مقصدهای شریعت از موضوعات مهمی است که مبانی آن در قرآن و دیگر منابع فقه مطرح شده است؛ نظریه‌ای که با نفوذ در اجتهاد یکی از عوامل پویایی و اثبات کارآمدی آن به‌ شمار می‌رود. مقاصد شریعت تقسیم‌بندی‌های فراوانی دارد، از جمله: تقسیم به ضروریات، تحسینیات، احتیاجات و نیز تقسیم به حوزه‌های چهارگانه که شامل مقاصد مربوط به فرد، خانواده، امت و انسان می‌شود. آنچه در این نوشتار مطرح می‌شود، مقاصد انس...

شکی نیست که سلامت و تعادل جامعه در رشد فکری، عملی، تکنیکی، سیاسی و اخلاقی آن تأثیر بسزایی دارد. جوانان با روان آرام و سالم می‌توانند بیندیشند، بخوانند و رشد کنند. اگر جامعه مبتلا به ناامنی و انحراف و اضطراب باشد و دغدغه‌های روحی به جای روان سالم بر جوانان حاکم گردد، دیگر از نسل جوان انتظار درست‌اندیشیدن و پیش‌برد علمی نباید داشت. بنابراین، هر عاملی که ثبات و امنیت بیاورد و به سلامت و تعادل جامع...

چکیده قصاص یکی از مجازات هایی است که از منظر فقه جزایی اسلام نیز مورد توجه قرار گرفته و به مقتضای آیه 33 سوره اسری(و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطنا) مخاطب آن ولی دم بوده و در زمره جرایم حق الناسی قرار می گیرد؛ این در حالی است که متولی برقراری نظم،تامین امنیت عمومی،احقاق حق و اجرای عدالت حکومت می باشد.با توجه به این دو نکته سوال اساسی آن است که حدود مداخله حاکمیت درموضوع مجازات قصاص تا چه ح...

جواز جاسوسی آثار فراوانی بر امنیت جامعه دارد و در نظام سیاسی اسلامی یکی از مباحث پردامنه و چالش‌برانگیزی است که در برخی محافل علمی مورد بحث و کنکاش قرار می‌گیرد، و هدف از آن حفظ نظام در برابر دشمنان و پاسداری از دستاوردهای آن است. در راستای فرایند اداره مطلوب جامعه و رفع مشکلات امنیتی حکومت از سوی حاکم اسلامی، جاسوسی به مثابه یک رکن در نظام سیاسی نگریسته می‌شود و همه ادله نقلی و عقلی که می‌توان...

فقه شیعه از رهگذر اجتهاد پیوسته در حال تحول و نوآوری است و توانسته است مسائل مستحدثه سیاسی را با توجه به نیازهای جامعه در بافت­ های فرهنگی گوناگون پاسخ دهد. از سویی با پیروزی انقلاب اسلامی وحاکمیت فقه و فقیهان بر حوزه­ ی مدیریت جامعه بسیاری از پرسش­ های مستحدثه جامعه اسلامی به دستگاه فقه عرضه شده و توقع صدور حکم دارند که رویکردهای فقهی با توجه به مبانی فکری واجتهادی خود در صدد پاسخ به آن بر آمد...

امروزه فقه اسلامی با این پرسش اساسی روبه رو است که آیا ظرفیت پاسخگویی به مسائل سیاسی و اجتماعی روز را دارد تا قادر به پشتیبانی فقهی حکومت اسلامی باشد؟ در پاسخ به این پرسش دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. برخی با رویکرد برون دینی پاسخ منفی به این پرسش داده اند. اما برداشت رایج فقیهان آن است که فقه اسلامی موجود قادر به پاسخگویی به همۀ مسائل است. در کنار برداشت رایج، دیدگاه دیگری وجود دارد که معتقد ا...

از نگارش های جدید در زمینه دانش اصول فقه، تألیف آثار علمی گرانسنگ در باب اصول فقه تطبیقی یا اصول فقه مقارن است که در آن به تقریب و تطبیق دیدگاه های عالمان و دانشمندان بزرگ شیعه و سنی، که در عرصه اصول فقه دست به نگارش زده اند و نظریه پردازی کرده اند، پرداخته می شود. کتاب نبراس الأذهان مفصل ترین اثر علمی است که یک عالم معاصر شیعی در این باب نگاشته و به صورت یک کتاب درسی مهم در مباحث تطبیقی میان ع...

علم فقه، از آغاز پیدایش تاکنون، فرازها و فرودهایی داشته و دوره‌های متعدّدی را پشت سر گذاشته است امّا اَدوارنگاری فقه، علمی نوپا می‌باشد. آگاهی از تاریخ فقه و ادوار آن و اطّلاع بر چگونگی اوضاع تفقّه در دوره‌های متعدّد، به درک بهتر علم فقه و شناختن عوامل فراز و فرود فقه، کمک شایانی می‌کند. دانشمندان اهل سنّت، زودتر از علمای شیعه، مستقلّاً در زمینه تاریخ فقه، کتاب نوشته ولی تاریخ فقه شیعه را بطور مستقل، طر...

امنیت ملی و اطاعت از ولایت فقیه دو مقوله ای هستند که شاید در ابتدای امر، فارغ از یکدیگر به نظر رسد در صورتی که ارتباط فقه سیاسی و علوم سیاسی به قدری نزدیک است که می توان در این میان بین اطاعت از ولایت مطلقه فقیه و امنیت ملی، یک ارتباط منطقی ایجاد کرد؛ به طوری که نتیجه منطقی آن، برقراری امنیت در همه سطوح فروملی، فراملی و بین المللی در صورت اطاعت از ولایت فقیه می باشد. این تحقیق از نوع بنیادی است...

چکیده عدالت از مفاهیم بنیادی در دین اسلام است که متفکران بی‌شماری به آن توجه کرده و تعابیر مختلفی از آن ارائه داده‌اند. هدف پژوهش حاضر این است که با بررسی اسنادی مبتنی بر روش تحلیل محتوای کیفی به مطالعۀ مفهوم عدالت از دیدگاه دو اندیشمند مسلمان یعنی فارابی و ابن خلدون بپردازد و در نهایت راه‌کار آنها در خصوص برخورد با بی‌عدالتی را بررسی کند. شایان ذکر است که فارابی و ابن‌خلدون به دو دورۀ تاریخی م...