بسیاری از آثار نویسندگان و شعرای فارسی زبان در طول تاریخ، متأثر از زبان دین و کتاب آسمانی (قرآن کریم) بوده است. ادبای ایرانی در شعر و نثر تعلیمی از زبان و فرهنگ عربی بسیار سود جسته‌اند و به طور مثال در گفتار خود از صناعات ادبی همچون ارسال المثل (= تمثیل)، اقتباس و یا حتی تلمیح از امثال عربی در تبیین، تفهیم و آموزش پیام خویش بسیاربهره برده‌اند چنان که عبارات حکیمانه عربی در متن شاه‌کارهای زبان ف...

مطالعه ی نسخه های خطی، سبب شناخت بیشتر فرهنگ اجتماعی، زبان و واژگان پرکاربرد قدیمی، اصطلاحات متداول و تحوّلات تاریخی قرون گذشته می شود. در این مقاله ابتدا به اهمیّت گرد آوری لغت و جایگاه فرهنگ نامه ها در زبان فارسی اشاره شده و سپس به معرفی نسخه خطی «فرهنگ تحفه السعاده » و جایگاه آن در گسترۀ فرهنگ نویسی در هند پرداخته شده است. این فرهنگ چند زبانه(فارسی، عربی، ترکی و هندی) تالیف «مولانا محمود بن شی...

تشبیه و تنزیه دو واژة متداول در فرهنگ اسلامی است، اما ابن عربی طبق مبانی خاص خود، به ویژه وحدت وجود، تفسیری تازه از آن ارائه می دهد و معرفت صحیح خدای تعالی را در جمع میان تشبیه و تنزیه می یابد و براساس این الگوی معرفتی جدید به جمع میان نصوص به ظاهر ناسازگار دینی در زمینة اسماء و صفات خدای متعال می پردازد. در این مقاله، ضمن تبیین دیدگاه ابن عربی در این باره لوازم الهیاتی نظریه او تبیین می گردد.

هدف اصلی این نوشتار، بررسی چشم‏انداز و افق روابط کشورهای عرب با عراق جدید می‏باشد. عراق جدید جایگاهی متفاوت با عراق دوران صدام حسین در سیاست خارجی کشورهای عرب پیدا کرده است؛ چرا که این کشور در تاریخ، هویت و فرهنگ عربی جایگاه منحصر به فردی دارد. امروزه، امنیت هستی‏شناختی عربی به طور محسوسی با تحولات عراق جدید، دستخوش تغییرات عمده‏ای شده که این روند حساسیت رهبران عرب سنی و عرب‏گرا را برانگیخته اس...

کتاب «التمثیل و المحاضرة»، نوشتة ابومنصور ثعالبی (429-350هـ..ق) یکی از کتاب­های درخشان به زبان عربی است که به دلیل اشتمال بر گوشه­هایی از مثل ها و حکمت های کهن ایرانی در نوع خود کم نظیر است. در میان مثل های موجود در این کتاب, مثل های ایرانیِ عربی شده­ای هستند که ریشه در دوردست­های تاریخ دارند و امروزه در میان ما همچنان رایج­اند. آن چه در این نوشتار به آن پرداخته شده، بیشتر, همین مثل های دیرسالِ آ...

دکتر بشری البستانی به عنوان استاد دانشگاه و متفکر ادبی، یکی از زنان ادیب و متعهد معاصر عراق است که اثر بارزی در فرهنگ عراقی به طور خاص و فرهنگ عربی به طور عام از خود به جای گذاشته است. وی با آثار وزین خود ارزش های بیانی و زیبایی شناختی والایی در گستره ادبیات پایداری و ادبیات عرب بر جای نهاده است. بستانی در هیاهوی "صدای گلوله و مواد منفجره" به دردهای امت خویش پرداخته تا وجدان خفته مردم خویش را ب...

رمان عربی با تحولات نوظهور در جهان عرب، در کنار پیشرفت‌های جهانی در حوزه ادبیات مدرن، هویتی خودبسنده‌تر و کارکردی‌تر نسبت به گذشته یافته است و تلاش نویسندگان بزرگ در اقصی نقاط جهان عرب توانسته ‌است در کنار جریان‌سازی در حوزه اندیشه و زبان، تأثیرات مستقیمی بر جریانات سیاسی و اجتماعی این کشورها نیز داشته باشد. کشورهای شمال آفریقا، به ویژه الجزایر، به دلیل استعمار طولانی مدت فرانسه (130 سال)، فاصل...

دکتر بشری البستانی به عنوان استاد دانشگاه و متفکر ادبی، یکی از زنان ادیب و متعهد معاصر عراق است که اثر بارزی در فرهنگ عراقی به طور خاص و فرهنگ عربی به طور عام از خود به جای گذاشته است. وی با آثار وزین خود ارزش های بیانی و زیبایی شناختی والایی در گستره ادبیات پایداری و ادبیات عرب بر جای نهاده است. بستانی در هیاهوی "صدای گلوله و مواد منفجره" به دردهای امت خویش پرداخته تا وجدان خفته مردم خویش را ب...

روابط انسانی از ضروری ترین مفاهیم پذیرفته شده میان افراد و جوامع بشری است. از میان این پیوند ها روابط فرهنگی، که در دامنه فرهنگ نقش آفرینی می کند، اهمیت بیش تری دارد. فرهنگ فارسی را باید اصطلاحی فراگیرتر از فرهنگ ایرانی بنامیم، زیرا براساس اوضاع تاریخی و دوره های زمانی ای که ایران پشت سر گذاشته و مرزهایی گسترده را در برگرفته و ساختارهای حکم رانی گوناگون و رخ دادهای چشم گیری را شاهد بوده است آثا...

هدف اصلی این نوشتار، بررسی چشم‏انداز و افق روابط کشورهای عرب با عراق جدید می‏باشد. عراق جدید جایگاهی متفاوت با عراق دوران صدام حسین در سیاست خارجی کشورهای عرب پیدا کرده است؛ چرا که این کشور در تاریخ، هویت و فرهنگ عربی جایگاه منحصر به فردی دارد. امروزه، امنیت هستی‏شناختی عربی به طور محسوسی با تحولات عراق جدید، دستخوش تغییرات عمده‏ای شده که این روند حساسیت رهبران عرب سنی و عرب‏گرا را...