چکیده : موضوع اصلی این پژوهش تجربه و دریافت از مبداء هستی انسان و طبیعت در تفکر و هنر شرق و غرب است و تبیین آن در رابطه با هستی شناسی و مبانی تفکر و سیر اندیشه ، هنر و هنرمندان و جریان های عمده هنری شکل گرفته با گرایش منشا آغازین هنر و تفکر در دو حوزه عمده دریافت و درک بشر در عالم شرقی و غربی مورد تدقیق قرار گرفته و بررسی می شود و اشاره به مفهوم وسیع جغرافیای فرهنگی و معنوی می گردد. مراد از ...

بحث دربارة هنر رمانتیک نزد فیلسوفان بسیار چالش برانگیز بوده است. هگل به عنوان فیلسوف و متفکر ایدئالیسم آلمانی از زمانی که با رهیافت خاص خود به تحلیل هنر رمانتیک پرداخت تاکنون همواره نکته گیری های ژرفش، اندیشمندان پس از او را به تأمل واداشته است. هگل به‌واسطة کتاب «پدیدارشناسی روح» و «علم منطق» مشهور شده است، و متن مستقلی در مورد زیبایی‌شناسی به طبع نیاورده است، اما این به این معنا نیست، که او د...

کربن در طرح عام تطبیقی خود، جایگاهی ویژه برای فلسفۀ تطبیقی هنر قائل است؛ فلسفۀ تطبیقی هنر با نشان دادن مشترکات انضمامی‌تر فرهنگ‌های دینی، امکان برابر نهی آن‌ها و کشف تناظرات موجود را سهل‌تر می‌کند؛ این رویکرد با روش «تأویل باطنی» یا پدیدارشناسی (البته پدیدارشناسی به معنایی کربن مراد می‌کند) میسر خواهد بود؛ این تأویل باطنی مبتنی بر دریافت خاصی از زمان و حقیقت است که فهم به معنای واقعی کلمه که چی...

«زیبایی» یکی از حقایق عالم است که از آغاز تولد در وجود آدمی نهفته است. فیلسوفان غربی از دورۀ باستان تاکنون تأملاتی در خصوص «زیبایی» داشته‌اند؛ اما حکمای اسلامی به‌طورمستقل، کمتر دربارۀ زیبایی نظرورزی کرده‌اند. این در حالی است که با اتکا به آموزه‌های حکمت اسلامی می‌توان «زیبایی» را تبیین و تحلیل کرد. بی‌گمان با واکاوی «زیبایی»، گامی مهم در تولید و تأسیس علم هنر اسلامی برداشته شده است. این مقاله ...

چکیده توماس آکوئیناس با اقتباس دیدگاه‌های پیشینیان خود، به صورت پراکنده در آثارش به مسئله زیبایی و هنر پرداخته و قصد دارد تا میان ساحت زیبایی متعالی و زیبایی محسوس ارتباطی برقرار کند. وی با بیان تعریف زیبایی و مؤلفه‌های آن به تبیین نوعی ادراک زیبایی‌شناختی دست می‌یابد. در این مقاله ضمن تبیین نگاه وی به مسئله زیبایی و بیان تأثیر‌پذیری او از اشارات کتاب مقدس به مسئله زیبایی، ادراک زیبایی‌شناختی،...

چکیده  متخیله قوه ای از قوای نفس انسانی است که معمارِ عالم خیال است. اثر هنری ماهیت خویش را از عالم خیال دریافت می کند. زیرا کار خیال، صورت سازی است و بر اساس شهود هنرمند است که خیال، صور هنری می آفریند. هنر از عالم خیال می رسد و فلسفه از عالم عقل. تصویرگر هنرمند، زیباترین صور خیالی متون ادبی را مصور می کند و بر اساس «رجحان صور زیباشناختی» تصاویر تخیلی از متن داستانی و روایت، تصویرِ خویش را می ...

تضاد از مسائل و موضوعات مهم در حوزه هایی چون فلسفه و عرفان است و خود از قوانین و سنت های قطعی و جاری بر نظام جهان مادی است. عالم طبیعت، عالم صورت ها و کثرت هاست و هرجا کثرت باشد از تضاد و تقابل نیز گریزی نست، چراکه ماده دائم در تغییر و تحول است و کمال عنصر مادی از مسیر همین تغییر و تحولات و تضاد و برخورد میان صورتهای قدیم و صورتهای جدید حاصل می شود.(خلع و لبس) و این امر پیوسته جاری است و جهان ...

این نوشتار، به بررسی و تطبیق مفهوم عرفانی «عالم صغیر» یعنی پنداشتن انسان به منزله جهانی کوچک که در بردارنده تمام عناصر «عالم کبیر» یعنی جهان هستی است در عرفان ایرانیان باستان و مشترکات آن با عرفان اسلامی (= مولوی) می پردازد. با نگرشی اجمالی و کوتاه درباره تاریخچه اندیشه عالم صغیر و کبیر در فرهنگ یونان، هند قدیم، ایران باستان، به تبیین کلّی دیدگاه اسلام بخصوص مولوی در این زمینه می پردازیم. انسانی...

زیبا شناسی آثار کمالالدین بهزاد(9ه.ق)بر مبنای زیبا شناسی اسلامی استوار است.بحث زیبا شناسی قبل از دوره مدرن کاملاً جنبه وجود شناسانه دارد یعنی در این زمینه متفکران مسلمان زیبایی را در ارتباطبا هستی و کل عالم می دبینند. زیبا شناسی مدرن زیبا شناسی دکارتی یا کانتی است. تداوم زیبا شناسی هنر مدرن و معاصر? به این امر بستگی دارد که ریشه های این زیبا شناسی در جهان بینی استوتری تثبیت شده باشد. در این تحق...