چکیده نامه های عین القضات همدانی از آثار برجستة متون منثور فارسی است که با نثری متین و استوار نگاشته شده است. این نامه ها در 1348 به کوشش علینقی منزوی و عسیران تصحیح و چاپ شد. به نظر می رسد که در تصحیح و تنقیح این متن نکاتی چند از دید مصححان محترم پوشیده مانده و به صورت نامناسب وارد متن شده است. در این مقاله، سعی شده است این موارد شبهه ناک بررسی شود و وجوه مختلف عبارات و کلماتی چون: «پینه برنها...

هدف ادبیات تطبیقی همواره آن بوده است تا با نگاهی فراگیر به آثار هنری فرهنگ های گوناگون ، راهی برای درک ژرف تر همگونی های آثار ادبی بیابد . آنچه در این مقاله ارائه می شود ، تلاشی در اثبات این باور است که بررسی تفاوت ها و همدوشی آن با شباهت های موجود در کمدی الهی دانته و منطق الطیر عطار ، درک بهتری از این دو اثر جاویدان ارائه می کند . دیدگاه های ارائه شده در این مقاله ، صرفاً محدود به مضامین پرداخ...

اصفهان نامی آشنا در تاریخ و فرهنگ و ادبیات عربی است زیرا بزرگان و نامورانبسیاری که از آنان، کتاب ها و آثار پربها و ارزشمند باقی مانده منسوب به این شهر می باشندالبته برخی از این بزرگان منسوب به اصفهان اگرچه در خاندان اصفهانی پای به عرصه وجودنهاده اند اما در این شهر نزیسته اند .زبان و ادبیات عربی در اصفهان از قرن چهارم هجری شکل می گیرد و در قرون پنجم وششم به اوج خود می رسد به طوری که در سده 4 ق، ...

منظومه¬ی خسرو و شیرین نامی اصفهانی به عنوان شصت و پنجمین نظیره نویسی از خمسه ی نظامی است. این منظومه ی 4000 بیتی با زبانی ساده و روان و بیانی دل نشین در دوره ی بازگشت ادبی سروده شده است و در مقایسه با خسرو و شیرین نظامی گذشته از تمایز میان زبان دو شاعر، تفاوت هایی نیز از نظر بیان مضامین یا ترتیب نگاشتن برخی رویدادها وجود دارد. خسرو و شیرین نامی اصفهانی که به صورت نسخه ی خطّی موجود است و تاکن...

یکی از مهم ترین اجزای تشکیل دهند? فرهنگ و تمدن در هر یک از جوامع بشری میراث مکتوبی است که از گذشتگان به یادگار مانده است. بی شک تا زمانی که تمامی این میراث مکتوب به صورت علمی و دقیق تصحیح و منتشر نشود چهر? فرهنگی هیچ ملتی به شکل تمام عیار آشکار نخواهد شد.بنابراین تصحیح و احیای نسخه های خطی که همانند زنجیره های مستحکمی فرهنگ دیروز را به امروز پیوند خواهند زد از اولویتهای ادب پژوهان و دانشجویان ا...

آیین سوگواری هر ملّت و قومی بیانگر گوشه ای از فرهنگ و آداب و رسوم آن ملّت است و از این جهت شناخت و عرضه ی آن ها دارای اهمّیّت فراوانی می باشد. در این پژوهش سعی شده است با برّرسی و طبقه بندی آیین های سوگواری ذکر شده در متون منظوم حماسی به بیان آداب و آیین های سوگواری رایج در ایران باستان بپردازیم که برخی از آن ها در آثار شاعران حماسی هر دوره انعکاس یافته و جزو فرهنگ جامعه ی آن روزگار بوده است. سو...

تحقیق که فرهنگ اعلام دیوان حافظ نام دارد، جامع الفبایی اسمهای علم جایها وکسان دیوان حافظ است و در ذیل هر اسم، توضیحی حتی الامکان از تمام جهات برای آن اسم ذکر شده است . اساس کار این فرهنگ بر نسخه مصحح علامه محمد قزوینی و دکتر قاسم غنی از دیوان حافظ است و مشخصات این نسخه را می توان در بخش ماخذ یافت . برای تحقیق حال کسان و جایهای عصر حافظ، از منابع همان عصر استفاده شده و برای باقی فصول، باز منابع ...

اهمّیت نسخه های خطّی، در شناخت جامعه در دوره های مختلف تاریخی، امری است که بر کسی پوشیده نیست. متون ادبی ما در بردارنده اطّلاعات باارزشی از آداب، سنن، فرهنگ و اعتقادات هر دوره بوده، مسیر شناخت تحوّلات فکری، سیاسی و ساختارهای حکومتی آن دوره را بر ما هموار و روشن می کند. این پژوهش به معرّفی و بررسی یکی از نسخه های خطّی « الفیّه »میرزا محمد تقی تبریزی متخلص یه نیّر می پردازد که از شاهکارهای ادبی در حوزه ط...

چکیده نسخه خطی یکی از بهترین مشخصه ها برای معرفی اصالت پیشینه فرهنگ اقوام در دنیاست. شاید نفیس ترین نسخ خطی دنیا در ایران یافت شود. بر اساس آمار رسمی 300 هزار نسخه خطی در ایران وجود دارد در حالی که آمار غیر رسمی از یک میلیون نسخه خطی حکایت می کند. احیای هریک از این کتب خطی پرده ای از ابهامات گذشته برمی چیند و گره گشای مشکلی می گردد و جایگاه فرهنگ و تمدّن اسلامی در جهان اسلام تعیین می گردد. از...

منظومه شعری مقامات حسینی یکی از قدیمی ترین منظومه های حماسی درمورد قیام عاشورا در ادب فارسی است که مرحوم میرزا محمداکبر منشی بمرودی قاینی(1180-1078)دبیر دربار نادرشاه افشار،آن را در سال 1170هجری قمری سروده است.این منظومه حدود 4300بیت دارد که وزن و و قالب شاهنامه فردوسی را دارد. امتیاز این منظومه نسبت به آثار مشابه خود در آن است که برخلاف آن ها نوعی حماسه بوده و لحنی کاملاً حماسی دارد و در هیچ جا...