ارتباط بین متون مختلف و نقش متون دیگر در تکوین معنا در یک متن موضوعی است که همواره به انحاء مختلف مورد توجه بوده است. در عصر حاضر، به دلیل ظهور گفتمان های گوناگون و نظریه های معرفت شناسی متنوع و به دنبال آن آفرینش مکاتب دقیق علمی، نظریات مربوط به ارتباط بین متون با استفاده از مباحث جدید از قبیل نظریات نوین زبان شناختی، اجتماعی، فلسفی، روان شناختی و غیره تحول عظیمی یافت. بینامتنیت نظریه ای است ک...

آزادی حقوق زنان، یکی از موضوعات بسیار مهم در هفتاد سال اخیر است، که بیش از هر زمان، بخش عمده ای از ادبیات و به ویژه شعر شاعران این دوره را در بر گرفته است. سیمین بهبهانی، شاعره معاصر ایرانی، دغدغه ی مسأله ی زن و حقوق زنان را در جای جای اشعار خود دارد. از طرفی دیگر سعاد الصباح، شاعره پر آوازه ی کویتی، یکی از مهم ترین پرچمداران دفاع از حقوق زن شرقی در دهه ی هفتاد است. این مقاله در صدد است که با ر...

به عقیده معناشناسان، بین فرم و محتوی در یک متن (مثلا رمان) رابطه ای بسیار نزدیک برقرار است بحدی که جدا کردن این دو از یکدیگر غیرممکن بنظر می آید و چگونگی تاثیر یک متن بر خواننده به طور مستقیم به این عنصر مهم بستگی دارد. در این تحقیق سعی شده بوسیله تئوریها و متدهای علمی این رابطه در یک متن آشنای فارسی (رمان سووشون) مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد. این تحلیل بکمک تکنیکهای علمی و تایید شده از طرف اه...

صاحب نظران تحلیل گفتمان در تحلیل متون ادبی، افزون بر جنبه های صوری و واژگانی، بر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز تأکید دارند. نورمن فرکلاف، از نظریه پردازان تحلیل گفتمان انتقادی، متون را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می کند. این شیوه در توصیف و کشف دیدگاه های فکری نویسندگان و رویکردهای سیاسی و اجتماعی آنان کارآمد است. در این پژوهش رمان جزیرۀ سرگردانی، نوشتۀ سیمین دانشور، با استفاده ا...

یکی از ارزش های اخلاقی و محورهای رشد و کمال جامعه و شاخص های نظام های کشورداری، مقوله ی استقلال است و هر انسانی بنا به فطرت خویش می خواهد به استقلال فردی برسد. هم چنین در سطح وسیع تر، افراد و احزاب گوناگونی در برهه هایی از تاریخ کشورهای مختلف و از جمله، کشور عزیزمان ایران، در تلاش بوده اند که سرزمین خود را از زیر یوغ استبداد و استعمار خارج کنند و با فراهم کردن تمامیّت ارضی میهن خویش، یا کوتاه کر...

سیمین بهبهانی درادبیات یکصد ساله معاصر، یک تن از سه شاعر زن برجسته ای است که در میان دیگر شاعران زن ما، پیش از همه می درخشد. او در طی پنج دهه فعالیت ادبی دوازده مجموعه شعر، یک دفتر خاطرات و مجموعه ای از نقد و یادداشت هایش را منتشر کرده و همچنین ترجمه اشعار شاران فرانسوی. هدف از این تحقیق علاوه بر نشان دادن احساسات این شاعر و دریافت نگاه او به جهان پیرامون خود، کشودن فضایی جدید در حوزه دیوان س...

تلمیح یکی از عناصر بدیعی است که بیانگر میزان قدرت و مهارت شاعر از روایات و اشارات و به طور کلی فرهنگ شاعر می باشد. در ورای اشارات و تلمیحات پشتوانه عظیمی از اندیشه ها و ادراک هر قومی نهفته است که در طول سالیان دراز شکل گرفته است و چکیده آن اندیشه ها در قالب تلمیحات مورد استفاده شاعران قرار می گیرد. بنابراین با درک ابعاد تلمیح می توان به قسمتی از فرهنگ و اعتقادات هر ملتی پی برد. در این پژوهش که ...

دیر زمانی نیست که دستاوردهای میان رشته ای در علوم انسانی، پا گرفته امّا رهاورد آن درخشان بوده است؛ زیرا کارکرد رشته­­ های علوم انسانی را بیش از پیش گسترده است. جستار پیش رو با بهره­ گیری از نظریۀ همرنگی از الیوت آرونسون، روان شناس اجتماعی معاصر، به کندوکاو در شخصیت­های داستانی سیمین دانشور پرداخته است. نگاه دوباره به شخصیت ­های رمان ­ها، این گزارش را به آن رسانده است که شخصیت­ ها برای دستیابی به...

آفرینش متن بدون ارتباط با میراث ادبی و متون قبل از آن صورت نمی گیرد. رُمان و داستان کوتاه معاصر فارسی ژانری (نوع ادبی) نسبتاً نوپاست. ارتباط این ژانر نوپدید با میراث فرهنگی پُردیرینه ایران موضوعی درخور تأمّل است. در نقد ادبی به منظور بررسی ارتباط بین متون، رویکردی نو به نام بینامتنیّت مطرح است. این پژوهش بر پایه دیدگاه یکی از مؤثّرترین نظریّه پردازان حوزه بینامتنیّت یعنی ژِرار ژنِت، منتقد فرانسوی، شکل گر...

ادبیات تطبیقی حوزه ای از پژوهش های ادبی است که درآن آثار دو یا چند نویسنده ازدو زبان وملیت متفاوت با یکدیگرمقایسه می شوند.دراین مقاله آثار داستانی سه نویسندۀ زن، یعنی «ویرجینیا وولف»، «سیمون دوبووار» و «سیمین دانشور» از زاویۀ دید ادبیات فمینیستی و مکاتب فکری تأثیر گذار بر اندیشۀ آنان بررسی شده است. مطالعه و تحلیل آثارشان نشان می دهد که وجه مشترک ادبیات فمینیستی، تلاش برای احیای حقوق و نمایاندن ...