در گفتار حاضر، به شیوۀ سندکاوی، مرثیه سرایی و گونه های آن در ادب فارسی و عربی بررسی می شود؛ و اینکه در هر یک از ادب فارسی و عربی، روند و جریان مرثیه سرایی به چه صورت بوده و مرثیه سرایی در این دو ادب چه سیری را طی کرده است، نقطة آغاز آن کجا است و کدام کی از شاعران پارسی و تازی مرثیه سروده اند و هرکدام در چه مرتبه و جایگاهی قرار دارند. مبنای کار در این مقاله، مقایسۀ مرثیۀ خاقانی در مرگ فرزندش رشی...

سرزمین کهنسال ایران از دیرباز مهد پرورش دانشمندان و ادیبان بسیاری در زمینه های مختلف بوده است که آثار بازمانده از آنها جایگاه خاصی برای این کشور در میان سایر ملل جهان به وجود آورده است .در بین شهرهای هنر پرور این سرزمین نیز برخی از آنها، مقامی بس رفیع به خود اختصاص داده اند که شهر اصفهان از آن جمله می باشد. مدیحه سرایی یکی ازمضامین شعری مشهور در میان سروده های شاعران اصفهانی عربی سرای در عصر عب...

نوشتاری که در پیش روی دارید کوشش و پژوهشی است درباره بازنمایی جلوه هایی ازقرآن و حدیث در اشعار سیدحمیری؛ که یکی از شعرای متعهد اسلام است و در اشعارشفراوان از آیات و احادیث در جهت اثبات حقانیت اهل بیت ( ع ) استمداد جسته و با احتجاج بهقرآن کریم و احادیث آن را برهانی می کند . اثرپذیری سید حمیری از قرآن و حدیث پیدا وآشکار و از نوع اثرپذیری گزاره ای اقتباسی و تضمین است که با غرض استشهاد و استنادبرگز...

مولوی « حج زیارت کردن خانه ب קֱو קְد حج رب  البیت مردانه ب קֱو קְد »مدح و ستایش به عنوان یکی از اغراض اصلی شعر در نوع ادب غنایی حجم عظیمی ازآثار منظوم شعرای فارسی گو را در تمام ادوار شعر فارسی در برگرفته است . اوج هنرنماییشاعران، در زمانی است که زبان به ستایش معصومین ( ع ) و اماکن مذهبی می گشایند . دراین میان، کعبه ستایی در شعر فارسی، جایگاهی ویژه دارد . این تحقیق، نقد، بررسی، تحلیلو سیر  تطور ا...

عصر عبّاسی دوره ای خاص در تاریخ و فرهنگ عرب می باشد که گستردگی دایره ی حکومت، آشنایی با ملّت های گوناگون و تأثیر پذیری از فرهنگ و تمدّن آنها، بارزترین ویژگی این عصر می باشد. در این میان، ایرانیان بدلیل پیشینه ی کهن فرهنگی و شایستگی هایی که از خویش نشان دادند، از میان دیگر قومیت ها، نقش موثرتری ایفا کردند. بخشی از این انتقال فرهنگی توسط وزیران، دبیران، نویسندگان و مردم عادّی و بخشی دیگر توسط شاعران ...

چکیده: به نام خداوندی که محمّد(ص) را فرستاد تا بشر سرگردان در امواج سهمگین روزگار را راهنمایی کند، تا بداند که چگونه و چه کسی را عبادت کند. بوصیری و مولوی دو شاعر مسلمان، مصری و ایرانی که هر دو از دو زبان مختلف عربی و فارسی می باشند، درباره ی پیامبر(ص) مدایح زیبا و دلنشین و قابل توجهی را سروده اند. و در واقع این سروده های زیبا که در مدح پیامبر(ص) سروده شده را مدایح نبوی می گویند. مضامینی مانند...

ناسیونالیسم از جمله مفاهیمی است که به دنبال آشنایی با تمدن غرب در اوایل قرن نوزدهم، وارد ادبیات سیاسی ایران و کشورهای عربی شد و رشد آن، زیادی محصول استعمار بود. از­آن­جای که وقایع این دوران تمامی جنبه­های زندگی اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده بود، شاعران این دوره در نقش مصلحان اجتماعی ظاهر شدند و محتوای شعرشان را در خدمت بسط اندیشه های جدید مخصوصاً ناسیونالیسم قرار دادند که در نتیجه شعر از حالت ذ...

نوشتاری که در پیش روی دارید کوشش و پژوهشی است درباره بازنمایی جلوه هایی ازقرآن و حدیث در اشعار سیدحمیری؛ که یکی از شعرای متعهد اسلام است و در اشعارشفراوان از آیات و احادیث در جهت اثبات حقانیت اهل بیت ( ع ) استمداد جسته و با احتجاج بهقرآن کریم و احادیث آن را برهانی می کند . اثرپذیری سید حمیری از قرآن و حدیث پیدا وآشکار و از نوع اثرپذیری گزاره ای اقتباسی و تضمین است که با غرض استشهاد و استنادبرگز...

ویرانشهر یا خراب آباد، انگاره پیدایش سرزمین ناخوشایندی است که ساکنان آن درپی دستیابی به گونه ای متفاوت از آرمانشهر هستند و خاستگاه آن، شکست اندیشه ورزان و بنیانگذاران اندیشه آرمانشهر در وجود بخشیدن خارجی به این مکان خیالی بود که اسباب پیدایش یک محور اندیشگانی متضاد را فراهم ساخت. نظر به اندک بودن جستارهای انجام شده درباره سروده های خلیل حاوی و بویژه غریب ماندن این سراینده فیلسوف در جایگاه یکی ا...

ابن معتز شاعر، ادیب، راوی، و ناقد شعر و ادب عربی در عصر عباسی دوم است، وی در سامراء دیده به جهان گشود، و درخانواده خلافت پرورش یافت، او این خصوصیت را داشت، که چون امیرزاده ای برخوردار از همه موهبت های زندگی بود، هرگز به منظور کسب درآمد، یا جلب توجه خلفاء و امراء شعر نمی گفت، او تقریباً در تمام زمینه های شعری سروده هایی زیبا از خود به یادگار گذاشته است. هنر شاعری او مخصوصاً در توصیفاتش جایگاه بزرگ...