مسئله ی فساد از دیدگاه خواجه نظام‌الملک توسی، وزیر مقتدر ملک‌شاه سلجوقی موضوع مورد بررسی این مقاله است. خواجه نظام‌الملک در کتاب سیاست‌نامه‌، دیدگاه‌های خود را در خصوص ساختار حکومتی مطلوب بیان و مشکلات موجود در ساختار سیاسی و اداری سلجوقیان را بازگو می‌کند. بر اساس دیدگاه خواجه نظام‌الملک در کتاب سیاستنامه، موضوع فساد در چهار سرفصل فساد سیاسی، اداری، دینی و اجتماعی بررسی می شود و در هر سرفصل، ع...

قدرت‌گیری سلجوقیان سنی مذهب، موقعیت سیاسی‌اجتماعی شیعیان را دچار گسست کرد؛ اما پایگاه اجتماعی و توان فکری‌فرهنگی آنان را از بین نبرد. به‌تدریج که ساختار حکومت سلجوقی به سبب تلفیق با سنن ایرانی‌اسلامی در مسیر درست قرار گرفت و مهم‌تر اینکه شیعه امامیه هویت و ماهیت متفاوت خود را نشان داد، زمینه برای نفوذ آنان در جامعه و حکومت هموار شد. سلوک سیاسی و اجتماعی شیعیان امامی و بهره‌گیری موثر شیعیان از ا...

در دوره‌ی سلجوقیان به دلیل گستردگی قلمرو و تحولاتی که در شیوه کشورداری و روابط درونی مناسبات قدرت بروز کرد، شرایط مناسبی برای تجربه نمودن دوره‌ای از رشد و تکامل نهادهای سیاسی ـ اجتماعی متناسب با اداره امور محلی شهرهای آنان بدست آمد. در این میان، نقش نخبگان محلی که در امور مدیریتی و اجرایی شهرها مشارکت داشتند، مهم بود، از یک سو به عنوان نخبگان محلی؛ چون حلقه‌های وصل‌کننده‌ی جوامع شهری به حکومت س...

خوارزمشاهیان سلسله ای از ترکان بودند که در فاصله سال های 491 تا 628 هجری بر محدوده­ای وسیع از ولایات شرق اسلام حکومت کردند آنان به مدت 137 سال حکومت کردند و با شش تن از خلفای عباسی مقارن بودند. آنان در ابتدا مطیع سلجوقیان بودند اما با ضعف سلجوقیان بین آنان و حکومت سلجوقی اختلاف افتاد با به قدرت رسیدن ناصرلدین لله خلیفه عباسی، خلیفه برای از بین بردن رقیبان خود از جذب کردن سایر رقیبان ابایی نداشت...

سلجوقیان طایفه‌ای از ترکمانان‌غز بودند که پایان حکومت آن‌ها به دست خوارزمشاهیان انجام گرفت. آثار این دوره از شاهکارهایِ هنر دوران اسلامی محسوب می‌شود، از جملۀ این آثار هنرِ آبگینه می‌باشد که شیوۀ تزیین و ساخت آن‌ها، این هنر را در جایگاه ویژه‌ای قرار داده است. در تزئین این آثار، از نقوش هندسی، حیوانی، نوشتاری، انسانی و گیاهی استفاده شده است. هدف از پژوهش پیش‌رو، تمرکز بر شناساییِ نقوش گیاهی این دور...

این پژوهش به شناسایی موقوفه ها ،وقف نامه هاو واقفان ایران در دوره ی سلجوقی می پردازد و تلاش می کند که لیستی تفصیلی از موقوفه ها ، وقف نامه و واقفان این دوره را تهیه کند . همچنین نیت واقفان از وقف نمودن و تهیه ی پراکندگی این موقوقات در سطح کشور از دیگر اهداف این پژوهش می باشد . اساس کار در این پژوهش بر مبنای جمع آوری داده ها و نهایتاً تجزیه و تحلیل آنها می باشد . اطلاعات مورد نظر به شیوه ی آرشیوی...

سبک شناسی از علوم ادبی است که امروزه اهمیت خاصی یافته است و یکی از شیوه های مهم برای پی بردن به ویژگی های یک اثر، تحلیل سبک شناختی آن بر اساس زبان و ویژگی های ادبی و فکری است. سبک عهد سلجوقی با روی کار آمدن سلجوقیان در قرن ششم شکل گرفت که حد واسط سبک خراسانی و عراقی است. مختصات شعری شاعران عهد سلجوقی از نظر بنیان زبان همان زبان خراسانی است اما از نظر فکری و به ویژه از نظر مختصات ادبی تحول عظیمی...

ایدئولوژی و سیاست در جامعه و تاریخ (از جمله در دورة سلجوقی) رابطة تنگاتنگی با یک دیگر دارند. به سبب نادیده انگاشتن پویایی تاریخی ایدئولوژی ها و بحث فرهنگی و هویتی آن، تاریخ ایدئولوژیک دورة سلجوقی و مهم ترین بخش آن، ایدئولوژی خواجه نظام الملک، همواره موضوع پیچیدة تاریخی است و سبب بروز گمراهی هایی در تاریخ نگاری دورة سلجوقی شده است. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل هرمنوتیکی، نسبت ایدئولوژی ...

ایدئولوژی و سیاست در جامعه و تاریخ (از جمله در دوره سلجوقی) رابطه تنگاتنگی با یک دیگر دارند. به سبب نادیده انگاشتن پویایی تاریخی ایدئولوژی ها و بحث فرهنگی و هویتی آن، تاریخ ایدئولوژیک دوره سلجوقی و مهم ترین بخش آن، ایدئولوژی خواجه نظام الملک، همواره موضوع پیچیده تاریخی است و سبب بروز گمراهی هایی در تاریخ نگاری دوره سلجوقی شده است. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل هرمنوتیکی، نسبت ایدئولوژی ...

سلجوقیان زمانی که در قلمرو وسیعی از جهان اسلام وارد شدند با طبقات مختلف مذهبی و گروه علما ، فقها و مشایخ صوفیه رو برو شدند. باتوجه به گفتمان غالب در جامعه آن روز که گفتمانی دینی بود آنان برای تثبیت و استمرار حکومت خود نیاز به کسب مقبولیت و جلب دیدگاه عامه از طریق نزدیکی به این افراد و گروهها داشتند.در این میان مشایخ َتصوف به دلیل نفوذ گسترده در میان طبقات مختلف جامعه و وجود رابطه مرید و مرادی و ...