نفس انسانی، در طی قوس صعود، بر مبنای حرکت جوهری و اشتدادی خود، به مرتبه ای دست می یابد که آماده ی دریافت انواع خطورات می گردد. قلب انسان به منزله ی آیینه ای است که صورت های ادراکات حسی یا آثار محرکات درونی در آن انعکاس می یابد و این صور گاهی به نحو تجدّد در قلب ظاهر می شود که آن را «فکر» می نامند و گاهی به صورت تذکر و یادآوری که آن را «ذکر» می گویند. اما تذکر وقتی است که قلب از ادراک امور خارجی ...

در مورد حواس باطنی مباحث بسیاری در علم النفس مطرح شده که عمدتاً مباحث وجود شناختی است، مباحثی از قبیلِ جسمانی بودن یا غیر جسمانی بودن حواس باطنی، شمار آنها، ادلة اثبات کنندة هر یک از آنها.  در این نوشتار، یکی از حواس باطنی به نام «وهم» از منظر معرفت شناختی مورد بحث قرار گرفته است. ضرورت پرداختن به این مسئله این است که قوة واهمه نقش فراوانی در خطای ذهن دارد و فیلسوفان مسلمان، از جمله ملاصدرا، ابن...

پژوهش و تحقیق در خصوص مسئلة ابلیس همواره برای متفکران، اهمیت فوق العاده ای داشته است و در این میان، عارفان مسلمان با رویکرد تأویلی و برداشت هایی بر پایة معرفت ذوقی و شهودی و با بیانی رمزی و شطحی جایگاه منحصر به فردی را به خود اختصاص داده اند. رویکرد مبتنی بر قبول جبر و ارادة ازلی در شقاوت ابلیس و نافرمانی او در سجده بر آدم(ع)، رویکردی است که برخی عارفان اسلامی، به ویژه پیروان مکتب سُکر، به جهت ت...

به منظور ارزیابى پتانسیل شکستگى سطحى ناشى از زلزله، کاربردى جدید از نقشه‏ بردارى بسیار دقیق زمین‏ شناسى با توتال استیشن الکترونیکى ارائه شده است. این روش، امکانى را فراهم مى ‏سازد تا بتوان گسل‏ هاى ثانویه، که کوچکى 30 سانتیمتر جابه‏ جایى عمودى را که در سطح نشان نمى‏ دهند، تشخیص داد. این گونه گسل‏ هاى بسیار کوچک داراى علائم و نشانه‏ هاى توپولوژى  نمی باشند و لذا احتمال زیاد مى‏ رود که مورد توجه ...

در میان انواع شعر امروز فارسى، غزل پست‏مدرن جدیدترین دستاورد از این نوع به شمار مى‏آید. این شیوه به دلیل ویژگى‏هاى خاصى هم‏چون ساختارشکنى‏هاى برآمده از رویکرد پساساختگرایى، چندصدایى بودن، بازى‏هاى زبانى و تمایزگرایى، به همراه نگاه متفاوت و کشف دنیایى جدید، در میان دیگر گرایش‏هاى شعر روزگار ما بارز و برجسته شده است. نکته این جاست که در باب غزل پست‏مدرن چندان بحث و تحقیقى صورت نگرفته است و در میا...

 تبیین و تحلیل عوامل، زمینه‌ها، بسترهاى شایعه و راه‌هاى مبارزه با آن از منظر قرآن است. نویسنده، پس از تعریف شایعه، به نمونه‌هایى از شایعات در قرآن اشاره کرده و شایعات عصر پیامبر را از جمله، شایعات درباره شخصیّت پیامبر، شایعات درباره خانواده پیامبر، شایعات درباره شهادت پیامبر و شایعات درباره صحابه را از نگاه قرآن مورد بررسى قرار داده و در مورد شایعه سازان، شایعه پراکنان، بستر شایعه و زمینه‌هاى اص...

جامعه شناسى تاریخى سبب شناخت بستر، زمینه و ساختار اجتماعى یک جامعه در گذشته مى شود که اعمال و کنش هاى تاریخى در قالب آنها صورت گرفته اند; شناختى ارائه مى کند که شکاف ها و کاستى هاى موجود در مدارک و شواهد مورخان را برطرف مى سازد و موجب پالایش و پیشرفت نحوه تفکر و روش هاى مورخان درباره جوامع گذشته مى گردد. ارزیابى هایى درباره روند تاریخ بر حسب عناصر اساسى و نیروهاى غیرشخصى ارائه مى کند که برضد دی...

مقاله ى حاضر نگاه و رویکردى بیرونى (معرفت درجه ى دوّم) بر پدیده ى تاریخى عاشورا دارد. ابتدا مقدمه اى کوتاه در بیان مفهوم تبیین تاریخى و انواع آن (قانونمند، عقلانى و روایى) ذکر مى شود و در ادامه به پیشینه ى تبیین تاریخى پدیده عاشورا نظر دارد و با گزینش متونى تحلیلى در حوزه ى تاریخ نگارىِ پدیده ى عاشورا، آنها را از لحاظ تبیین هاى قانونمند، عقلانى و روایى مورد ارزیابى وبررسى قرار داده، به شواهد و مص...

مقاله حاضر ، تلاشی است برای معرفی « باربی درویلی » ، نویسنده اخلاق گرای فرانسوی سده نوزده میلادی و بررسی اثر برجسته او ، شیطان صفتان . وی با بهره گیری از علم روانکاوی ، آثار جاودانی از خود به یادگار گذاشته است که این آثار ، متأسفانه به دلیل پیچیدگی های زبانی ، کمتر توجه مترجمان ایرانی را برانگیخته . شیطان صفتان اثر برجسته اوست که مشتمل بر شش نوول است . این اثر به گونه ای روایتگر وضعیت تراژیک و ...