خیال از عناصراساسی شکل گیری یک اثرهنری است. صورت‌های خیالی که هنرمندان برای بیان مقاصد واندیشه‌های خود به کار می‌گیرند عموماً ریشه درباورهای اساطیری وفرهنگی دارد. ازاین رو میان صورت‌های خیالی هنرهای مختلف، نوعی قرابت وخویشاوندی برقرار است و غالباً هنرهای مختلف در به کارگیری صورت‌های خیالی، تحت تاثیر یکدیگر هستند. ادبیات ونگارگری از دیرباز در خدمت یکدیگر بوده‌اند. در حاشیه‌ی نسخ خطی، برای بیان رو...

مکتب اصفهان از دوره های درخشان در تاریخ، فرهنگ و هنر ایران است. در این دوره هنرهای ایرانی از قبیل: خطاطی، نقاشی، فرش، معماری، منسوجات و دیگر صنایع ظریفه به اوج تکامل و تعالی خود در تمامی زمینه ها رسید. هنر فرش بافی در این دوره مانند دیگر هنرها به بالاترین مرحله شکوه و زیبایی خود در طرح و نقش رسید. طرح های باشکوه در این دوره به همت و تلاش طراحان بی نظیری تهیه می شد و سرانجام با هنرنمایی بافندگان...

          این پژوهش به تطبیق ویژگی­های بصری نسخه­ایی از کلیله و دمنه مکتب شیراز آل­اینجو (0707ه.ق - محفوظ در کتابخانه­ ملی بریتانیا)­ و نسخه­ایی از کلیله و دمنه مکتب شیراز آل­مظفر (اواخر سده هشتم هجری- محفوظ در کتابخانه ملی فرانسه) می­پردازد و تحولات روی داده در معیار­های تصویرگری مکتب شیراز سده هشتم هجری را در فاصله زمانی تصویر شدن این دو نسخه کلیله و دمنه تبیین می­کند و در پی یافتن تحولات روی...

جبرئیل در قرآن کریم رساننده وحی الهی به پیامبر اکرم است و مقام فرشته پیام رسان را دارد. با توجه به نقش جبرئیل و فرازهایی از سوره نور در قرآن کریم سهروردی عارف و فیلسوف مسلمان قرن پنجم در داستانی تحت عنوان آواز پر جبرئیل همه کائنات را زاییده پر چپ و راست و سیاه سفید جبرئیل معرفی می نماید و با دیدگاه رمزی به تصویر سازی ذهنی و مکتوب این مضمون پرداخته است. قابلیت تصویری یک اثر به میزان و ظرفیت یک ا...

در دوران اسلامی علاوه بر رسالات و کتب مرتبط با تاریخ موسیقی، اطلاعات ارزشمند دیگری را نیز در ارتباط با موسیقی عمدتاً می توان از تصاویر نگارگری ایرانی به دست آورد. در این پایان نامه کوشش بر تجزیه و تحلیل تصاویر، به منظور دست یابی به ناگفته هایی از موسیقی دوره ی صفوی است؛ زیرا در این دوره به دلایل متعدد، جنبه ی علمی موسیقی تا حد زیادی رو به افول نهاد و رسالات و کتب باقی مانده از دوران، پاسخ گوی مس...

کتاب‌آرایان ایرانی با توجه به سابقه‌ای که پیش از ظهور اسلام در نقاشی داشتند، از سده‌های چهارم و پنجم هجری به بعد برای لذت بخشیدن به جان و روح انسان، نخست مصحف‌ها و سپس نسخه‌های دیگر خطی را مذهَّب و مصوَّر ساختند. در ابتدا نقوش به کار رفته در حوزه کتاب‌آرایی ایرانی‌ـ اسلامی ساده و مطلق با رنگ‌های محدود و به‌ویژه زر ناب بود و از قرن ششم هجری به بعد عناصر رنگی متنوع دیگر اضافه شد. از این زمان به بعد س...

از قرن‌ها پیش دانشمندان علوم اسلامی دربارة وجوه اعجاز قرآن تحقیق کرده و با استناد به شواهد قرآنی وجوه گوناگونی را ذکر کرده‌اند. بعضی از ایشان بر جنبه‌های بلاغی تأکید کرده و برخی وجوه معرفتی و معنوی را برگزیده‌اند. برای دست‌یابی به دیدگاه عمیق‌تری دربارة وجوه اعجاز قرآن بهره‌جویی از نظرهای کسانی که زمان نزول وحی را درک کرده و یا نزدیک به آن بوده‌اند، بسیار شایسته است و در این میان کلام امام علی ...

تفسیر اخلاقی، یکی از گونه های متمایز تفسیر قرآن کریم است و از جمله مهم‌ترین مؤلفه-های این مکتب تفسیری، مبانی و زیرساخت‌های معرفتی آن محسوب می شود. اعتقاد به وحیانی بودن قرآن، حجیت ظواهر قرآن و جواز تفسیر آن که از مبانی عام تفسیری است، در تفسیر اخلاقی قرآن نیز وجود دارد اما آنچه رویکرد اخلاقی به تفسیر قرآن را از سایر رویکردهای تفسیری متمایز می‌کند، مبانی خاص آن است که مهم‌ترین آنها عبارتند از: ه...

پیشرفت سریع و تحول نوین نگارگری ایران که منجر به شکوفایی آن در سده نهم و دهم ه.ق گردید سبب شد که مقارن با دوران حکومت تیموریان و سالهای اوج اقتدار صفویان در ایران برترین نسخ خطی شعر فارسی در کارگاههای سلطنتی و به همت و یاری برجسته ترین هنرمندان سراسر کشور آفریده شوند. نفوذ عناصر نقاشی چینی به هنر نگارگری ایران در آغاز این دوره، نگرشی شاعرانه از طبیعت ، درکی تازه از مفهوم فضای معنوی و بلندپروازی...

هر کدام از مکاتب فلسفی- تربیتی، فلسفة تربیتی خاص خود را دارند. مکتب اسلام نیز از این قاعده مستثنی نمی­باشد. عالی­ترین مراتب تبلور و تجسم چنین فلسفه­ای را می­توان در قرآن کریم که مبین بنیان اساسی اسلام است جستجو نمود. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تربیت بعد عقلانی شخصیت انسان در مکتب فلسفی- تربیتی اسلام با توجه به آیات جزء بیست و هفتم قرآن می­باشد. به منظور وصول به این هدف در قالب تحقیقی کیفی، ن...