در این مقاله کوشش بر آن است که فرهنگ عمومی و ارتباطات اجتماعی ایرانیان، که رفتارهای فراوانی مبتنی بر فرهنگ عمومی را در خود دارد، از نگاه سفرنامه‌نویسان اروپایی که در دوره‌های قاجار و پهلوی به ایران سفر کرده‌‌‌اند، بررسی شود. در ابتدا، به اهمیت این دو دوره در تاریخ معاصر ایران پرداخته می‌شود، سپس به تاریخچة کوتاهی از سیروسیاحت در ایران اشاره می‌شود. بخش بعدی نیز به سفرنامه‌ها و سفرنامه‌نویسان ا...

دوران زمامداری سلطان حسین بایقرا (حک : 873 - 911ˆ1468 - 1505) بر شرق ایران به مرکزیت هرات ، از دو جنبه در خور توجه است : این زمان، دوران گذار تاریخ ایران از حکومتهای منطقه ای و محلی به سوی تشکیل حکومتی مقتدر و فراگیر بود. حکومت تیموریان نیز که سراشیبی سقوط قرار گرفته و فاقد اقتدار سیاسی بود، دوران ضعف و تزلزل خود را سپری می کرد. در همین حال، این دوران یکی از درخشان ترین ادوار رونق و رشد فرهنگ د...

عشق فردگرا از اساسی ترین مضامین در شعر رمانتیک است. تجدد گرایی که از دوره ی پهلوی در ایران نهادینه می شود این مضمون را نیز تحت الشعاع خود قرار می دهد و به تبع آن، برخی از شاعران دچار نوگرایی در این حوزه می گردند. نیما یوشیج، نادر نادرپور و فروغ فرخزاد از شاعران رمانتی سیسم فردگرا در عصر پهلوی هستند که عشق، در اشعار آنها بسیار برجسته است. نویسندگان، به شیوه ی تحلیل محتوا، ضمن بیان ماهیت عشق، جلو...

چکیده تعلیم و تربیت یکی از اساسی ترین مسائل برای گسترش معارف و ترقی فرهنگی جامعه است. در عصر تجددخواهی ایران ما شاهد دو مرکز آموزشی، با محوریت تعلیم علوم دینی هستیم، مدرسه عالی سپهسالار که در دوره ی قاجار در اواخر عصر ناصری تأسیس شد، دیگری دانشکده ی علوم معقول و منقول که در اوایل حکومت پهلوی به دستور رضا شاه احداث گردید. میرزا حسین خان سپهسالار موسس مدرسه فوق، در دورانی که منصب حکومتی داشت د...

ییکی از وجوه مهمّ رمان‌های اجتماعی و واقع‌گرا، بازتاب وضعیت سیاسی و اجتماعی جامعه است. شخصیت-های کنش‌گر در این رمان‌ها بازتابی از جامعه هستند و به نمادی از تعارض با جامعه پدیدار می‌شوند. در عصر پهلوی دوم بسیاری از رمان‌های اجتماعی و واقع‌گرا پدید آمدند که به انتقاد از وضعیت سیاسی و اجتماعی موجود پرداخته‌اند. ازجمله‌ی این رمان‌ها، نیمه راه بهشت (1332ش)، شراب خام (1347ش) و سگ و زمستان بلند (1355ش)...

سید حسن تقی‌زاده از فعالان و کنشگران سیاسی عصر مشروطیت و از رجال و کارگزاران سیاسی و شخصیت های علمی- ادبی دوران پهلوی بوده و به همین دلیل دیدگاه‌ها، نظرات و کنش‌های وی در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی، از جمله عرصۀ برخورد با قومیت‌ها حائز اهمیت فراوانی است. در پژوهش حاضر رویکرد تقی‌زاده در قبال سیاست‌های قومی مورد کاوش قرار گرفته است. در پاسخ به پرسش چگونگی مواجهۀ تقی‌زاده با سیاست‌های قومی در...

بحران فراگیر مالی 1929 امریکا از طریق کاهش یافتن تولیدات صنعتی در کشورهای پیشرفته به عنوان تولیدکنندگان اصلی و نتیجه آن کاهش تقاضای کشورهای سرمایه داری جهت مواد اولیه، به جوامع توسعه نیافته انتقال یافت و وقوع این بحران در ایران نیز دولت و مجلس را به سمت اجرای سیاستهایی برای مقابله با آن سوق داد. با این وصف، مسأله تحقیق حاضر این پرسش است که بحران مذکور چگونه باعث توسعه اقتصاد دولتی در ایران عصر ...