مفهوم ناخودآگاه جمعی ، بیش از یک قرن است که مورد پژوهش علمی قرار گرفته است. ناخودآگاه جمعی برای اولین بار از سوی کارل گوستاو یونگ مطرح شد و منظور او ، آن بخش از روان انسان هاست که به دلیل زیستِ طولانی مدت در کنار یکدیگر به صورت مشترک شکل گرفته و از نسلی به نسلی دیگر قابل انتقال است. یکی از عناصر تشکیل دهنده ی ضمیر ناخودآگاهِ جمعی، کهن الگوها هستند. کهن الگوها به مفاهیمی اطلاق می شوندکه از مواجهه ...

ضمیر شأن و قصّه ضمیر مفرد غایبی است که به قصد تأکید و مهم جلوه دادن امری در ابتدای جمله بیان شده سپس به وسیله جمله خبری که بعد از آن قرار می گیرد تفسیر می شود این ضمیر از آن جهت که چیزی به آن عطف نمی شود ومورد تأکید قرار نمی گیرد و مبدل منه واقع نمی شود و همچنین از وجوه دیگری باسایر ضمایر تفاوت دارد. دانشمندان آن را با نامهای متفاوتی مثل ضمیر شأن،ضمیر أمر،ضمیر حدیث، ضمیر مجهول،هاءالعماد و ضمیر ق...

لازمه ی شناخت نمادهای شاهنامه، شناخت بستر و نحوه ی آفرینش و پیدایش نماد، اسطوره و حماسه است. نماد با ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه ذهن آدمی در ارتباط است و سازنده ی زبان اساطیر و حماسه هاست. محور اصلی و بنیادین اسطوره ها، روایت آفرینش است. شناخت جهان در اساطیر بسیار اهمیت دارد؛ این که کائنات چگونه پدید آمده و اینکه چگونه الگو و نمونه ی هرگونه خلقت به شمار می آید. در جریان گذر از اسطوره به حماسه، نب...

هنر مدرن در پی استقلال و قدم نهادن به سوی خودآیینی بوده است. در واقع، هدف هنر مدرن رسیدن به زبانی منحصر به فرد بوده که از بازنمایی و تجسم واقعیت سرباز زند؛ موضوع واجد اهمیت را رها و فرم معنادار را جانشین آن کند.اما مواجهه ی هنرمند ایرانی با هنر مدرن سیر دیگری داشته است. در ابتدای امر، صورت و ظاهر هنر مدرن برای هنرمند ایرانی اهمیت یافت. او به تقلید و رونوشت از ظاهر هنر مدرن به شناخت آن روی آورد....

ضمایر پوچواژهای ضمایری هستند که به هیچ چیز در جهان خارج ارجاع داده نمیشوند و حضورشان در جمله تنها برای اغنای ویژگیهای نحوی است، به همین دلیل به آنها جاپرکن نیز اطلاق میشود. این ضمایر برخلاف اکثر واحدهای واژگانی که سه ویژگی نحوی، واجی و معنایی دارند، ازنظر معنایی تهی قلمداد میشوند. لذا کاربردشان در جمله بیشتر به دلایل نحوی صورت میگیرد و بیش از همه با اصل فرافکن بیشینه ارتباط پیدا میکنند. این ضما...

در کتب صوفیان بزرگ و عارفان سترگ، بارها مشاهده میکردم که ایشان بمدح و ثنای زنان پرداخته و آنان را ستوده اند و از زنهای نامداری چونان «لیلی، سعاد، سلمی، شیرین، زینب لبنب و غیره» نام برده ااند. و یا می دیدم که ضمیر تأنیث در اشعار عربی یا ملمّعات خویش بکار برده اند. بیاد دارم که یکی از استادانم قصیدۀ ابن فارض را تدریس می فرمود، با شگفتگی تمام می گفت: چرا در این اشعار عرفانی همۀ ضمایر مؤنث آورده شده...

در این مقاله سعی می شود نوع مقولۀ تهی در کنترل اجباری (obligatory control) به درون متمم التزامی در زبان فارسی تشخیص داده شود. در این زمینه سه فرضیۀ اصلی مطرح می شود. بر اساس فرضیۀ اول متمم التزامی در ساخت کنترلی به علت ناقص بودن زمان ، ناخودایستا (nonfinite) و مقولۀ تهی از نوع ضمیر مستتر (pro) است. طبق فرضیۀ دوم متمم التزامی خودایستا (finite) است و مقولۀ تهی در کنترل اجباری در متمم التزامی ، از...

یونگ ساختار ذهن انسان را متشکل از دو لایه ی خودآگاه و ناخودآگاه می دانست. او لایه ی ناخودآگاه را به دو بخش ناخودآگاه فردی و ناخودآگاه جمعی تقسیم کرد. مفهوم ناخودآگاه جمعی از اساسی ترین مفاهیم در مکتب روانشناسی یونگ است و در مطالعات روانکاوانه ی وی از جایگاه خاصی برخوردار است. این لایه از ذهن، عمیق، گسترده و مبهم است و برخلاف خودآگاه که منحصر به هر شخص و همیشه قابل دسترس است، مربوط به جمعی از ان...