معناى قاعده «من ملک» این است که هر کس شرعاً و قانوناً مُجاز باشد عملی را انجام دهد، اقرار وى نیز دربارة آن عمل، معتبر و نافذ خواهد بود اگرچه متن اقرار بر ضرر خود او نبوده و چه‌بسا به ضرر دیگران باشد؛ و ازاین‌جهت از قاعده «اقرار العقلاء» که شرط اعتبار آن، اقرار شخص عاقل علیه خویش است، جدا می‌شود. در این مقاله سعی شده مقایسه‌ای بین آرای امام خمینی در مورد این قاعده با نظرات سایر فقها خصوصاً شیخ انصا...

در‌باب مصادیق نفقۀ زوجه، در برخی موارد میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد. بنابراین، برای نمونه در زمینۀ هزینه‌های درمان، درصورتی‌که میزان آن بسیار درخور ‌توجه باشد، میان فقها اختلاف‌نظر است و نظر فقها در پاسخ به این سؤال که آیا هزینه‌های درمان زوجه جزء نفقه است یا نه و درصورتی‌که زوجه خود متمکن باشد، آیا بازهم امکان مطالبۀ هزینه‌ها را تحت نفقه دارد؟ آرای مختلفی از سوی فقها مطرح است. محاکم در این ز...

یکی ازمهمترین ویژگیهای فقهای مکتب تشیع نسبت به دیگر مکاتب اسلامی مساله اجتهاد و تطبیق مسائل اجتماعی درهرعصری با شرع انور می باشد به تعبیر دیگر اجتهاد به فقها این اجازه را داده است که درهر عصری مسائل مبتلا به اجتماع خود را با شرع مطابقت بدهند و بتوانند آن را در احکام مستحدثه زمان خود بکار برند. این مساله باعث اختلافات اندک اما قابل توجهی در حوزه ی فقه شده است واین خود از نشانه های پویایی فقه ش...

از مکان­هایی‌که حاجیان باید در روزهای دهم، یازدهم و دوازدهم ذی­حجه در آنجا باشند و اعمالی چون رمی جمرات، تراشیدن موی سر یا کوتاه کردن ناخن و قربانی کردن گوسفند، گاو یا شتر را به­جای آورند، سرزمین مناست. آیات و روایاتی مبنی بر ضرورت قربانی کردن در سرزمین منا آمده است. امروزه مشکلاتی بر اثر کثرت جمعیت مسلمانان و کمبود جا و مکان در مکة مکرمه، جهت انجام اعمال فریضة حج، وجود دارد؛ ازاین‌رو، با توجه ...

«مصلحت» عنوانی آشنا و پرکاربرد در فقه و اصول و از دید اسلام عبارت است از هر کاری که به سود و صلاح مادی یا معنوی فرد و جامعه باشد. از دیدگاه فقهای مذاهب اسلامی، «مصلحت» نقشی اساسی در تشریع احکام دارد؛ اگرچه در وسعت این نقش توافقی وجود ندارد. دیدگاه غالب و نظر اکثر فقها در مورد احکام الهی این است که این احکام شامل احکام متغیر و ثابت است. بر اساس این تفکّر احکام الهی بالأخص «حدود» تحت هیچ شرایطی تغ...

چکیده در فقه امامیه، إغماء وکیل یا موکل در زمره‌ عوامل انحلال قرارداد وکالت وارد شده است. اکثر فقها با قاطعیت و برخی نیز بنا بر احتیاط بر بطلان وکالت در چنین حالتی نظر داده اند. این در حالی است که قانون مدنی ما نامی از آن به عنوان مبطلات این عقد، نبرده است. سکوت قانون در این زمینه موجب ایجاد این نظر شده که نمی توان بیهوشی را در شمار موارد انفساخ عقد وکالت آورد. در بسیاری از کتب فقهی دلیل اصلی ...

یکی از اعمال و مناسک حج در منا، حلق یا تقصیر است که شکی در وجوب یکی از آنها نیست. آنچه مورد بحث بوده، برخی از جزئیات آن است. از جزئیاتی که میان فقها (رضوان الله علیهم) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و دیدگاه های گوناگونی دربارۀ آن طرح شده، حکم صروره است؛ (کسی که برای اولین بار حج یا حَجّة الاسلام انجام می د هد).گروهی از فقها به وجوب (تعیینی) حلق یا احتیاط وجوبی برای صروره قائ...

ولایت فقیه یکی از مباحث کلامی و فقهی در اندیشه سیاسی شیعه می‌باشد که از دوران غیبت موردتوجه بوده و در اصل‌ آن بین فقها اختلافی وجود نداشته ‌است، بلکه در نحوه حدود و اختیارات ‌آن اختلاف نظر وجود دارد. بر این اساس فقهای زیادی از به بررسی دلایل ولایت فقیه پرداخته‌اند. یکی از فقهایی که بحث ولایت فقها را به صورت مبسوط مطرح و آن را استنباط نمود، آیت‌الله‌ عبدالفتاح ‌...

مجزاتهایی که در سالهای اولیه پس از پیرو زی انقلاب اسلامی برای جرائم مختلف در نظر گرفته می شد، به لحاظ نحوهء نگرش اقلب فقها به مجازاتهای شرعی، نوعأ جنبة مجازاتهای بدنی داشت، به تدریج بر اثر علل و عوامل مختلف تحولی در این زمینه صورت گرفت و تعدیل مجازاتهای شرعی و جایگزین ساختن سایر مجازاتهاو یا قرار دادن مجازاتهای موازی مورد قبول نظام تقنینی و قضایی کشور واقع شد. در این مقاله نویسنده تلاش کرده ضمن...

در متون فقهی یکی از اسباب اثبات کننده خیار فسخ نکاح برای زوج، وجود برخی عیوب در زوجه دانسته شده است. ارزیابی تطبیقی آرای فقها در این زمینه، نشان دهنده آن است که هرچند، اکثر فقها در مورد ثبوت خیار فسخ نکاح برای زوج در صورت معیوب بودن زوجه اتفاق نظر دارند، اما در شمارش تعداد عیوب زوجه، آرای مختلفی از آن ها وارد شده است. مطالعه تطبیقی ماهیت عیوب مجوز فسخ نکاح در متون فقهی اسلامی و قوانین احوال شخص...