سوررئالیسم مکتبی ادبی است که آندره برتون، نویسندة فرانسوی، در قرن بیستم آن را بنیان‌گذاری کرده و دامنة نفوذ آن به دیگر کشورها هم کشیده شده است. این مکتب با بهره‌گیری از نظریه‌های علمی فروید در روان‌شناسی و نظریه‌های یونگ در اسطوره‌شناسی و نظریات فلسفی- ‌ادبی هگل و هانری برگسون و برخی نویسندگان ادبی پا به‌عرصة وجود گذاشته است. سوررئالیسم معتقد است که یک اثر ادبی باید محصول ذهن و روان ناخودآگاه خ...

در این جستار برآنیم تا بر پایة یافته‌های دبستان روانکاوی یونگ، ابیاتی از حافظ را بررسیم. کارل گوستاو یونگ نخستین بار پرده از سویة ژرف و کیهانی وجود انسان، یعنی «ضمیر ناخودآگاه جمعی» باز کشید و نشان داد که این نهاد پنهان، چه سان از راه کهن الگوها در چگونگی اندیشه و رفتار انسان نقش گذار است. در این جستار نشان داده ایم که ضمیر ناخودآگاه جمعی و کهن الگوهای آنیما و دایره- که از پر نمودترین کهن الگوه...

 امروزه بیشتر کارکنان و کارفرمایان به دنبال بکارگیری الگوهای انعطاف پذیری هستند؛ اما هر کدام به دلایل مختلف. از یک سو کارکنان به دنبال ایجاد هماهنگی میان کار و زندگی خود هستند که یک روش مناسب برای کمک به آنها به منظور دستیابی به چنین هماهنگی، استفاده از الگوهای انعطاف پذیری است و از سوی دیگر، کارفرمایان به دلایل مالی و کسب و کار به دنبال بکارگیری الگوهای انعطاف پذیری هستند. بنابراین یکی از چالش...

«پیوند واژگان» و «تراکم معانی» از بنیادی‌ترین ویژگی‌های یک سروده خوب است. این ویژگی‌ها، همواره، در دوره‌های شعر فارسی در کانون توجه سخن‌سنجان بوده است. تازه‌ترین دیدگاه‌های ادبی شعر امروز ایران نیز، در پیشروترین گونه‌های خود، «تراکم معانی» و «پیوند واژگان» را از عوامل برتری شعر به شمار می‌آورند. درباره تناسبات لفظی سروده‌های حافظ، تا کنون نوشته‌های بسیاری پدید آمده است. در این نوشتار، برای پرهی...

قرآن کریم، معجزه بزرگ حضرت ختمی مرتبت، گنجی بی پایان است که با ظهور اسلام بر ایشان نازل شد. با گذر زمان، سرچشمه های شگفت و تازه ای از این کتاب آسمانی کشف می شود. به نظر می رسد یکی از ابعاد اعجاز قرآن که تا کنون کمتر بدان پرداخته شده است، اعجاز نهفته در موسیقی و نظم آوایی قرآن است. تأثیراتی از پس صوت و کلام که از تلاوت آیات قرآن و موسیقی دلنشین حاصل از آنپدید می آید و نه از پس معانی و محتوای ارز...

یکی از ره آوردهای ادبی قرآن ابتکار و آفرینش داستان های هنری واقعی است. خداوند متعال با اسلوبی متین و مستحکم عناصر داستانی رخدادها را به نمایش می کشد. از جمله داستان هایی که در آیات شریفه به تصویر کشیده شده داستان حضرت سلیمان است. از آنجا که داستان امرزه اهمیت دارد، داستان حضرت سلیمان هم به عنوان یکی از زیباترین داستان های قرآن رویکرد تفسیری ادبی و هنری جدید می طلبد. آنچه در مورد سلیمان نبی در ق...

تحولات چند سال اخیر شمال آفریقا که به برکناری دیکتاتوری‌های قدیمی تونس و مصر منجر شد از جمله حوادث جالب و شگفت چند سال اخیر محسوب می‌شود که اذهان بسیاری از اندیشمندان را متوجه خود کرده است. این مقاله قصد دارد خوانشی تازه از علل وقوع تحولات مصر در سال 2011 که به برکناری حسنی مبارک منجر شد ارائه کند. لذا، در پاسخ به چرایی وقوع انقلاب مصر، از رویکرد ساختاری نئوپاتریمونیالیسم در تبیین این پدیده...

شهر حلّه در سده پنجم به دست خاندان شیعی بنی مزید بنا شد و خیلی زود به یکی از پایگاه های رسمی شیعیان امامی و محل برگزاری محافل و حلقه های درسی آنان تبدیل شد. حضور بزرگانی همچون ؛ ابن ادریس حلّی ،علامه حلّی ، محقق حلّی و فخرالمحققین نام حلّه را پر آوازه ساخت و بسیاری از دانشیان نامدار شیعه را از سایر مناطق جهان اسلام راهی شهر حلّه نمود و زمینه رونق شگفت علمی این منطقه شیعه نشین را تا بالاترین مرتبه حوز...

باور کلی گروهی در ایران آنست که مردم کشورهای غربی، مخصوصأ دانشمندان، فلاسفه، و شخصیت های ادبی، افکارمادی داشته و از سکولاریزم حمایت می کنند و انتظار می رود که در آثار ادبی نیز مادیگرایی و سکولاریزم تبلیغ شود. به همین دلیل بسیار شگفت انگیزاست که درون مایهء اصلی داستان کوتاهی به قلم نویسنده ای غربی، رد مادیگرایی و افکار سکولار باشد و جهان آخرت را هم مورد بحث و مداقه قرار دهد. عنوان این داستا...

خوابنامه­ها، یکی از انواع متون ادبی هستند که گاه در قالب تعبیر خواب و زمانی به صورت شرح یک خواب نگاشته شده­اند. یکی از دوره­های تاریخی در­خورتوجه از بعد خوابنامه­نویسی، عصر قاجاریه است. خوابنامه­های عصر قاجار، مضامین انتقادی، سیاسی و اجتماعی را در خود جای داده­اند. در میان این خوابنامه­ها می­توان به آثاری چون خلسه اعتماد السطنه، رؤیای صادقه­ سید جمال الدین واعظ اصفهانی، رؤیای صادقه محمد حسن تاج...