربی قبل و بعد از اسلام، از جمله معلقات سبعه، قصاید متنبی و ... گرفته‌اند. در این مقاله ابتدا دو قصیده عربی، یکی معلقه امرؤالقیس، مربوط به قبل از اسلام و دیگری قصیده برده بوصیری، از اشعار دوره بعد از اسلام، تحلیل شده است؛ سپس با...

انوار رخ یار درکنگره زلف نگار تیر نگه و ناوک مژگان دل و جان را گرنیست وصالی چه نیازی دو جهان را درباغ رخت لاله و سنبل نگرانند بر نرگس مستی که زدل برده امان را دوران لسان الغیب حافظ شیرازی ‘ به عارفانی بزرگ پرآوازه گشته است که از آن جمله عمادالدین علی فقیه کرمانی ‘ شاعر عرفانی است که بخاطر رقابتهای ادبی و عرفانی و سیاسی با...

قصیده عینیّه، منظومه علمى سرشار از عناصر شعرى و ظرایف ذوقى در بیان احوال نفس است که نمودى برجسته از فلسفه باطنى ابن‏سینا به‌شمار مى‏رود. وى با دستمایه‏اى از معرفت شهودى و اشراقى و حکمت ذوقى، به آفرینش این چکامۀ شگرف همّت گمارد تا مگر نفس را پس از هبوط، از وضع رقّت‏بار زمینى رهایى بخشد و به جایگاه بلند آسمانى‏اش بازگرداند، مشروط بر اینکه به زیور علم و عمل آراسته شده باشد. نویسنده در این مقاله مى‏کو...

امیری فیروزکوهی ‘متخلص به ((امیر)) شاعر قصیده سرا و غزل پرداز معاصر‘از خاندانی است صاحب نام. او درمیان سخنوران معاصر چهره ای دارد شناخته شده با تمام ویژگیهای یک شاعر طراز اول. امیری نه تنها در حوزه غزل و قصیده ‘بلکه در میدان انواع دیگر شعر ‘ طبعی دارد به روانی آب ‘ زلال و صاف. اگر چه غزلش در نازک خیالی غزل صائب را به یاد می آورد ‘ اما شهرتش در پیروی از سبک هندی بیشتر به جهت دفاع توأم با هواد...