بازشناسی و بازسازی یکی از قطعات مانوی تورفان معروف به ewangelyōnīg bāšāhān («سروده های انجیلی» یا «سرودهای انجیل») هدف اصلی این مقاله است. در این جا، نویسنده در بررسی ای نسخه شناسانه می کوشد نشان دهد که آیا قطعۀ m441 پاره ای از همان برگ دست نویس است که قطعه m507 از آن جدا شده است؟ پاسخ مثبت به این پرسش متن جدیدی را در یک پیکره در اختیار متخصصان مانوی قرار می دهد که عمدتاً مشتمل بر شرح شاعرانه ای...

شهر تجلی‌گاه ارزش‌ها و فرهنگ‌های انسانی بوده و بخشی از این ارزش‌ها به‌صورت مناظر و سیماهای فرهنگی در ساخت شهرها آشکار می‌شود. در جهان‌بینی اسلامی، فرهنگ مشتمل بر نظام اعتقادات، ارزش‌ها، اخلاقیات و رفتارها بوده و منبعث از وحی و جهت دهنده به جامعه اسلامی است. فرهنگ ایرانی اسلامی همان فرهنگ متعالی اسلامی است که در روح و کالبد فرهنگ ایران‌زمین دمیده شده و متناسب با تاریخ، جغرافیا، مذهب و زبان در چن...

در این مقاله براساس توصیف لازار (1985 و 2007) از اشعار پارتی و توصیف طبیب­زاده (1382 و 1392) از اشعار فارسی عامیانه و فهلویات، چهار فرضیۀ کلّی را در مورد ویژگی­های وزنی در اشعار محلّی شهرضایی بررسی می­کنیم. اوّلین فرضیۀ ما ایـن است که هجای پایانی هر پایه که تکیۀ وزنی می­گیرد، هجایی سنگین است. فرضیۀ دوّم این است که در صورت سنگین نبودن هجایی که تکیۀ وزنی می­گیرد، این هجا لزوماً در پایان واژه قرار دارد...

خوابگاه دانشجویی به‌عنوان فضایی اجتماعی و فرهنگی، نقش مهمی در رضایت دانشجویان از دانشگاه و آموزش عالی ازیک‌سو و عملکرد آموزشی آن‌ها ازسوی‌دیگر دارد. به همین سبب، درک شرایط زندگی خوابگاهی و تدبیر برای بهبود آن ضروری به‌نظر می‌رسد. مقالۀ حاضر ضمن مفهوم‌سازی کیفیت زندگی خوابگاهی، با استفاده از روش پیمایش و فن پرسش‌نامه، به بررسی کیفیت زندگی خوابگاهی 2500 نفر از دانشجویان خوابگاهی دختر در 10 منطقۀ ...

معماری هزاره‌های دوم و اول ق.م. در استان گیلان، موضوع مطالعه بسیاری از پژوهش‌های میدانی اخیر بوده و اطلاعات خوبی از وضعیت مساکن مردم گیلان در این ادوار به‌دست‌آمده است. در این مقاله ضمن معرفی مختصر محوطه‌های استقراری از پیش شناخته‌شده مربوط به بازه زمانی فوق، شامل پیلاقلعه و کلورز در رودبار و سردخونی‌پشت در تالش، به معرفی شاخصه‌های بقایای معماری مکشوفه از پژوهش‌های میدانی در سه محوطه اسکولک رود...

پژوهش در جغرافیای تاریخی ایران و کوشش در بازشناسی شهرها و نقاط جغرافیایی که در طول هزاران سال پیوسته تغییر نام داده و پاره از آنها سرانجام از بین رفته اند‘ همواره یکی از مشکلات بسیار بزرگ این راه تقریباً نارفته است. عواملی که این مشکلات را شدت بخشیده و گاه حل آنها را تا حد غیر ممکن بالا می برند‘ بسیارند و بی تردید امکان بررسی همه آنها در این مقاله میسر نیست. یکی از آن عوامل که موضوع این تحقیق اس...

   سرزمین سند از قرن ششم ق.م تا قرن دوم میلادی پذیرای اقوام ایرانی و یونانی بود که این سرزمین حاصلخیز را یکی پس از دیگری به تصرف خود در آوردند. هر یک از این اقوام، سعی نمودند تا پس از استقرار در منطقه ی، مظاهر تمدنی و دینی خود را به نوعی در آنجا گسترش دهند. از بارزترین عناصر فرهنگی اقوام بیگانه در منطقه ی سند می­توان به شهر باستانی تاکسیلا اشاره نمود که توسط یونانی­ها و بر اساس سبک شهرسازی آنان...

از جمله دیدگاه‌های مهم درباره اسطوره دیـدگاهِ امیل ‌دورکیم، جامعه‌شناس فرانسوی، است. دورکیم معتقد است که اسطوره‌ها ازلی نیستند، بلکه تابع عوامل تاریخی و به تبعِ آن، عوامل اجتماعی و جغرافیایی‌ هستند. این دیدگاه درباره اسطوره‌های ایرانی نیز درست به نظر می‌رسد؛ از این رو، در این جستار اسطوره‌های ایرانی از این منظر بررسی شده‌اند. بر این اساس، باور به نخست از خاک بودن وجود انسان و آسمان در اسطوره‌های ...

در طول تاریخِ چند هزار ساله ایران، نظام اداری کشور تابع نظم و ترتیب خاصی نبود و بسیاری از افراد متنفذ با روش های گوناگون همچون خرید و فروش، رشوه و پارتی بازی برای رسیدن به اهداف شخصی؛ وارد دستگاه اداری می شدند. این روند تا اواخر حکومت قاجار نیز تا حدودی ادامه داشت ولی پس از انقلاب مشروطه و به دلیل تغییر و تحولاتی که در ساختار سیاسی ایران رخ داد نظام اداری کشور نیز تحت الشعاع این اتفاق مهم قرار گ...

بازمانده‌های باستان‌شناختی فرهنگ شکار و یا منسوب به دستگرد در ایران باستان که تاکنون کاوش و معرفی شده‌اند را می‌توان به دو گروه اشکانی و ساسانی طبقه‌بندی کرد؛ و در این نوشتار، ایدة اصلی نویسنده این است که معماری شکارگاه‌ها و ساخت دستگرد در ایران باستان، اصالتاً ساسانی است؛ و از دوران اشکانیان و هخامنشیان، هنوز شواهد روشن و تردیدناپذیری ندارد. هرچند شواهد باستان‌شناختی از رواج سنت شکار در میان طب...