ابوتمام نیز مانند سایر شعرای عربی سرای، چنان متاثر از جلوه ها و مناظر طبیعی است که گویی یکدم از آنها نظر برنگرفته است تاجایی که بیشتر وصف های موجود در دیوانش مختص به طبیعت و مظاهر آن چون بهار، باران، ابر، رعد و برق، گلها و شکوفه ها و سبزه های عطرآگین می باشد قسم دوم شعر وی در وصف ، مختص به وصف میدانهای نبرد است که بیشتر در خلال مدایح وی نهفته است و نیز بخشی مستقل و اندک به عنوان "باب الوصف " در...

این رساله موضوع بدبینی را در مورد شاعران برجسته عرب (مثل بشاربن برد، ابوالعلاءمعری و ... ) دوره عباسی بررسی کرده است .

وصف چشم، یکی از مهم­ترین موضوعات غزل بوده و ارتباط ژرفی با مسأله زیبایی­شناسی دارد. پژوهش حاضر در صدد است با پرداختن به روند تغییراتِ این عنصر زیبایی­شناختی در نزد شاعران غزل­پرداز عربی از زمان جاهلی تا عصر عثمانی (مملوکی) به نوعی به توصیف و تبیین تاریخی از زیبایی­شناسی چشم در نزد شاعران عربی دست یازد. مهم­ترین یافته های این پژوهش که با روشی تحلیلی- توصیفی نگاشته شده است، بیانگر آن است که ذوق «ز...

چکیده اسطوره سندباد در هفت قصیده از دیوان صلاح عبدالصّبور آمده است. این اسطوره در شعر وی بر مضمون­­هایی همچون: سرگشتگی، فرار از واقعیّت­های تلخ زندگی، شناخت و معرفت و سرکشی و نوآوری دلالت دارد. سندباد به روش­های گوناگونی در شعر عبدالصّبور آمده است؛ گاهی نقاب شاعر است و گاهی قهرمان روایت اوست. حضور وی اشاره­وار، نمادین و با گفتگوهایی گاه عامیانه و گاه عالمانه است. سندباد در شعر عبدالصّبور سه چهره مخ...

یکی از مطرح ترین و گیراترین مباحثی که اکنون توجه منتقدان شعر معاصر عرب را به خود جلب کرده، بحث نقاب و کارکرد آن است که در بین فارسی-زبانان کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یافت ها و دریافت های ما در این جستار متوجه نقاب و کارکرد آن می باشد. پرسش هایی که در اینجا در گسترة دید خود قرار دادیم و تلاش نمودیم تا به آنها پاسخ بگوییم از این قرار است: نقاب چیست و ریشه های آن را باید در کجا جست؟ بین چهره ه...

محمد الماغوط، نویسنده، شاعر، نمایشنامه نویس، روزنامه نگار، هنرمند تئاتر و تلویزیون، یکی از مطرح‌ترین شخصیت‌های فرهنگی معاصر ادبیات عربی است که تأثیر قابل توجّه و شگرفی در دنیای ادب و فرهنگ معاصر عربی به جای نهاده است. این شخصیت برخلاف دیگر نامداران ادبیات معاصر عربی هم چون نزار قبانی، بدر شاکر السیاب، البیاتی، ادونیس، محمود درویش و … و با وجود هم عصر بودن با آنان و نوآور بودن در شعر سپید عرب و ...

قافیه همواره، از ارکان اصلی و کلیدی شعر فارسی بوده است؛ ازهمین‌رو، شاعران زمانی را صرف قافیه‌پردازی کرده‌ و به آن اهمیت زیادی داده‌اند. از سده‌های ابتدایی شعر فارسی تا به امروز، تغییرات زیادی در قافیه‌ها رخ داده است. گونه‌ای از قافیه‌ها را در شعر برخی از شاعران می‌بینیم که تا زمان خاصی وجود داشته و بعد از آن به کار نرفته‌اند؛ قافیه‌های «اماله» و قافیه‌های «دال – ذال» ازجمل...

ایرانیان، در طول تاریخ، در پیشبرد ادبیات عربی، سهم زیادی به خود اختصاص داده­اند، به­طوری که در صرف و نحو، علوم بلاغی، لغت، شعر، کتابت و ... نام ادیبان و علمای ایرانی بر تارک علوم می­درخشد. نقش ایرانیان در تولید شعر و انواع نثر از چنان اهمیتی برخوردار است که نویسندگان بسیاری انگیزة ایرانیان را در روی­آوردن به زبان عربی بررسی کرده و به بیان میزان هنرآفرینی نیاکان ما در این زبان پرداخته­اند.

   قرن بیستم شاهد تحول و دگرگونی عمیقی در همه رشته های هنری است، شعر نو نیز یکی از تحولات بزرگ به شمار می آید که افقهای تازه ای را در برابر دیدگان گشوده است. مورخان و ناقدان درباره تاریخ دقیق پیدایش شعر نو با یکدیگر اختلاف نظر دارند. اما آنچه مسلم است این است که شعر نو به عنوان پدیده ای جدید در حوزه ادبیات در ایران و کشور های عربی و حتی کشور های اروپایی به دنبال تغییر و تحولات در ساختار و مضمون...