بررسی و تطبیق اندیشه و شعر دو شاعر بزرگ ایران و لبنان - مهدی اخوان ثالث و ایلیا ابوماضی - به ما این توانایی را می بخشد تا با واقعیت های اجتماع این دو شاعر، در یکی از حساسترین دوره های تاریخ خاورمیانه آشنا شویم. شعر این ، ناله مردم دردمندی است که استبداد و استعمار فریادشان را در گلو شکسته و برای ابراز وجود مجالی نیافته اند. از این رو، درک پیام شعری اخوان و ابوماضی ، از سوی مردم مشرق زمین به منزل...

در این مقاله به بررسی ریخت شناسانۀ شعر «کتیبه» اخوان ثالث پرداخته ایم. به این منظور، نخست به تعریف ریخت شناسی پرداختیم، سپس روایت اسطوره ای «کتیبه» را از منظر این نظریه، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم و به خویشکاری­ ها، شخصیت ها و حرکت های روایت تقسیم کردیم. «کتیبه» از شعرهای روایی اخوان است که شکلی نمایشی و دراماتیک دارد. شیوۀ روایت و داستان پردازی در این شعر به گونه ای است که شاعر با توصیف های...

نوع ادبی حماسه ی شکست، موضوعی است که در ادبیات ما-کلاسیک و معاصر- آن چنان که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته است. هرچند با تحقیق و تفحّص در آثار شاعران دوره های مختلف، بخصوص شاعرانی که زمان زندگی آنان پس از یک شکست تاریخی و اجتماعی بوده است، ردپایی از حماسه ی شکست را می توان یافت. تأثیر این شکست های تاریخی را پس از شکست ایرانیان از اعراب و نیز حمله ی خانمان برانداز مغول، به خوبی می توان در آث...

گرچه از عصر جهان بینی اسطوره ای یعنی عصری که انسان می خواست با نیروی خیالین و به زبان اسطوره، خود و جهان خود را تبیین کند، قرن ها گذشته است، اما انسان هرگز نتوانسته است از جاذبه ی جادویی اسطوره بی نیاز بماند. هنرآفرینان گاه با انطباق اساطیر کهن با شرایط موجود و گاه با اسطوره سازی از مفاهیم و مسائل عصر و نیز شخصیت های تاریخی به بازسازی و نوسازی آن دست یازده ، از نیروی عظیم خیالین آن بهره گرفته ا...

برطبق روان شناسی تحلیلی یونگ، روان انسان تشکیل یافته از سیستم های روانی است که به «کهن الگو» (archetype) و نمونة مثالی شهرت یافته اند. این پژوهش بر آن است تا کهن الگوی سایه را به منزلة مهم ترین و بارزترین کهن الگویی که در اشعار شاعر بزرگ معاصر، مهدی اخوان ثالث، بازتاب یافته است بررسی و تحلیل کند. از آن جا که کهن الگوی سایه در شخصیت انسان دارای کارکردهایی است که مربوط به جنبة منفی شخصیت انسان می...

شعر میراث، در آخر شاهنامه، از زمان چاپش در 1338 تاکنون با اقبال فراوانی روبه‌رو بوده که بازنشر آن در کتاب‌ها و تارنماهای مختلف نشانۀ این اقبال تواند بود؛ امّا تفسیرهای نوشته شده بر آن، اشارات بسیار اندک و اغلب اشتباهی است که دربارۀ بندهای آشنا در نیمۀ نخست شعر نوشته شده و سایر بندها در نیمۀ دوم فروگذاشته شده که نشان از دیریابی و ابهام‌ بخش‌هایی از آن دارد؛ لذا در این شعر، دوگانه‌ای ناساز (جاذبیّت...

در این پژوهش سعی شده است با بررسی پیوند شعر معاصر با شعر کلاسیک، سرچشمه های اصلی شعر نیمایی آشکار شود و شعر معاصر به عنوان یک حلقه از حلقه های شعر فارسی به شمار آید؛ زیرا بخش عمده ای از تمایلات منتقدان معاصر در جهت این است که شعر معاصر را پدیده ای وارداتی معرفی کنند.در این پژوهش ابتدا مهمترین ویژگی های سبک خراسانی در سه حوزه ی زبانی، ادبی و محتوایی بیان شده است.در بخش های بعدی رساله به تأثیر سب...

محور اصلی شعر فارسی انسان و هستی است و ابعاد مختلف وجودی انسان به چند گونگی ارائه شعر انجامیده است . زاویه دید و استفاده از زبانی مناسب برای بیان این نگرش ، تفاوتهایی را در شیوه های شعر فارسی ایجاد نموده و سبک های مهم شعر فارسی براساس این زاویه دید و عناصر زبانی تدوین شده است . این پایان نامه در هشت فصل تنظیم شده است : فصل اول: مقدمه : در این فصل به چگونگی تغییر و تحول قالب قبل از نیما و قالبها...

چکیده یکی از مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم، سیاحت و سفر است. رمانتیک‌ها به سفر اهمیّت بسیاری می‌دادند و انواع سفر – جغرافیایی، تخیلی، نمادین و تاریخی- در آثارشان نمود و ظهور بسیاری داشت. از آنجا که روحیات شاعر رمانتیک با انزوای فردی و بیگانگی از محیط جامعه آمیخته است، بنابراین به رفتن از نقطه معلوم و عزم سفر به مکان نامعلوم - به خصوص شرق- تمایل داشت. مهدی اخوان ثالث یکی از شاعران برجستۀ مع...

ساحت وجودیِ هنرمندان و شاعران، کانون تناقض­ بین نومیدی و خوش­بینی و سایرِ متغیّرهای روحی است. به لحاظ جامعه­شناختی و پدیداری، نومیدی و بدبینی التهابی است روحی و روانی ناشی از بحران­ها و شکست­هایی که عمدتاً از جانب محیط و اجتماع بر ذهن و ضمیرِ انسان عارض می­شود. از منظر جامعه­شناسیِ ادبیات، در کانسِپت شعر معاصر فارسی، آثار و اشعار اخوان ثالث (م.امید) بیش از اشعار دیگر اقرانش دارای درون­مایه­های غم، نوم...