در این مقاله دیدگاههای مختلفی که در مورد علل و عوامل و ماهیت و چگونگی شکل گیری سیاست خارجی و امنیتی مشترک اروپا وجود دارد،بررسی می شود.بعضی از نظریه ها بر عوامل خارجی تاکید دارد و نقش تحولات و متغیرهای خارج از فرآیند همگرایی در اروپا را مورد بررسی قرار می دهد،و برخی دیگر،شکل گیری و تحول سیاست خارجی و امنیتی مشترک اروپا را معلول پویشها و سازوکار درونی همگرایی اروپائی و مناسبات داخلی نظام منطقه ا...

مصر به عنوان یک بازیگر ژئوپلیتیک محور، کلید ایجاد یا تغییر توازن استراتژیک در خاورمیانه و آفریقای عربی است و تغییر در نوع و ماهیت نظام سیاسی این کشور، به مثابه تغییر در توازن استراتژیک و متعاقبا تغییر در ترتیبات امنیتی و مناسبات سیاسی منطقه خواهد بود. تحولات داخلی کنونی در مصر و شکل گیری جنبش مخالف فراگیر در مقابل رژیم مبارک، که بعد از تحولات تونس و فرار بن علی رئیس جمهور این کشور آغاز شد و به...

روابط جمهوری اسلامی ایران به لحاظ اقتصادی با کشورهای حوزه خلیج فارس به خصوص سلطنت عمان علی‌رغم توانمندی‌های بالقوه در سطح بالایی قرار نداشته است. عدم وجود هم‌تکمیلی‌های اقتصادی میان ایران و همسایگان باعث شده است فضای تعامل، تبدیل به رقابت و یا حتی تخاصم گردد. هدر رفت این توان بالقوه برای همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و سلطنت عمان می‌تواند پرزیان باشد. وجود همبستگی و همکاری اقتصادی میان دو دول...

هدف مقاله حاضر، بررسی عوامل و مشکلاتی است که سد راه شکل‌گیری بلوک‌های تجاری منطقه‌ای در خاورمیانه شده است. در سال‌های اخیر منطقه‌گرایی به لحاظ جغرافیایی و روابط ژئوپلتیک توانسته میزانی از وابستگی متقابل و منافع مشترک را به وجود آورد و در نتیجه دولت‌ها را به همکاری و تعامل سازمان‌یافته در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی برای حرکت به سمت همگرایی سوق دهد. این مقاله با تمرکز بر محیط...

مسئله افغانستان از نگاه امنیتی، پیچیدگیهای منحصر به فردی دارد که حاصل از مسائل مختلف میباشد. تنوع قومی، پراکندگی جمعیتی، حتی خارج از مرزهای سیاسی این کشور، پیشینه تعارض و مناقشات با همسایگان و تاثر از اندیشه های مختلف در اسلام سیاسی از جمله مسائلی است که بستر بروز ناامنی و ایجاد درگیری داخلی و منطقه ای را فراهم کرده است. ریشه بروز چالش امنیتی امروزه در دیالکتیک تاریخی میان جریانهای اجتماعی می ب...

فروپاشی رژیم بعث عراق در پی هجوم نظامی ایالات متحده، نمایانگر سطح جدید مداخله خارجی در مجموعة امنیتی منطقه خاورمیانه با هدف تغییر مناسبات سیاسی و ایدئولوژیک است و از مهمترین تأثیرات حادثه 11 سپتامبر بر سیاست خارجی آمریکا در جهان پس از جنگ سرد به شمار می رود.تا پیش از این رویداد، ایالات متحده آمریکا هرچند به دلیل اهمیت راهبردی منابع نفت و نیز پیگیری خط مشی مهار دو جانبه در حوزه خلیج فارس (به مثا...

عامل جمعیت با توجه به مختصات ملی، ویژگی­های اجتماعی و درجة تحول­های آن، در ارزیابی امنیت و قدرت سیاسی کشورها مؤثر است؛ بنابراین، در برنامه ریزی های کلان هر کشور، توجه به داده های جمعیتی، اساس هر اقدامی (در مقیاس های محلی، ملی، منطقه ای و جهانی) است؛ برای مثال، وجود یا نبود توازن ساختار جمعیتی، بر مسائل آموزشی، رفاهی، خدمات رسانی، بیکاری و به­طورکلی، موضوع­های امنیتی کشور در سطوح خرد و کلان تأثی...

چکیده تحولات سیاسی رخ داده در دهه اخیر در آمریکای لاتین، خصوصا با روی کار آمدن رهبرانی نظیر هوگو چاوز در ونزوئلا، لولا داسیلوا در برزیل، اوومورالس در بولیوی، رافائل کورره آ در اکوادور و ظهور سایر رهبران چپگرای این منطقه، به همراه رویکرد مستقلانه ای که این کشورها در قبال سیاستهای ایالات متحده اتخاذ کرده اند و در صدد به چالش کشیدن سیطره سیاسی امنیتی آمریکا در منطقه آمریکای لاتین، برآمده اند، انگ...

نقش شهر قم به عنوان مرجع تولید کننده دانش دینی در تحولات دوران معاصر ایران بسیار زیاد است. با توجه به پس زمینه های مذهبی شهر قم، شاهد رشد دو فرا روایت در فضای کالبدی این شهر هستیم. یکی فراروایت سنت گرایی دینی و دیگری فرا روایت اسلام سیاسی- انقلابی. هرچند در ابتدا فرا روایت سنت گرایی دینی بر فضای حوزه علمیه قم حاکم بود؛ اما بتدریج شاهد هژمونیک شدن روایت اسلام سیاسی- انقلابی نه تنها در فضای سیاسی...

در منطقه خلیج فارس کشورها نسبت به یکدیگر در فضای ادراک متضاد قرارداشته و با نشانه هایی از «عدم اطمینان» روبرو هستند. بر این اساس، هر دولتی محیط امنیتی خود را در عرصه جهانی و منطقه ای تعریف کرده و تهدیدات را شناسایی می کند تا برای مقابله با آن برنامه ریزی کند. در این میان، تبلیغات و اقدامات غرب و به ویژه ایالات متحده در شکل دهی جهت های امنیتی کشورهای منطقه در قبال روابط خود با جمهوری اسلامی و تص...