اندیشه سیاسی پوپر و هابرماس بر نوعی رابطه عقلانیت و انتقاد شکل گرفته است به صورتی که انتقادگری و عقلانیت دو مفهوم کلیدی در اندیشه های این دو فیلسوف سیاسی محسوب می شوند.سوال اصلی: چرا علیرغم تاکید پوپر و هابرماس به عنصر انتقاد و عقلانیت نظرات سیاسی کاملا متفاوتی دارند؟

یکی از نظریه‌های متداول دربارة عقلانیت علم، عقلانیت به‌مثابة مبناگرایی است که بنابر آن، عقلانیت یک نظریة علمی و مبتنی‌بر داده‌های حسی است که آن نظریه بر آن اساس بنا شده است. اما داده‌های حسی قطعی و یقینی موضوعی است که مناقشات فراوانی را درپی داشته است. در این مقاله، با تمسک به آرای ویتگنشتاین درباب «یقین»، تلقی نوینی از یقینیات یک نظریۀ علمی ارائه می‌شود که، بنابر آن، هر نظریة علمی دارای دوگونه...

تاثیر نزول قرآن کریم بر تزلزل فرهنگ و عقلانیت مسلط عصر جاهلی، مورد اتفاق همگان است. اما چگونگی این تاثیرگذاری، در میان متفکران مورد مناقشه قرار گرفته است. سوال اصلی این مقاله آن است که آیا قرآن کریم عرضه کننده  عقلانیتی مستقل است یا محتوای قرآن کفایت تاسیس یک عقلانیت جامع و مستقل را بدون نیاز به معارف و داده‌های بشری نمی‌کند. ابتدا، نظر منکران عرضه عقلانیت مستقل از سوی قرآن مورد بازخوانی قرار گ...

یکی از مسائل مورد بررسی در حوزه اندیشه سیاسی، توجه به انسان شناسی و نقش آن در شکل دادن به آراء سیاسی متفکران و فیلسوفان است. در این میان مصباح یزدی و مجتهد شبستری به عنوان دو تن از برجسته ترین متفکرانی که آراء سیاسی شان فضای سیاسی کشور را متاثر از خود کرده است، مورد توجه قرار گرفته اند. بنابراین، سوال اصلی که پژوهش حاضر قصد دارد به آن بپردازد این است که، انسان شناسی این دو شخصیت چه تاثیری بر آر...

چکیده ندارد.

در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺼﻠﺘﻬﺎیﻋﻘﻼﻧ ﻴﺖ  ارﺗﺒﺎﻃﻲ  درﺣﻮزه  ﻋﻤﻮﻣﻲ  اﻳﺮاﻧﻲ  ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲ ﻗﺮار  ﮔﻴﺮﻧﺪ. اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﻳﻜﺮد ﻫﺎﺑﺮﻣﺎس  ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ،  ارﺗﺒﺎﻃﻲ  را ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﺎﻣﻞ  ﻳﺎﻓﺘﮕﻲ ﺣﻮز ة  ﻋﻤﻮﻣﻲ  و ﺗﺤﻮل از زﻳﺴﺖ ﺟﻬﺎن  ﺳﻨﺘﻲ  ﺑﻪ ﻣﺪرن ﻣﻲ در ﻧﻈﺮ  ﮔﻴﺮد .ﺑ ﻪ ﻫﻤﻴﻦ زﻳﺴﺖ ﻣﻨﻈﻮر  ﺟﻬﺎن  اﻳﺮاﻧﻲ  ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ  ﻣﺆ ﺛﺮ در ﺗﺤﻮل از ﺳﻨﺖ ﺑﻪ ﻣﺪرﻧﻴﺘﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻲ ﮔﻴﺮد.  ﺗﻮﺿﻴﺢ آﻧﻜﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ   ﺗﺎرﻳﺦ ،  ﺗﺤﻮﻻت   اﺟﺘ...

پژوهش حاضر درصدد است تا به بررسی پارادوکس میان افزایش کمی تحقیقات و نارضایتی محققان از زمینه های رشد نوآوری بپردازد. به این منظور، رابطه عقلانیت و گرایش به نوآوری را در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد آزمون قرار داده است. ضمن بومی سازی در پایین ترین سطح ( چالش دیدگاههای نظری آدورنو و هورکهایمر با یافته های مطالعه اکتشافی ، تحقیقات داخلی و تجر...

مهدی رسول فینی-دکتر عبدالرحمن حسنی فر عقلانیت در معنای حاصل مصدری، امری فرهنگی است که می تواند اشکال متعدد داشته باشد. در جامعه اسلامی لازم است  به قرآن کریم به عنوان منبعی اصلی در تدوین چهارچوب های چنین عقلانیتی در حوزه های مختلف از جمله حوزه سیاست توجه شود.  در این تحقیق،  برای  استنطاق از آیات قرآن در  ترسیم مبانی و چهارچوب های عقلانیت سیاسی، روش پیشنهادی در  کتاب «روش تحقیق موضوعی در قرآن ک...

هدف: هدف محققان در این پژوهش، بررسی نقش واسطه‌ای عقلانیت دینی بین رابطۀ دینداری والدین با تاب‌آوری و سلامت روان دانشجویان بود. روش: روش پژوهش، همبستگی و جامعۀ آماری آن، شامل دانشجویان دختر دانشگاه الزهرا و والدینشان بوده که نمونه‌ای به تعداد 308 نفر دانشجو و پدر و مادر آنها به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. دانشجویان به پرسشنامه‌های عقلانیت دینی میردریکوندی، سلامت روان گلدبرگ و تاب‌آوری کان...