در شعر نو ایجاز با جهت‌گیری جدید و ساختی متفاوت ظهور کرده است. شاعران معاصر رویکرد به نمادگرایی را عاملی برای ایجادِ ایجاز و فشردگی هنری یافته‌اند و به‌کمک این ترفند هنری و بلاغی، حوزۀ مفهومی شعر خود را وسعت بخشیده و تزاحم و تراکم تصویری را که از عیوب شعر پیشینیان بود از شعر خود دور ساخته‌اند. در این نوشتار با بررسی ویژگی‌های ایجازی نماد همچون نداشتن قرینه، اتحاد تصویر و اندیشه، بی‌کرانگی و ابها...

شعر به عنوان یک هنر شناخته می شود و آنچه موجب تقویت جنبه هنری آن می شود،استفاده بجا و ماهرانه شاعر از عناصر تصویر ساز است.کاربرد خیال و عناصر تصویر ساز ،وجه تمایز زبان شعر را از دیگرگونه های زبانی فراهم می سازد.شاعر با استفاده از فضاسازی و تصویر آفرینی با کمک تشبیه،استعاره، کنایه و... به واژه ها معنی و مضمونی تازه می بخشد، این کار سبب می شود، واژه ها کاربرد طبیعی خود را از دست داده و معنای اصلی...

طبیعت و عناصر آن از دیرباز در شعر فارسی تجلی یافته است. در شعر سبک خراسانی که ویژگی بارز آن طبیعت گرایی است، این نمود جنبه ی عینی و ظاهری می یابد. دیوان شعرای سبک خراسانی همچون منوچهری و فرخی و دیگران سرشار از وصف های رنگارنگ از طبیعت پیرامون آن هاست. تصویر فصول سال، گل ها و عناصر دیگر در شعر این شعرا، آئینه ی تمام نمای زیبایی طبیعت و جهان واقع است. اما تصویر طبیعت در شعر سبک عراقی، تصویری درون...

شاعر همچون نقاش، پیکرتراش و آهنگسازی است که با هنر شعر تصاویر ذهنی خود را به نمایش می گذارد. قصاید معلّقات سبع به مثابه یکی از زیباترین شاهکار ادبی، مشحون از انواع صورت پردازی است؛ تصویرهایی که از صور شنیدنی، دیدنی، بوییدنی، لمس کردنی، چشیدنی و متحرّک نشأت می گیرند. در این مقاله، «تصویر شنیداری» این قصاید بررسی شده و با ارائه شواهدی معلوم گشته است که صاحبان معلّقات علاوه بر استعمال الفاظ «صدا معنا...

غزل های حافظ و ترانه نامۀ پترارکا (1304-1374 م)، دست کم در سه ویژگی، زمینه ای مشترک دارند: (الف) از دیدگاه چونی، هر دو اثر اوج شعر غنایی عاشقانۀ قرون وسطی هستند: یکی در ادب پارسی، دیگری در ادب اروپایی؛ (ب) از دیدگاه ترتیب زمانی، هر دو دیوان در سدۀ هشتم هجری (چهاردهم میلادی) سروده شده اند، و (ج) از دیدگاه چندی، غزل های حافظ به تصحیح دکتر خانلری 4092 بیت (یعنی، نزدیک 8184 مصرع) دارد، و ترانه نامۀ...

میان شعر حافظ و کلام غیبی قران پیوستکی وجود دارد و این پیوستکی تنها در پیوندهای لفظی و معنایی خلاصه نمی گردد بلکه فراتر از آنها اسلوب بین بیانی و ساختار زبانی را نیز در بر می گرد. نوشتار حافظ سعی دارد آثار و نشانه های ساختار زبان و فنون بلاقی فنون کریم را در صورت و ساختمان غزل حافظ بررمی نماید. موضوعات عمده بحث عبارتند از : شیوهبیان و ترکیب کلام ، تنوع موضه ع در محور افقی تعدد وجو ه معانی، صحنه...

شعر وسیله ای برای انتقال احساسات ، فرهنگ ، منابع فکری ، و تجربه هاست . و شاعر با افزودن تصاویر ، موسیقی ، خیال و عاطفه به اشعارش ، زبان شعری خود را خلق می کند . هر شاعری دارای زبان شعری خاص خود است که تجربه های شخصی وی را نشان می دهد . زبان شعری در 4 عنصر منعکس می شود : تصویر ، موسیقی ، قاموس شعری و موقعیت . تصویر از برجسته ترین عناصر شاعر در تحلیل معنا و زیبایی شعر است ، و شاعر در انتخاب تصویر...

یکی از اشکال شعر از دیرباز تاکنون شکل کوتاه آن است. این فرم که در دوره ی معاصر به یکی از گونه های شعر فارسی تبدیل شده، در سال های اخیر بیشتر موردتوجه قرار گرفته و در حال استقلال است. صرف نظر از نام هایی که پیش از دوره ی معاصر بر این شکل شعری نهاده اند، در عصر حاضر از نیما تاکنون عناوینی چون طرح، شعرک، هایکو، فرانو، آنک، شعر پیامکی و... بر نوع خاص آن اطلاق می شود؛ ولی گاه این مفاهیم خاص با مفهوم...

از زمینه‌هایی که در اشعار دورة اولیة شاعران ادب فارسی نمودی آشکار و انکارناشدنی دارد، وجود عناصر اشرافی در جوف تصویر و خیال‌پردازی سخن‌سرایان است. یکی از شاعرانی که به جهت اتّصال به دربار و زندگی اشرافی خود، بی‌گمان در بازتاب این عناصر در شعرش برکنار نمانده، ابوالنجم‌احمدبن‌قوص‌بن‌احمد منوچهری دامغانی (432 هـ.ق) است. تاکنون توجه بیش‌تر پژوهندگان معطوف به جلوه‌های تصویری و وجوه مشترک شعر این شاعر...

هدف مقاله حاضر آن است تا با بررسی روند تصویرسازی‌های ادبی در قلمرو تخیّلات شاعرانه که از مباحث بنیادین و قابل‌توجّه در بلاغت امروزی است؛ به معرفی سطوح مختلف خیال در این تصاویر بپردازد. مساله بنیادی این مقاله که نگارندگان در پی پاسخ‌گویی به آن هستند، کیفیت ظبقاتی تصاویر شعری معاصر از نظرگاه خیال و سطوح ادراکی شاعران، گذر از لایه‌های سطحی ومیانی تخیّل آن‌ها به لایه‌های درونی و عمیق و نمایش توانایی‌ه...