مقالۀ حاضر معنای علم و ادراک و انواع و مراتب آن را از دیدگاه سه حکیم بزرگ ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا تبیین کرده و ادراک حسی را از منظر این سه حکیم توضیح داده است. ابن سینا و سهروردی هر کدام علم و ادراک را به گونه ای تعریف کرده اند. ملاصدرا این تعریف ها را نقد کرده و خود تعریفی نو آورده است. وی علم و ادراک را از سنخ وجود می داند نه از سنخ ماهیت. به نظر او علم و ادراک چهار نوع است: حسی، خیالی، و...

اساساً کل گرایی دربارۀ الف به این معناست که الف مستقلاً تشخص نمی یابد بلکه در شبکه ای از اشیای دیگری که به یک کل تعلق دارند، مشخص می شود. در فلسفۀ ذهن، کل گرایی عمدتاً دربارۀ حالات التفاتی مطرح شده است، نه دربارۀ حالات پدیداری مانند احساسات. مسئله در اینجا این است که آیا واقعاً حالات پدیداری مستقلاً تشخص می یابند یا در ارتباط با یکدیگر مشخص می شوند. ابتدا تقریرهای مختلفی از این مسئله را براساس جهات ...

با توجه به این که نفس، در کلام شیخ اشراق، واجد دو جه علوی و سفلی ست، ضرورتاً، واجد دوگونه فعل است: فعلی که با عنوان «تدبیر جسم» شناخته می شود و فعلی که متضمن معرفت و سیر و سلوک عرفانی است؛ اما از آن حیث که نفس، به عالم نور تعلق دارد و از جنس نور است، بنا به تعریف نور، نخست «آشکار بر خود» است و دوم «آشکار کننده ی غیر خود». بنابراین، شیخ اشراق، در اثبات تجرد نفس، نخست از «ادراک مستمر نفس» یا «خودآ...

عرفان انفسی و توجه به سیر درونی انسان برای وصال به حقیقت در تعالیم مولانا از برجستگی خاصی برخوردار است . تاکید مولانا در این مسئله هم متاثر از تاکید متون دینی و هم متاثر از تجربه های عرفانی و درونی او بوده است.از نظر مولانا نفس انسان حقیقتی دارای مراتب و مجرد است که ماهیتش آگاهی و منشاء الهی دارد. تاکید مولانا در این سیر درونی بر مسئله خودشناسی و شناخت موانع آن است. این موانع گاهی از سنخ بیمای ...

برخورداری قرآن از مراتب متعدّد معنای ظاهری و باطنی، از مبانی پذیرفته شده و تأثیرگذار در تفسیر و تأویل قرآن است. امّا رازگشایی از ماهیّت باطن و حلّ این معما که باطن کدام سنخ از معناست، می تواند گامی اثربخش در فرایند معنی شناسی قرآن کریم باشد. بررسی معنا و حقیقت باطن قرآن و ارزیابی این جنبه که آیا باطن، مدلول لفظی است یا سنخی از معنای غیر لفظی؟ یا آن که اساساً، باطن را مراتب و لایه هایی است که برخی مر...

روحیات ایرانی چگونه است؟ بی گمان نمی توان ذات باورانه و تقلیل گرایانه، از روحیات خاص و ثابت ایرانی سخن گفت؛ درکل عنوان ایرانی ناظر بر تفاوت های رفتاری افراد و گروه های مختلفی در دوره های گوناگونی است. از سوی دیگر؛ مردم تمام فرهنگ ها و جوامع (حتی در توسعه یافته ترین کشورها) در معرض مشکلات رفتاری مانند پنهان کاری، دروغ و ضعف کار گروهی و مانند آن بوده و هستند، کما این که در میان ایرانیان صفات و رف...

در این مقاله کاربرد دو الگوی جامع علمی، یعنی نظریه سیستمی و نظریه کنش اجتماعی، به منظور ایجاد زیر بنای مفهومی مطالعه روابط کار در سازمانها و حتی فراتر از آن، در سطح یک کشور مورد بحث قرار گرفته است. علاوه بر آن، کاربرد سنخ شناسی در فرایند ارائه نظریه های مربوط به روابط صنعتی نیز تشریح شده است زیرا که سنخ شناسی یا تیپولوژی می تواند چارچوبی مشخص برای استفاده در مدل های قیاسی باشد یا به عنوان چارچو...

این پژوهش با هدف بررسی مقایسه ای سنخ های شخصیتی افراد وابسته به مواد و عادی شهرستان مرودشت در سال 1387 انجام گرفته است. در این راستا دو گروه از افراد وابسته به مواد افیونی (50 نفر تریاکی و 50 نفر هروئینی) به روش نمونه گیری در دسترس هدفمند و یک گروه افراد سیگاری (50 نفر) و یک گروه افراد عادی (50 نفر) به صورت تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامة پنج عاملی شخصیتی نئو فرم 60 ماده ای (حق شناس، 1383) پاس...