حلب طی دوران اسلامی از فرهنگ و تمدن درخشانی برخوردار بوده است. از دوره حاکمیت حمدانیان و سپس آل‌‌مرداس در این منطقه، حضور فرهنگی و اجتماعی شیعیان در پرتو سیاستهای حمایتی این حاکمیتها و نیز مهاجرت عالمان و شاعران شیعی از دیگر سرزمینهای اسلامی به حلب، پررنگ‌‌تر شد و مراکز علمی مهمی چون جامع حلب، کاخها، مدارس و کتابخانه‌‌های مشهور در اختیار آنان قرار گرفت، چنان که بازتاب نام و شرح حال عالمان شیعی ...

شیعیان از بدو بوجود آمدن این گروه همواره در نقطه مقابل حکومت های اموی و عباسی قرار داشتند به همین جهت این حکومتها نه تنها از تشکیل موسسات و مدارس آموزشی شیعیان از جهت سیاسی و مالی حمایت نمی کردند بلکه از آن جلوگیری نیز به عمل می آوردند ولی با این حال علاقه به انتقال و گسترش عقاید شیعی باعث شد تا شیعیان از هر فرصت بدین منظور بهره ببرند موسسات و مراکز آموزشی شیعیان امامی از دوران امامت امام محمد ...

چکیده وقوع انقلاب اسلامی در ایران وضعیت سیاسی- اجتماعی شیعیان را در جهان و منطقه دچار تغییر و تحول کرده است و به همین علت امروزه شیعیان از وضعیت بهتری در عرصه های سیاسی- اجتماعی نسبت به دوران گذشته برخوردارند. از این رو مطالعه در حیات اجتماعی شیعیان در یک دوره مشخص روند بهبود در وضعیت آنان را نشان خواهد داد. در همین راستا این تحقیق بر آن است که وضعیت سیاسی- اجتماعی شیعیان لبنان را بعد از پیروز...

بدنبال تسلط سلجوقیان بر ایران و عراق و به سبب حمایت آنان از تسنن، شیعیان با سختگیری فرمانروایان جدید مواجه شدند به گونه ای که پیشوای دینی آنان - شیخ طوسی - مجبور به ترک بغداد شد. اما این شرایط، پایدار نماند و بدنبال تیرگی روابط سلجوقیان در طی سلطنت با دستگاه خلافت، شیعیان با تجدید قدرت سیاسی خود در عرصه ی اجتماعی از قدرت و نفوذ برخوردار شدند و نیز توانستند در عرصه ی فرهنگی ایفای نقش نمایند. نف...

مقتل نگاری حوزه ای از تاریخ نگاری اسلامی است که از همان ابتدا مورد توجه شیعیان قرار گرفت. پس از شهادت مظلومانه امام حسین(ع) و یاران وفادارش در واقعه کربلا با تأکید و تشویق امامان معصوم(ع) برای ماندگاری این حادثه مقتل نگاری گسترش و تحول یافت. وجود مقاتل مظلومیت علویان وشیعیان را همیشه زنده نگه می داشت و از نسلی به نسل دیگر منتقل می کرد. در واقع مقتل نگاری شیعیان نماد و مظهر مظلومیت شیعیان بوده ا...

دو قرن پایانی خلافت عباسیان، دوره‌ای همراه با تحولات مهم و هم‌چنین متفاوت برای شیعیان بود. از نیمه قرن پنجم، بخش مهمی از سرزمین‌های اسلامی زیر سلطه سلجوقیان و سپس خوارزمشاهیان قرار گرفت. سلجوقیان پیرو و مدافع اهل‌سنت بودند، اما روابط آن‌ها با خلافت عباسی فراز و نشیب‌های زیادی داشت. خوارزمشاهیان نیز خود به عنوان یک مدعی در برابر خلافت ظاهر شدند. شیعیان به عنوان یک گروه تأثیرگذار و نقش‌آفرین در ع...

در دورۀ سلجوقی تا پایان فرمانروایی سلطان ‌ملک‌شاه (485 ه.ق)، سیاست مذهبی این حکومت بر پشتیبانی همه‌جانبه از مذهب تسنن استوار بود. لذا فرقه‌های مختلف شیعه وضعیت اجتماعی و سیاسی مناسبی نداشتند. این اوضاع نامطلوب چندان پایدار نماند؛ زیرا سلجوقیان در سال 483 ه.ق. با معضل شکل‌گیری حکومت اسماعیلیان نزاری به رهبری حسن صباح مواجه شدند که هدف غایی آن، برچیدن بساط حکومت سلجوقی بود. این خطر توجه آنان را ب...

با توجه به تغییرات پیش‌آمده در کشور عراق پس از سال 2003، شیعیان که در طول تاریخ عراق در موضع ضعف قرار داشتند، توانستند نفوذ قابل توجهی در ساختار دولت عراق به دست آورند و دولتی شیعی را برپا کنند. شیعیان در قالب احزاب و گروه‌های اسلام‌گرا اهداف خود را پیش می‌برند و اگرچه در بسیاری از جزئیات اهدافشان با هم اختلاف دارند، ولی در اصل کلی هویت‌سازشان، یعنی اسلام و برپایی جامعه‌ای اسلامی، با هم متحد و ...

بویهیان که از نواحی شمال ایران برخاستند، توانستند یکی از معتبر ترین حکومت های ایرانی وشیعی را تأسیس نمایند. این سلسله ایرانی شیعه مذهب در میان سال های 321ه.ق تا 448ه.قبر قسمت های غربی ، جنوبی و مرکزی ایران تسلط یافتند و موفق شدند بر بغداد مرکز خلافت عباسی چیره شوند . ظهورحکومت آل بویه به عنوان یک دولت شیعی و تسلط آنان بر امور خلافت عباسی سبب ایجاد تحولی جدید در حیات اجتماعی و فرهنگی شیعیان گردی...

چکیده به دنبال حمله امریکا به عراق در 20 مارس 2003م. و فروپاشی رژیم بعثی، ساختار سیاسی عراق دچار تحول اساسی شد و ساختار سیاسی جدیدی از دل آن پدیدار شد که بازیگران اصلی آن را گروه های شیعی، کُردها و سنی­ها تشکیل می دهند. معیار این تقسیم­بندی، وجود شکاف­های اجتماعی است. نخستین شکاف، شکاف قومی است که عراق را به دو جامعه کُرد و عرب تقسیم کرده و شکاف دوم، شکاف مذهبی است که موجب تشکیل دو جامعه شیعه و س...