کتیبه ها به عنوان عناصر معنایی و تزئینی در معماری اسلامی از ابزارهای مهم در جهت گسترش عقاید و سیاست های مذهبی حکومت ها بر مردم به شمار می روند و، به لحاظ ماهیت مکتوب خود، بیانگر ایده ها و اندیشه های هر عصرند. مسجد گوهرشاد مشهد به عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی اسلامی از تزیینات و کتیبه های مختلفی با مضامین دینی برخوردار است که در دوره های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته ...

مسجد جامع یزد یکی از مساجد عظیم و مهم سبک آذری در ایران است. از خصوصیات این بنا می‌توان به سردر رفیع، مناره‌های بلند، کاشی‌کاری زیبا، گنبد مسجد و... اشاره کرد. به‌کارگیری نقوش در قالب گچ‌بری، کاشی‌کاری و طرح‌های زیبا حائز اهمیت و درخور تفسیر است. تلفیق نقوش هندسی با نقوش اسلیمی در تزیینات کاشی‌کاری مسجد به نحوی است که در نگاه اول نمی‌توان به‌راحتی بین آن‌ها تمایزی قائل شد. هدف از این مقاله، مطا...

نگارش و کتابت در اسلام به سبب ثبت کلام وحی همواره از جایگاه مهمی برخوردار بوده است و از این¬رو هنر خوشنویسی و خطاطی در جهان اسلام به یکی از شریف¬ترین هنرهای بصری تبدیل شد و در معماری به صورت کتیبه¬نویسی درآمد. دوره تیموری از لحاظ معماری و هنر سرآمد دوره¬های اسلامی بشمار می¬رود. در این دوره از ذوق و هنر خوشنویسان در تزئین بناها بسیار استفاده شد که حاصل فعالیت خطاطان صاحب فن در سبک-های مختلف بود...

هنرفلزکاری ایران، بازتاب جامعه­ای است که آن را آفریده است. شیوه­های زندگی، اشتغالات فکری و نیز آرمان‌ها و آرزوهای حامیان و فرمانروایان، همه از طریق عملکرد و ارزش اشیای مورد استفاده­ی آنها بیان می­شود. فلزکاری به عنوان یک هنر و صنعت از دیرباز جایگاه مهمی در میان سایر صنایع هنری به خود اختصاص داده است. این هنر در ادوار مختلف به خصوص در عصر صفویه، گویای حالات و روحیات ملی مذهبی بوده و در تمام پیش ...

امیر نظام الدین علیشیر فرزند امیر کیچکنه بهادر در (۸۴۴ هـ. ق) هرات در یک خانواده ترک زبان چشم به جهان گشود. وی در خراسان (۸۵۴ هـ. ق) مدتی در خدمت ابوالقاسم بابر فرمانروای هرات بود و در همین زمان به علت وابستگی که از دوران نوجوانی با سلطان حسین بایقرای تیموری داشت. هر دو در یک مکتب درس می خواندند. پس ازمرگ ابوالقاسم بابر او در مشهد به کسب علم و کمالات پرداخت و سلطان حسین بایقرا برای کسب قدرت به ...

"ریاض ­الفتیان" ابن حسام هروی یکی از بهترین شروح نصاب در عصر تیموریان است که تا کنون نویسنده و خود اثر معرفی نشده است. مسأله اصلی در این مقاله، معرفی اجمالی"ریاض ­الفتیان" و مؤلفش و بخشی از نوآوری‌های او در زمینۀ ذکر وجه تسمیه و تفاوت­های واژگانِ بظاهر متفاوت است. نتایج تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش اسنادی است، نشان می­دهد که نظام الدین بن کمال الدین بن جمال الدین خوافی هروی معر...

یکی از ویژگی های مهم حیات معنوی عصر دهم میلادی، ورود تفکر شیعه و کاسته شدن نفوذ اسلام رسمی است. البته، بیشتر پیروان شیعه در عراق و حجاز بودند و در قسمت های شرقی خلافت به خصوص خراسان و ماوراء النهر عقیده سنی چیره بود. خلفای عباسی برخلاف امویان در امور اداری از آغاز به مردمان ایرانی تکیه می کردند؛ بنابراین، طبیعی است که بیشتر خاندان های محلی، مذهب رسمی خلافت (یعنی سنی) را قبول کرده بودند. نگارنده...

چکیده بررسی­های تطبیقی در مطالعات اسلامی به ویژه بین مذهب شیعه و اهل تسنن از مهم­ترین روش­های مطالعاتی در عصر حاضر به شمار می­رود. در پژوهش­های تطبیقی، مطالعه دیدگاه­های تفسیری، موافقات و اختلافات قرآن پژوهان اهمیت به سزایی دارد. در این میان توجه به دیدگاه­های قرآن پژوهی دو دانشمند قرآنی معاصر، علامه محمد جواد مغنیه و دکتر وهبه زحیلی از دو مدرسه لبنان و سوریه سزاوار و ارزنده است. اثر اختلاف مبن...