نهضت بیداری اسلامی درکشورهای عربی و حملة عراق به ایران، به عنوان رخدادهای بزرگ قرن بیستم، طبع شاعران را تحت الشّعاع قرار داده است؛ آنان همدوش رزمندگان به پاخاستند و در قالب واژگان، مضامینی همچون شهادت و استقامت در راه حق را در برابر مضامینی چون ظلم و استعمار قرار داده‌ و بدین نحو تصاویری را که یا دارای بار عاطفی مثبت است و یا حقیقت و حالتی منفی دارد، خلق کرده‌اند؛ نگریستن از این زاویه به شعر معا...

افضل‌الدّین بدیل بن علی خاقانی شروانی، متخلّص به خاقانی (ولادت: ۵۲۰ق در شروان –وفات: ۵۹۵ق در تبریز) در ادبیّات کهن فارسی، شاعری شاخص، تأثیرگذار و منحصربه‌فرد است؛ ازآن‌رو که در شعر خود اجازۀ ظهور و بروز به «من» خود را به‌تمامی می‌دهد. او در اشعارش فقط در مقام شاعر ظاهر نمی‌شود، بلکه سیمای انسانی را به­تماشامی‌گذارد که عاطفی، هیجانی، عشق‌طلب، مبارزه‌جو، آزادی‌طلب، آزاده‌خو و انسان‌گراست؛ این اوصاف،...

شعر گفتار در دو دهه اخیر گسترش قابل توجهی یافته و درباره آن مطالبی پراکنده و ادعاهایی متفاوت مطرح شده است. با وجود این، هنوز تحقیق بی‌طرفانه و مستقلّی درباره آن صورت نگرفته است تا با جمع‌آوری و طبقه‌بندی دیدگاه‌ها و تطبیق نقادانه آن با نمونه‌های شعری ارائه شده، بتوان سخنی علمی و مستدل بیان کرد. در این مقاله ضمن تحلیل ویژگی‌های غیر زبانی شعر گفتار در چهار حوزه اصلی ساختار، موسیقی، تخیّل و محتوا، م...

حاصل این پژوهش نشان می دهد، محتوای قصاید حبسیه دو شاعر در زمینه های، حسب حال، شکوائیه آمده است. زبان هر دو شاعر خراسانی است. زبانی ساده و روان و به دور از آرایش های دشوار ادبی است. موسیقی شعر و نوع آن با توجه به روحیات دو شاعر فرق می کند، موسیقی شعر در حبسیات مسعود سعد عاطفی تر است و در حبسیات ملک الشعرای بهار، حماسی تر می باشد. از نظر تخیل هر دو شاعر تصاویر زیبایی در حبسیات خود بکار برده اند. ...

چکیده: شعر کلامی است با بیانی تخیّلی و عاطفی. سیمین بهبهانی از جمله هنرمندان توانای معاصر ایران است که برای بیان اندیشه ها و انتقال احساس و عاطفه ی خود زبان شعر را برگزیده است. او افکار و احساسات لطیف خویش را در قالب چهارپاره و بخصوص غزل، به زیبایی مطرح می سازد. پژوهش حاضر به بررسی ساخت هنری شعر این شاعر ارجمند در سه مجموعه ی شعر او، "جای پا" ، "رستاخیز"و"یکی مثلاً اینکه" ، از نظر نوع زبان و بر...

ادبیات یکی از تجلی‌گاه‌های مهم و اصیل تفکر و احساس انسان دربارة مرگ است. قدیمی‌ترین حماسة جهان، «گیل گمش» و آثار ادبی و فلسفی دوران جدید، این نگرش را همواره متجلی ساخته‌اند. شعر فارسی نیز از این اندیشه‌ها و عواطف جدا نیست. رویکرد شاعران قدیم و معاصر به مقولة مرگ متفاوت است. شاعران قدیم، مرگ را بیشتر با نگاهی‌ مذهبی، تعلیمی و عرفانی در می‌آمیختند؛ حال اینکه شعر «مرگ‌اندیش» و «مرگ‌نگر» یا «مرگ‌زد...

برجسته‌سازی ویژگی و مشخصۀ زبان ادبی است. اثر ادبی به این وسیله از واقعیت موجود جهان واقع و نیز ساخت آشنای متن آشنایی‌زدایی می‌کند. برجسته‌سازی را می‌توان با هنجارگریزی زبانی، یعنی انحراف هدف‌مند، نقش‌مند و غایت‌مند از قواعد کلی زبان، یک‌سان شمرد. هنجارگریزی نوشتاری یکی از انواع هشت‌گانۀ هنجارگریزی است که «لیچ» از آن‌ها نام برده‌است و بسیاری از شاعران معاصر از این شیوه برای افزودن معنا یا معناها...

مجموعة شعری تحوّلات العاشق، اثر ادونیس شاعر نام­آشنا و معاصر عرب است. در این مقاله با تکیه بر روش استقرایی مبتنی بر توصیف و تحلیل، به تبیین مؤلفه­ها­ی سبکی تحوّلات العاشق در لایه­های مختلف ادبی و زبانی پرداخته شده است. در این پژوهش با بررسی کلّی این مؤلفه­ها در دو سطح ادبی و زبانیِ و با تکیه بر مشخّصه­های بارز سبک شعری شاعر به تحلیل سطح فکری پرداخته شده و سطح فکری به‌صورت جداگانه مورد بررسی قرار نگر...