بثّ‏ الشکوی‌ ‌نوع‌ ادبی‌ جهانی‌‌ است که‌ محتوای‌ آن‌ در میان ادبیات‌ تمامی‌ ملل‌‌، مشترک‌‌ و تاریخچه آن به امتداد عمر بشریت، طولانی است. چون در بثّ‏ الشکوی‏ شاعر از عواطف‌ خود سخن می‏ 'وید، از نظر ماهیت جزو ادب غنایی و به شدت از روحیات و شرایط زندگی شاعر متأثر است. در متن و بطن آثار نگارین شهریار، موضوعات و مضامین مختلفی وجود دارد، که از جملۀ آنها می‏توان به گلایه‏ ها و شکایات مختلف با بسامد بالا...

در جامعه اسلامی تحت تأثیر آموزه های دینی و تعالیم قرآنی زمینه مساعدی برای آثار حکمی و اخلاقی وجود دارد. در ایران پیش از اسلام نیز به ویژه در عصر ساسانی دانش هایی به صورت اندرزنامه، پندنامه، وصایا و امثال آن با عنوان هایی مانند آداب و حکم، حکمت عملی، پند و فرمان های اخلاقی وجود داشت، تا جایی که حتی بر تاج شاهان و حاشیه ی لباس ها نیز نگاشته می شد. در این تحقیق می کوشیم حکمت عملی را به عنوان بن ما...

یکی از شیوه­های تشخیص سبک و تمایز مکتب­ها، بررسی صور خیال است. در این میان، تشبیه یکی از عناصر اصلی صور خیال در ادبیات هر ملتی است که بسیاری از صورت­های دیگر از آن مایه می­گیرند. از میان صور خیال که مهم‌ترین وجه تمایز سخن ادبی از غیر آن است، تشبیه جایگاه خاصی دارد. این عنصر ادبی در سیر تطور ادبیات فارسی، کارکرد خود را پیوسته حفظ کرده است. در شعر معاصر، هوشنگ ابتهاج یکی از شاعران برجستۀ معاصر به...

قالب مستزاد در شعر کهن فارسی مهمّ‌­ترین پیشینه برای شعر نیمایی قلمداد شده ­است. با انتشار شعرهای منتشرنشدۀ نیما یوشیج در سال­‌های اخیر، بخش مهمّی از آزمایش­‌های او در این قالب آشکار گشته ­است. نیما مستزادهای خود را غالباً در قالب مثنوی ساخته ­است که سابقۀ چندانی در سنّت مستزادسازی شعر فارسی ندارد. مثنوی­‌های مستزاد نیما با شکل‌­های مبتکرانه‌­ای که گاه در ترتیب ابیات و مصراع­‌های افزوده و نیز الگوی ...

کودتای 28 مرداد 1332 از جمله حوادثی است که بر افکار و عمق احساسات عمومی ایرانیان تأثیر گذاشته و درون‌مایه‌ای از احساسات نومیدانه، سرخوردگی و دل‌مردگی را به ارمغان آورد که گرمای مرداد را به سردی زمستانی بی‌روح مبدل کرد. در این برهه از زمان که داستان، نقاشی و هنرهای دیگر در بازتاب واقعیت‌های اجتماعی، هنوز چندان جدی گرفته نمی‌شدند، شعر به مثابه پرچمدار هنر و فرهنگ چونان آیینه‌ای که توان بازتاب بسی...

یکی از مشخصات اصلی شعر نیمایی، در مقایسه با شعر کلاسیک ،تحول در انواع موسیقی کلام به ویژه کاربرد موسیقی میانی و درونی است که در اشعار نیمایوشیج قابل توجه و بررسی است. در این مقاله به شیوة توصیفی، تحلیلی و کمی به بررسی کاربرد انواع موسیقی درونی در اشعار نو و نیمه سنتی نیما پرداخته می‌شود. ابتدا به طور کوتاه به اهمیت موسیقی درونی توجه شده و سپس انواع موسیقی میانی شامل سجع، جناس و اقسام تکرار،تکر...

     بررسی گونه ‏های ادب غنایی و چگونگی کاربرد آن ها در شعر معاصر می تواند ما را با جنبه های تازه ای از شعر دراین مقطع آشنا سازد در این مقاله گونه ‏های ادب غنایی در دو مجموعه شعر سیاه مشق (کلاسیک) و تاسیان (شامل اشعار نیمایی و سپید) از هوشنگ ابتهاج بررسی می شود و هر کدام از این شاهدهای شعری از منظر زیبایی‏شناسی و دیدگاه‏ های غنایی تحلیل می‏گردد. یافته های پژوهش نشان می‏دهد بیشتر گونه ‏های ادب غ...

مرثیه، شعری است که در ماتم گذشتگان و تعزیت بازماندگان و اظهار تأسّف و تالّم بر مرگ عزیزان از دست رفته یا حوادث و بلایای ناگهانی یا طبیعی و... سروده شده است. سوگ سروده­های ادیبان برای دیگر شاعران را می­توان از قدیم ترین انواع شعر رثائیه دانست که نخستین نمونه های آن در دیوان رودکی در رثای شاعری به نام مرادی و یا در مرثیه­ی شهید بلخی یافت می شود. در دوره­ی معاصر نیز، سرودن اندوهیاد برای شاعران توسّ...

درحوزه­ی شعر انقلاب اسلامی، شاعران بسیاری بالیده و نام آورشده­اند که بی­گمان «قیصرامین پور» یکی از برجستگان ادبیات انقلاب اسلامی است. در میان شاعران معاصر فارسی، قیصر امین پور هم به لحاظ ((مضامین عرفانی، انسانی)) و هم به لحاظ ((مضامین اجتماعی)) شاعر موفقی است. او را می توان نماینده و پایه گذار ادبیات عاشورایی و ادبیات آیینی غزل نو دانست. غزل نو از تأثیر شعر نو بر غزل سنتی شکل گرفت. این نوع غزل...

پست مدرنیسم و پست مدرن ها برخلاف مدرنیسم، دنیای شبیه سازی شده است که به واقعیت شباهت دارد اما واقعیت نیست. آنها به باور خود در جهان تهی از خرد و حقیقت به بی معنایی و چند معنایی که خود نوعی بی معنایی و بی اعتنایی به دانش و علم است، رسیده اند و این خود تأکیدی است بر اصل شک اندیشی و تردید و لاجرم ناامیدی و یأس متعاقب و حاکمیت پوچی مطلق. حضور پست مدرنیسم در حوزه ادبیات و هنر به نوعی تقلید و دنباله ...